Pol is düRÜstlüYÜ haqqin da vəSAİT


 
Sonra, strategiya m
əsələsi müzakirə olunur,çünki o polisin üzləşdi-
yi  k
ənar problemləri və riskləri necə cavablayacağını müəyyən edir. 

 
 Üçüncü alt-bölm
ə strukturlar məsələsini həll edir və strategiyaların 
icra edilm
əsi üçün onun üstün və mənfi tərəflərini göstərir.. 

 
Dördüncü alt bölm
ə,strukturların daxilində strategiyanı həyata 
keçirm
əkdən ötrü zəruri olan fəaliyyətlərin rasional və effektiv yerinə yeti-
rilm
əsini dəstəkləyən bir çox prosesləri araşdırır.  

 
Korrupsiya
nın mümkün nəticələri bu alt-bölmədə aydınlaşdırılır və 
orada onla
rın nəticələrini cəmləşdirən qrafik vardır. Bu qrafik polis kor-
rupsiya
sını azaltmaq üçün tədbirlər tövsiyə edilməsi üçün əsas təşkil edir. 
Dördüncü v
ə beşinci bölmələr bu məsələlərə müxtəlif kontekstlərdə baxır və 
t
əşkilati zəif nöqtələri necə qiymətləndirmək haqqında praktiki nümunələr irəli sü-
rür. N
əhayət, 3-cü Fəsil öyrənilən bir çox məsələlərlə bağlı təqdimatla yekunlaşır. 
1.2. 
Təşkilat nədir? 
T
əskilat davamlı sosial qurumdur(o öz üzvləri arasındakı münasibətləri nəzərdə tu-
tur),sis
temli şəkildə qurulmuş və şüurlu şəkildə sıralanmış(bu məqsədləri, strategiyanı, 
idar
əetməni, strukturları,iş proseslərini və nəzarət və xəbərləşmə kimi müxtəlif mexa-
nizml
əri nəzərdə tutur) sosial qurumdur,xidmətləri yerinə yetirmək üçün məhsuldar,sə-
m
ərəli və etik qaydada fəaliyyətləri aparır və /və ya müəyyən yerlərdə müəyyən edilən 
ehtiyacla
rı  örtmək üçün və  müxtəlif  müştərilər üçün (bazar,müştərilər,ictimaiyyət) 
m
əhsul ortaya qoyur.  Polis xidmətində göstərilən xidmətlər qanunun icra olunmasına 
v
ə ictimaiyyət üçün asayışın saxlanmasına kömək edir. 
                            
                                 Səkil 1: Təskilat necə işləyir 
 
102 

---

Sistem daha geni
ş mühitdən giriş signalları alir və müxtəlif mexanizmlər və 
prosedurlar vasit
əsilə onları son məhsula çıxışa çevirir. Aparılan fəaliyyətlər ilkin 
ehtiyaclar v
ə gözləntilərlə  müqayisə olunur-qiymətləndirilir,ondan ötrü ki, lazımi 
düz
əlişlər və ya vəziyyətə uyğunlaşdırmalar aparılsın. 
 
Yuxa
rıdakı  Şəkil1 təşkilatın  necə  işlədiyini göstərir. Onun iş  mühitini analiz 
ed
ərək,strategiya müəyyən edilir; o birinci olaraq təhlükəsizliyə olan təhlükələri 
v
ə imkanları (məsələn, yeni texnologiya vasitəsilə  yaradılmış  və  ya beynəlxalq 
əməkdaşlıq inkişafı ilə)aydınlaşdırır və ikinci olaraq təhlükələri azaltmaq üçün və 
ictimaiyy
ətin ehtiyaclarını  və  gözləntilərini cavablamaq üçün fəaliyyətlər planı  
ha
zırlayır.Bu strategiya,sonra ən məhsuldar formada icra olunmalı və strukturlar 
v
ə proseslər  həm də  məqsədəuyğun qurulmalıdır. Kəşfiyyat, xəbərləşmə, və nə-
zar
ət daha geniş mühiti analiz etmək üçün,strategiyanı anlatmaq üçün,təşkilat üz-
vl
ərini həvəsləndirmək üçün və  fəaliyyətlərin məhsuldarlığını  qiymətləndirmək 
üçün  v
ə məqsədlərə nail olmaq üçün kömək edir.  
Başqa Fəsillərə linklər  
Bu f
əsildə muzakirə olunan mövzular daha geniş şəkildə başqa fəsillərdə də in-
ki
şaf etdirilir:  
1-ci F
əsil giriş 
2-ci F
əsil  mədəniyyət haqqında  
3-cü F
əsil  dəstək haqqında  
5-ci v
ə 6-cı Fəsillər daxili və xarici nəzarət haqqında 
7-ci F
əsil təhqiqat haqqında  
8-ci F
əsil bacarıqlar qurmaq haqqında  
9-cu F
əsil Metodlar və vasitələr haqqında  – indiki fəsilin 3-cü və 4-cü bölmə-
l
ərinə baxın 
Spesifik linkl
ər mətndə göstəriləcək. 
103 

---

 
 
2-ci Böl
mə: 
Nəyə görə təşkilat məsələsi korrupsiyaya qarşı mübari-
zədə önəmlidir?  
 
Polis korrupsiya
sı probleminə, adətən, fərdi polis işçisi və ya birlik səviyyəsində mü-
nasib
ət bildirilir; genişlənmiş halda yanaşma odur ki, bütün polis təşkilatı korrupsiyaya 
uğramışdır. Diqqət fərdlərə yönəlir, çünki onların korrupsiyalı addımları onların mənəvi 
c
əhətdən zəifliklərini önə  çıxarır.  Bu  fərdlərin  işlədiyi mühitə  daha  az  önəm verilir  və 
bel
əliklə,strukturların,is  prosesinin,idarəetmə  üslubunun  və  təşkilati mədəniyyətin təsiri 
qulaqar
dına vurulur.Təşkilati məsələlərin qulaqardına vurulması  polis korrupsiyasının 
miqya
sını tam başa düşməyə imkan vermir və ona görə də bu məsələyə daha çox diqqət 
verilm
əlidir.  
2.1. 
Təşkilat səhnə kimi 
T
əşkilatda  işləyən fərdlərin,təşkilatın  məqsədlərindən fərqli  öz  məqsədləri ola bilər. 
Iddialar,h
ərislik və problemlərdən qaçma, təşkilat işçilərinin, təşkilatın maraqlarını zərbə 
al
tına qoyan öz şəxsi strategiyalarını inkişaf etdirmək və öz maraqlarını güdməyə aparan 
motivl
ərdən bir qismidir. Təşkilati və idarəetmə zəifliyi,fərdi maraqların kollektiv maraq-
la
rı üstələməsinə kömək edər və korrupsiyanın inkişafını sürətləndirər. Bunun hamısı po-
lis xidm
əti kimi təşkilat üçün də doğrudur.  
2.2. 
Təşkilat mədəniyyət yaradır 
2-ci F
əsil təşkilati mədəniyyətin rolunu daha geniş şəkildə müzakirə edir.Polis xidməti 
m
ədəniyyəti polis korrupsiyası ilə bağlı polis işçilərinin münasibətlərinə güclü şəkildə tə-
sir ed
ə bilər. Mədəniyyət  “yapişqan” olub, təşkilat üzvləri arasında məxsus olma hissləri 
yara
dır  və  davam etdirir:  onlar ümumi məqsədlər,təlim,problemlər,təcrübələr  və  fəaliy-
y
ətləri  paylaşırlar. Mədəniyyət, görülən işə və ya rəhbərliyin iş üslubuna təşkilati dəyər-
l
ərin necə sirayət etdiyini müəyyən edir.Mədəniyyət müəyyən davranışın qəbul edilməsi-
n
ə və ya rədd edilməsinə və təşkilat üzvlərini kənar dünyanı necə görməsinə  təsir edir.  
Polis m
ədəniyyəti “biz onlara qarşı” münasibətinə aid edilir və bu faktiki olaraq hər yerdə 
mövcud olan polis t
əşkilatlarına aiddir,o baxımdan “onlar” dedikdə, müxtəlif cür,“geniş 
ictimaiyy
ət”, ”cinayətgarlar” və  ya “yüksək polis rəsmiləri”  kimi  başa  düşülə  bilər. 
Bu,h
əmçinin polisin ixtiyarında olan hakimiyyətdən istifadəyə də aid ola bilər,xüsusilə də 
m
əqsəd və ya nəticənin vasitələri əsaslandırdiğı(cəmiyyəti cinayətgarlardan qoruma)dü-
şünülən yerlərdə(məsələn,qanunsuz axtarışla,hədsiz  güc  işlədilməsi  və  dürüst olmayan 
ifad
ələrlə). Nəhayət, təşkilati mədəniyyət,polis yoldaşlarına güclü sadiqlik və ya həmrəy-
lik hissl
ərini ifadə edə bilər,o hisslər ki,onlar işçilər arasında normal halda rastlaşan his-
sl
ərdən kənara çıxır. 
104 

---