23
2-jadval
Meva va sabzavotlarni qayta ishlashdan olipgan maxsulotlarni organoleptik
baxolash namunasi
Ko’rsatkich
Tashqi
ko’rka
m-ligi
Meva,
sabzavo
t-
larning
rangi
Sharba
t,
namak
ob
rangi
Sharbat,
namakob
-ning
shaf-
fofligi
Meva,
sabzavot
-larning
konsis-
tensiyasi
Ta’m
i
Hi
di
Tiniq
-ligi
Umumi
y
bahosi
3
balli baxo
(A)
4
4
5
4
4
4
5
5
Mohiyat
koef-fisienti
(B)
0,15
0.1
0,1
0,1
0,35
0,7 0,4 0,1
Jami bahosi
(AQB)
0,6
0,4
0,5
0,4
1,4
2,8 2,0 0,5
8,6
Yoz faslida qayta ishlangan mahsulot (kompot, tuzlangan mah-sulot,
qurigan
mahsulot) qishki dars mashg’ulotlarida organoleptik baholanadi va uning ayrim fizik,
kiyoviy va tovar saqlash aniqlanib, shu asosda quyidagi degustasiya varag’i
to’ldiriladi:
DEGUSTASIYa VARAG’I
Sana, ishlash joyi _____________________________________
Degustatorning familiyasi, ismi, vazifasi ________________
______________________________________________________
Q
o’y
il
ga
n
n
am
u
n
a
raq
am
i
Mah
su
lo
t
tu
ri
,
n
av
i
T
as
h
q
i
ko
’ri
ni
sh
i
Mev
a-
sab
za
v
o
t
Sh
ar
b
at
y
o
k
i
q
iy
o
m
E
ti
k
o
n
si
s-
ten
si
y
as
i,
k
at
ta
-
k
ic
h
ik
li
g
i,
ch
ay
n
al
is
h
y
u
ti
mi
H
id
i
T
a’mi
U
m
u
mi
y
b
ah
o
si
Masalan mevaning kosistensiyasi yumshoq paxtaga o’xshash, qattiq yoki
mazasi achchiq, sho’r, shirin, taxir va h.k. bo’lishi mumkin.
Organoleptik baholash oxirida hamma o’z fikrini muhokama qilib bayon qabul
qilishadi va daftarga yozishadi.
Xo’jalik agronomi o’z mahsuloti uchun ekspert rolini bajara-di, yoki u albatta
har bir meva-sabzavotlarni
turi va naviga qarab, davlat standartidagi texnik
shartlarni yaxshi bilish kerak. Shuni yodda tutish kerakki, texnik shartlar o’zgarib
turadi.
Shuning
uchun
talabalarga
beriladigan
topshiriqda
yuqoridagi
mahsulotlarga belgilangan texnik talablarga e’tibor qaratilib,
har bir texnik shart
saqlashni sinchiklab qaralishi kerak.
Jihoz va materiallar:
penetrometr, qalam, xalqaro stan-dartlar, torozi, meva
namunalari, chizg’ich, degustasiya varag’i.
24
O’zlashtirish uchun savollar.
1.
Meva-sabzavotlarni tovar sifatiga nima kiradi?
2.
Meva-sabzavotlarni katta-kichikligi, og’irligi, hajmi va boshqa ko’rsatkich-
larini o’lchash nima uchun kerak?
3.
Keltirilgan mahsulot to’plamidan namuna qanday olinadi?
7-ish. Uzumdan tayyorlangan mahsulot turlari, sifat saqlash va ularga
qo’yilgan standart talablarni o’rganish
Darsning maqsadi:
meva-uzumdan tayyorlanadigan spirtli ichimliklar va
ularning ahamiyati bilan tanishish. Talabalarga turli sharob mahsulotlari tarkibidagi
spirt mikroini aniqlashni o’rgatish.
Vinolarni ishlab chisarish.
Vino ishlab chikarish uchun asosiy xom ashyo
uzumning maxsus vinobop navlari xisoblanadi.
Uzumning vinobop navlari
tarkibida yukrri sifatli vino ishlab chikarish uchun zarur buladigan kerakli
darajadagi kand, kislotalar va aromatik moddalar mavjud buladi.
Xar bir vino guruxlari, tiplari va turlarini ishlab
chikarishning uziga xos
xususiyatlari mavjud. Lekin xamma vino guruxlarini tayyorlashda umumiy bulgan
jarayonlar kuyidagilar xisoblanadi: uzum mevasini shoxchalardan tozalash;
mevani maydalash va sharbat olish; sharbatni 18—20°S xaroratda 8—10 kun
davomida maxsus vino achitkdlari
yordamida bijgitish; chukmasidan ajratish;
etilmagan vinoni qayta ishlash va ularni etiltirish.
Vinolarning etilish davrida boradigan asosiy ja-rayon kislorod ta’sirida ruy
beradigan oksidlanish-kaytarilish jarayonidir. Mnan shu jarayonda xrsil buladigan
moddalar vinoga uziga xos mayin xushbuylik beradi.
Vinolarni saqlash davrini shartli ravishda uch davrga buladilar. Bular
vinoning etilish, eskirish va buzilishi davrlaridir. Vinolarning
etilish va eskirish
davrlari 3 oydan bir necha yillargacha davom etadi. Vinochilik amaliyotida 50 yil
va undan ortik mud-dat saklangan vinolar xakida ma’lumotlar mavjud.
Dostları ilə paylaş: