Ўзр ав томонидан 29

Qo’shilgan qiymat solig’ini
byudjetga to’lash: 
qo’shilgan qiymat solig’i 
to’lovchisi bo’lgan 
mikrofirmalar va
kichik 
korxonalar
tomonidan 
mikrofirmalar va kichik 
korxonalar jumlasiga 
kirmaydigan soliq
to’lovchilar 
tomonidan 
yilning har choragida 
hisobot davridan keyingi 
oyning 25-kunidan 
kechiktirmay, yil 
yakunlari bo’yicha
esa 
yillik moliyaviy hisobot
topshirilgan muddatda 
har oyda hisobot davridan 
keyingi oyning 25-kunidan 
kechiktirmay, yil yakunlari 
bo’yicha esa – yillik 
moliyaviy hisobot 
topshiriladigan muddatda 
taqdim etiladi 
Import qilinadigan 
tovarlar bo’yicha 
bojxona rasmiylashtiruviga 
qadar yoki bojxona 
rasmiylashtiruvi vaqtida 

---

34 

mikrofirmalar va kichik korxonalar jumlasiga kirmaydigan soliq 
to’lovchilar tomonidan - har oyda, keyingi oyning 25-kunidan kechiktirmay, yil 
yakunlari bo’yicha esa yillik moliyaviy hisobot taqdim etiladigan muddatdan 
kechiktirmay. 
Import qilinadigan tovarlar bo’yicha qo’shilgan qiymat solig’ini to’lash 
bojxona to’g’risidagi qonun hujjatlarida belgilangan muddatlarda amalga 
oshiriladi (4-chizmada qarang). 
Qo’shilgan qiymat solig’i hisob-kitobini Urgut tumanida faoliyat 
yuritayotgan “URG-GAZ KARPET” O’zbek-Turk qo’shma korxonasi hamda 
“SAM-NEGIN” MChJi misolida ko’rib o’tamiz. Buning uchun ushbu 
korxonalarning 2012 yil uchun qo’shilgan qiymat solig’i bo’yicha hisob-
kitobiga murojat qilamiz. 
6-jadval 
“URG-GAZ KARPET” QKsining
qo’shilgan qiymat solig’i hisob-kitobi (so’m hisobida)
19
 
 
Ko’rsatkichlar 
Satr 
kodi 
Summa 
1 
2 
3 
Hisobot davrida hisobga olinadigan qo’shilgan qiymat 
solig’i (QQS) summasi
010 
8 204 388 142.23 
Avvalgi soliq davrida eksportga realizatsiya qilingan 
tovarlar bo’yicha tushum joriy soliq davrida kelib tushishi 
munosabati bilan hisobga olinadigan QQS summasi 
020 
19 292 977.0 
Hisobga olinadigan jami QQS summasi (010-satr + 020-
satr)
030 
8 223 681 119.23 
Tovarlarni (ishlarni, xizmatlarni) realizatsiya qilish 
oboroti bo’yicha QQS summasi 
040 
2 875 209 644.75 
Byudjetga to’lanadigan (kamaytiriladigan) QQS summasi 
(040-satr – 030-satr) 
050 
-5 348 471 474.48 
Jadval ma’lumotlaridan ko’rinib turibdiki, “URG-GAZ KARPET” QKsida 
hisobot davrida hisobga olinadigan qo’shilgan qiymat solig’i summasi - 
19
“URG-GAZ KARPET” QKsining yillik soliq hisobotidan olindi. 

---

35 
8 223 681 119.23 so’mni tashkil etgan bo’lsa, tovarlarni realizatsiya qilish 
oboroti bo’yicha qo’shilgan qiymat solig’i summasi - 2 875 209 644.75 so’mni 
tashkil etmoqda. Natijada soliq bo’yicha manfiy qoldiq hosil bo’lmoqda. 
Demak, korxonaga byudjetdan 5 348 471 474.48 so’m ortiqcha to’langan 
qo’shilgan qiymat solig’i qatarilishi lozim. 
Soliq kodeksining 227-moddasiga muvofiq, nol darajali stavka bo’yicha 
soliq solinadigan oborot hisobidan hosil bo’lgan qo’shilgan qiymat solig’ining 
ortiqcha summasi davlat soliq xizmati organi soliq to’lovchining soliqni qaytarib 
berish to’g’risidagi yozma arizasini olgan paytdan e’tiboran o’ttiz kun ichida 
soliq to’lovchiga qaytariladi. 
Qo’shilgan qiymat solig’ini qaytarish quyidagi ketma-ketlikda amalga 
oshiriladi: 

Soliq kodeksining 207-moddasiga muvofiq to’lanishi lozim bo’lgan 
qo’shilgan qiymat solig’i summasi qoplanadi; 

soliq to’lovchining boshqa soliqlar bo’yicha mavjud qarzi qoplanadi; 

Soliq kodeksining 228-moddasiga muvofiq soliq to’lovchining bank 
hisobvarag’iga pul mablag’lari o’tkaziladi. 
Quyida keltirilayotgan jadvalda esa Urgut tumanida faoliyat yuritayotgan 
ikkinchi korxonamiz “SAM-NEGIN” MChJining 2012 yil uchun qo’shilgan 
qiymat solig’i bo’yicha hisob-kitobi berilgan. Korxona qo’shilgan qiymat 
solig’ini quyidagicha tartibda hisoblaydi: