176
L. m
aGanzani
, Lex rivi hiberiensis
[pp. 171-185]
ii.4 tris·pagi.[- - -] qua
ii.5 ab riuo h[iberiensi- - -]erit
ii.6 siue quis·[- - -]a
ii.7 stercus +* [- - -] in-
ii.8 cilem·e+* [- - -]iue-
ii.9 rit.aqua.[- - - contra (?) m]a.io-
ii.10 ris·parti.[s paganorum sententiam - - -f]e.cerit
ii.11 x (denarios) ccl·m[ag(istris) pagi d(are) (?) d(ebeto) (?)]
§ 5 ii.12 riuo hiber.[iensi - - -]
ii.13 per·liber.[tum (?) - - -]
ii.14 um·in qu+* [- - -]
ii.15 perfecta +* [- - - intra dies quinque pro- (?)]
ii.16 *xu.m.as eodem.[- - -]
ii.17 ++* at.vm. qu [- - -]
§ 6 ii.18 si aquae du.[cendae (?)- - -]
ii.19 * Belsino.n.e.[- - -]
ii.20 noque. cae+* [- - -]
ii.21 i.d.e.m.qu.e. no+[c.4]+d+*[- - -]
ii.22 quibus·aqua in riuo defece.r.i.t. +* [- - -]
ii.23 m.i.sue me.rentur riuos paganico.[s (?) - - -]
ii.24 pur.gare·sarcireque debebit· in. [diebus quinque (?) pro-]
§ 6 bis ii.25 x.u.m.i.s. (?). (?)* Quibus·riuus· hiberien[sis - - -]
ii.26 fu.e.rit puros sartosque hab.[- - -]
ii.27 s.e.n.t.e.ntia (?) pu.rum sa.[rtumque- - -]
ii.28 q.u.i.d. magistri·p[agi- - -]
ii.29 i.u.d.i.cauerint·t+* [- - -]
ii.30 q.u.i. (?) riuom pu[rum (?) - - - ]
ii.31 +u.m.* d.(are) d.(ebeto) (denarios); quicum[que (?) - - -post- (?)]
ii.32 qu.a.m. usus fuerit[- - -]
ii.33 *obl.i.gauerit (denarios) xxv[- - -]
ii.34 quantum eius in++* [- - -]
3
3
l’editore, nel lavoro in corso di pubblicazione negli atti del convegno Lex rivi Hibe-
riensis. Diritto e tecnica in una comunità di irrigazione della Spagna romana (cit. in bibl.),
dal titolo ‘La lex rivi Hiberiensis nel suo contesto: i pagi e l’organizzazione dell’irrigazione in
Caesar Augusta’, (op. cit. in bibl. accoglie dubitativamente la proposta di d. nörr (op. cit.
177
L. m
aGanzani
, Lex rivi hiberiensis
[pp. 171-185]
§ 7 ii.35 si quis libe.rt.um·tabu[larium (?)- - -]
ii.36 magistri. pagi sustu[- - -]
ii.37 quis. qui.s.que fecerit [- - -]
ii.38 magistri pagi suo. magi[sterio- - -]
ii.39 B+sato+++++++ere* [- - -]
ii.40 sp+c+++++++vat++++* [- - -]
ii.41 dec.e.m. (?) quibus magist[- - -]
ii.42 paganorum pr.o por.t.i.o. [ne- - -]
§ 8 ii.43 Qu.a.rum rem. s.uam agent [- - -actio (?) perse-]
ii.44 cutioue est.[o.] i.n. (?) e.um (?)+++* [- - - mag(istris) pagi pub-]
ii.45 licanoue qui.c¸um.qu.e. ++* [- - -]
ii.46 pignoris cap.io* eri.t. qu.* [- - -]
ii.47 bus p.i.gnus dare noluer[it (?) - - -]
ii.48 pro+++a.verit* (?)
4
aut dare no[luerit (?) - - - (denarios) (?)
xxv mag(istris) pagi]
ii.49 publicanoue is·d(are)·(debeto)·
§ 9 ii.50 in his rebus omnibus per.[- - -]
ii.51 publicanos·duos·quos·u[- - -]
ii.52 quod·ex hac·lege pignus [- - -]
ii.53 captum·erit·in diebus·qui[nque proxumis in qui-]
ii.54 bus·captum·erit·luito (?) n++* [- - -mag(istris) pagi]
iii.1 publicanoue·eorum in paganico sub praecone uen-
iii.2 dere·liceto.
§ 10 iii.3 si quis pignus indebite.·a·se captum esse arbitrabitur, · in
iii.4 diebus quinque proxumis·iudicium·cum·mag(istris)·pagi·pub-
iii.5 licanoue addicat qui·eo loco iuri dicundo praeerit,
iii.6 ex quo·is·erit·qui·contra·legem·fecisse dicetur, iudici-
iii.7 um·intra dies quinque·finiatur.
in bibl.) di integrare con inte[rerit].
4
nel lavoro citato nella nota precedente, l’editore, accoglie qui la proposta di d. nörr
(op. cit. in bibl.) di ‘
prohibuerit’ invece di pro+++averit.
178
L. m
aGanzani
, Lex rivi hiberiensis
[pp. 171-185]
§ 11a iii.8 si quis·suo magisterio quid earum rerum·quod adversus
iii.9 hanc·legem factum·erit·persecutus non erit, ·easdem poe-
iii.10 nas quas qui commiserunt·mag(istri)·pagi·paganis praesta-
iii.11 re debento eiusque rei·in magistros·pagi·actio·persecu-
iii.12 tioue·omnibus·paganis·esto; persecutor·eius poenae
iii.13 [eius quod (?)] exactum erit·dim.midium·in commu.[ne]*
redigunto;
iii.14 [dimidium (?) habere(?) lice(?)]to
§ 12a iii.15 [si (?) aquatio (?) - - -*]naria·erit·et·alius·utitur·utiue
iii.16 [poterit (?), ---*]it auerteritue siue quid fecerit
iii.17 [quo (?) minus (?) - - -*]e uti·possit, ·ei·cuius·aqua·fuerit,
(denarios)
5
iii.18 [- - -tum (?) quotien(?)]s
6
i.ntererit·praestare·debeat. ·si·
iii.19 [quis (?) ad (?) iusiurandu(?)]m·adigere malu.e.rit dum·ipse ca-
iii.20 [lumniae (?) causa (?)* no]n recuset
7
, ·is cum quo agetur·iura-
iii.21 [re debeat(?) et (?) si (?) non(?)] i.urauerit, ·eandem·poenam·quae
iii.22 [s(upra) (?) s(cripta) (?) est (?) praestare (?) debeat(?)]·.
§ 13 iii.23[si quis suo magis]t.erio quod ex hac·lege facere (vacat) o-
iii.24 [portet non f]ecerit, (denarios) xxv in singulas·res·paganis
iii.25 [praestare debeto eiu]s.que poenae p.etitio persecutiou[e]*
iii.26 [in magistros pag]i. omnibus paganis esto; persecutor
iii.27 [eius (?) quod (?) exactum (?)] e.ri.t.·dimidium paganis·reddito;
iii.28 [dimidium (?) poen]a.e habeto..
5
iii.15-17, suggerimenti di m.h. crawford (come da ed. princ. di Beltrán lloris, p.
156): ‘[si aquatio binaria siue ter]naria erit et alius utitur utiue/ [poterit, si quis eorum in-
terer]it auerteritue siue quid fecerit/ [quo minus quis eorum liber]e uti possit, ei cuius aqua
fuerit (denarios) / …’. all’inizio forse ‘[si aquatio extraordi]naria…’.
6
l’editore, nel lavoro già cit., in corso di pubblicazione negli atti del convegno Lex rivi
Hiberiensis. Diritto e tecnica cit. accoglie qui dubitativamente la proposta di d. nörr (op.
cit. in bibl.) suggerita da J. platschek, di integrare con [XXV quantumue eiu]s. invece di [--
-tum(?) quotien(?)]s. lo stesso per la proposta di J. platschek
[aut quantum eiu]s presentata
nello stesso convegno.
7
iii.19-20, suggerimento di m.h. crawford (come da ed. princ. di Beltrán lloris, p.
156): ‘… dum ipse ca-/[ueri sibi ab eo no]n recuset…’.