ÖZÜ VƏ ustadi haqda məlumat

807

 

 

807

 

iran aşıqlarının dastanları    

 

 

 

 sağliqaylə səvٍr ınallı elinə !  

bir sərçtil uar büxürcün içində 

 mən ölsm vür, aldığın yar telinə ! 

 

 bu sözləri eşidən pənahlı ağlar gözü ilə deyir: - asıh, buna arxayın olkı, 

mən səndən başqa bir qız ilə evlhnn deyilm. sonra əlavə elədi:  

 

asıh sən açdin qolumu mənim, 

 gözlhdin sağımla, sülümü mənim,  

açdin vətənimə yolumu mənim,  

mən sənsiz vətənə gedn deyilm.  

 

 

bu sözlərin ardinca asiə deyir: - mənim sağ gəlib çatacağım çətin oldu. 

sərçtil olan bağlıda bir qızıl ozükaylə bir « mür  yaylıq» da quymuşam, 

hər  oçunu  sunrakı  adaxlına  verrsn  !  həman  buqçada  bir  məktüb  da 

qəvْımuşam,  ölmh¬sm,  onda  nə  yazdığımı  heç  kimə  bildirmhihchim  ; 

amma  ölsm,  sən  onu  açıb  oxuyarsan  və  mümkün  olsa,  mənim 

vəsiyyətlərimi yerinə yetir¬rsn ! bu sözləri eşidən pənahəlı deyir:  

 

gözəl yarım səni vermm ölümə, 

 allaə qəvْısa yetirhrəm elimə, 

 əllərını bərk daraqla belimə,  

dəvْlandır bəvْınuma saçın asiə ! 

 

asıyə deyir:  

əəşrfi, mıruarı düzdüm telimh,  

Aşıq oldum, dal çevirdim elimh,  

ölüm sözü qüyülübdür dilimh  

mən ölsm,sən sağlığınan gedhsn . 

 

---

808

 

 

808

 

iran aşıqlarının dastanları    

 

 

 

pənahəlı asıhnı  gətirib,  bir  bulağın  başına çıxarır. atdan  yerə  yenib,  bir 

ağacın kölghsində otururlar. pənaə - əli asıhnın yarasını bağlayır. asiə əl 

- ozunu yumaq əvٍçun bulağın başına keçir. demhbə onların ardıca gələn 

atlılardan  biri  bir  kəsə  yoldan  gəlib,  o  həndhürdə  pusquda  dürmüşdü. 

asiə bulağın başında oturduqda, o namrd asiə - ni gəvٍlـlhlhdi. gəvٍlـlhənin 

səsinə  pənahlı  yerindən  ayağa  qalxdı.  əlində  tüfng  olan  bir  adamı 

görndh,  fürsəti  əldən  vermhədən  ona  bir  güllـə  atdı.  tüfngin  səsiaylə  o 

adamın  yerə  sərilmhsi  bir  oldu.  onun  öldüyünə  arxayın  olan  pənahlı 

özünü asıhnın başı ostünə yetirdi. asıhnın yarası çox dərınaydı ; amma 

hələ ölmhmişdi. genhdə atına minib, asıyənıdə öz tərkinə çəkdi. bu dönə 

asiə at əvٍstündə oturabılmhıyrdı. onun qoltuqlarından bir ıp salıb, gətirib 

öz döşündə bağladı. bir az getdilər. asiə yağı tüknmkdə əvْlan çıraq kimi 

suzalmağa  başladı,  daha  danışa  bilmirdi,  onu  qan  aparmaqdaydı  ; 

bünagörhdə  pənahlı  atını  bir  qayanın  daldasında  saxlayıb,  asiə  ədə 

qoltuğunda  yerə  endi.  asıhnın  başını  dizi  ostünə  aldı.  yarası  sağalan 

deyildi ; pənahəlı son nəfsələri çəkn asihiə bu sözləri demhiə başladı:  

 

od düşhidi o zalimin canına,  

asıyəmin bəlşdirdi qanına,  

qol - qanadı sindi, düşdü yanına, 

 sənsiz necə gedim vətənə ındı ? 

 

 əgr allaə ömür verhr , sağ qallam, 

 asıhmın qanın onlardan allam,  

zalimlar yəvُrduna zələzlə sallam,  

sənsiz necə gedim vətənə ındı ? 

 

asıyə  

pənahlı, özün xətərə salma ! 

 ə asıhnın qanın heç kimdən alma ! 

 get vətənə qərbt ellərdə qalma, 

 çox yubanma, elin gözlür yolunu.  

---

809

 

 

809

 

iran aşıqlarının dastanları    

 

 

 

 

 

 pənahəlı, bil bu dünya fanıdır, 

 yedigi, ıçdıgı məzlum qanıdır. 

 turpaq altı asıhələr kanıdır, 

 çox yubanma, elin gözlür yolunu.  

 

pənahəlı min kəhrin belinh, 

 özün yetir ınallılar elinh,  

o buqçada sərçtili aparıb –  

 alacağın gözə¬lin vür telinə !  

 

pənahəlı bax ınsanlar köçünə ! 

 fəlk oraq alıb, düşüb biçinə.  

çox ınsanlar yuxlayıblar qəfltdh, 

 əcəl qürdü düşüb qüyün içinə.  

 

bu şərbəti şaə və dərüyş içibdır,  

namrd fəlk özü ölçüb - biçibdir,  

sənin burda qalmağından nə fayda ? 

 ə asıh¬nın ömür şəmi keçibdir.  

 

Gözəl yarım, fəlk çox ış qayırar,  

ac gözləri türpaqaylə duyurar, 

 yaxşı - yaman, nəhaydımsh, 

 bağışla ! ə asıhnı fəlk səndən ayırar. 

 

 pənahəlı, məni kurla bu dağa ! 

  şeyda bülbül daha qunmaz budağa. 

 sənə qurban elim, tayfam, qardaşım, 

 hərdən gəl bir məzarıma surağa ! 

 

---

810

 

 

810

 

iran aşıqlarının dastanları    

 

 

 

 pənahəlı gözünün yaşını tökə - tökə cavab verir: 

 

  zındanda sən açdin mənim qolumu,  

gözlhmisn minm sağım, solumu, 

 yüz sılahlı çıxıb kəsə yolumu,  

qayıdıb qanını allam inşaallə.  

 

Sinəmi dağlırsan öz fəraqında, 

 süzhrdi dindikcə bal dudağında, 

 güllərin dərmhdim, yar ! budağında, 

 qayıdıb qanını allam ənşaallə.  

 

 asiə deyir:  

pənahəlı, şirin - şirin sözlərin, 

 dərd əhlını kəbab eylir közlərin, 

 özün bağla asıh¬nın gözlərin !  

 saçim¬aylə bağlagınan yaramı ! 

 

 pənahəlı deyir:  

asiə gəl, məni gözündən salma,  

qərbt eldə dağ - daş içində qalma,  

taqətim, tuanım əlımdən alma !  

ə səbrim şişh¬sini daşlara çalma !  

 

asıyə  

pənahlı, tökmə gözün yaşını, 

 məni quyla, qüy qəbrimin daşını, 

 salmagınan bəlalərə başını !  

ə get, nıgran quyma el -qardaşını ! 

 

 pənahəlı deyir:  

zalim oğlu qiş eylhdi yayımı,  

---