Prof. Soleyev A. 2021-yil 2021-yil «O‘zbek folklori»

Fan mazmuni

Mashgʻulotlar shakli: maʼruza (М)
	Mustaqillik davrida “O‘zbek xalq og‘zaki ijodi”ni o‘rganishning yetakchi masalalari. Folklor ma'naviy tarbiyaning poydevori.
	Xalq og‘zaki ijodi so‘z san’ati sifatida. Xalq og‘zaki ijodi janrlari tasnifi va tavsifi:
	Qadimgi miflar, afsona va rivoyatlar.
	Xalq dostonlari, dostonchilik maktablari, dostonlar tavsifi.
	Qahramonlik dostonlarining g‘oyaviy badiiy xususiyatlari. “Alpomish” dostonining миллий-адабий аҳамияти
	Go‘ro‘g‘li turkumidagi dostonlar. Go‘ro‘g‘li xalq orzu qilgan milliy qahramon sifatida.
	Xalq ertaklarining janr xususiyatlari va mazmuniga ko‘ra turlari.
	Xalq qo‘shiqlari – lirik janr sifatida. Xalq qo‘shiqlarining tasnifi va badiiy xususiyatlari.
M9	Kichik janrlar: maqol, matal va topishmoq, olqishlar va qargʻishlar janrlar poetikasi.
M10	Xalq dramasi: qo‘g‘irchoq teatri, ogʻzaki rama va ijro san’ati.
M11	Satirik va yumoristik janrlar: askiya, lof, latifa.
M12	Bolalar folklori va uning badiiy xususiyatlari.
M13	Mustaqillik davri o‘zbek fol’klorshunosligi
M14	O‘zbek va jahon folklorshunosligi: mushtaraklik va o‘ziga xoslik
M15	Folklor va yozma adabiyot
Mashgʻulotlar shakli: amaliy (A)
A1		Xalq og'zaki ijodining o'ziga xos xususiyatlari..
A2		Afsona, asotir, rivoyat janrlarining o‘ziga xos xususiyatlari.
A3		Xalq dostonlari va dostonchilik maktablari . Baxshilik san'ati.
A4		Qahramonlik dostonlari. “Alpomish” dostonining variant va versiyalari.
A5		Go‘ro‘g‘li turkumidagi dostonlar. Go‘ro‘g‘lining tugilishi
A6		«Go‘ro‘g‘li» turkumidagi dostonlaridagi obrazlar tizimining voqealar rivojidagi o‘rni. “Ravshan” dostonining g‘oyaviy va badiiy tahlili.
A7		“Kuntug‘mish” dostonida sevgi va vafo ifodasi.
A8		Xalq maqollari va topishmoqlar talqini. Satirik drama: askiya, lof va latifa janrlari.
Mashgʻulotlar shakli: seminar (S)
S1		Xalq og'zaki ijodining janrlari. Janrlararo munosabatlar
S2		Qadimgi afsona va rivoyatlar: To‘maris, Shiroq, Zarina, Zariadr, Rustam, Elikbek, Qayumars, Jamshid, Siyovush, Mitra haqidagi asotir, afsona va rivoyatlar tahlili.
S3		“Alpomish” dostonining g‘oyaviy va badiiy tahlili.
S4		“Malika ayyor” dostonining g‘oyaviy va badiiy tahlili.
S5		Ertak va uning janr xususiyatlari. «Uch og‘ayni botirlar» ertagining g‘oyaviy-badiiy xususiyatlari
S6		Xalq qo‘shiqlarining tasnifi va badiiy xususiyatlari. Qo‘shiqlarda timsollar
S7		Xalq dramasi-qo‘g‘irchoq teatrining turlari: “Chodir jamol”, “Chodir xayol”, “Fonus xayol”

FANDAN BAHOLASH MEZONI VA TARTIBI
«Oʻzbek folklori» fanidan talabalar bilimini baholash «Samarqand davlat universitetida ta’limning kredit tizimi sharoitlarida talabalar bilimini nazorat qilish tartibi va baholash mezonlari toʻgʻrisida yoʻriqnoma»ga asosan amalga oshiriladi.

Fan uchun ajratilgan jami kredit (soat) miqdori: 5 (150 soat)

Nazorat turi	Ajratilgan jami ball	Nazorat (topshiriq) shakli	Ballarning taqsimlanishi	Saralash bali
Oraliq nazorat	50 ball	Nazorat ishi: 1. Yozma ish (2 ta savol) 2. Yozma ish (2 ta savol)	20 ball: 10 ball; 10 ball.	30 ball
		3. Talaba faoliyati (amaliyot va seminar darslaridagi)	10 ball (mashgʻulotlar soniga boʻlinadi)
		4. Mustaqil ish	20 ball (topshiriqlar soniga boʻlinadi)
Yakuniy nazorat	50 ball	Yozma ish (5 ta savol) yoki Test (50 ta savol)	50 ball (har bir savolga 10 balldan) 50 ball (har bir savolga 1 balldan)	30 ball

Fan boʻyicha yuqorida keltirilgan nazoratlarda toʻplangan reyting umumlashtiriladi hamda yakunda ballar 5 baholik tizimga quyidagicha konvertasiya qilinadi:

• 
  87-100 ball – 5 (a’lo);
  
• 
  73-86 ball – 4 (yaxshi);
  
• 
  60-72 ball – 3 (qoniqarli);
  
• 
  0-59 ball – 2 (qoniqarsiz).
  

Asosiy adabiyotlar
	Safarov O. O'zbek xalq og'zaki ijodi. -Ò.: "Musiqa" nashriyoti, 2010.
	Madayev O. O'zbek xalq og'zaki ijodi. -Ò.: "Mumtoz so'z", 2010
	Imomov K., Mirzaev T., Sarimsoqov B., Safarov O. O‘zbek xalq og‘zaki poetik ijodi. –T.: «O‘qituvchi», 1990.
	O‘zbek fol’klori ocherklari. –T.: «Fan», 1988.
	Madayev O., Sobitova T. Xalq ogʻzaki poetic ijodi. –T.: “Sharq” nashriyoti-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati, 2003.
Tavsiya qilinadigan qoʻshimcha adabiyotlar
	Madaev O. «Alpomish» bilan suhbat. –T.: «Ma’naviyat», 1999.
	E.Musurmonov. Bolalar fol’klori. –S.: SamDU, 2002, 112 b.
	E.Musurmonov. O‘zbek xalq dostonlari. –S.: SamDU, 2005, 52 b.
	N.Muxitdinova. Oʻzbek folklori. –S.: SamDU, 2019. – 164 b.

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI


SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI
O‘ZBEK FOLKLORI


TA’LIM TEXNOLOGIYALARI

Samarqand davlat universiteti, 2021 - y.



MA’RUZA MASHG’ULOTLARI






Ma’ruzada ta’lim texnologiyasi

Mashg’ulot baqti -2 soat	Talabalar soni: 45-50 nafar
Mashg’ulot shakli	Axborot-tahliliy ma’ruza
Ma’rvza rejasi:	1. Folklorshunoslikni o’rganish manbalari 2. Folklorshunosliknio’rganish bosqichlari: XV asrda an’anaviylik va versiyalilik; Eng qadimgi yozma va og’zaki adabiyotda an’anaviylik va versiyalilik; XX asr folklorshunosligi; Mustaqillik davri folklorshunosligi. 3. Folklorshunoslikni o’rganish muammolari.
O’quv mashg’ulotining maqsadi: Obrazlar shaxsiyatini o’rganishda o’z asarlaridan foydalanish ko’nikmasini hosil qilish, an’anaviylik va versiyalilikning tarixiy bosqichlari haqida tushuncha berish, talabalarni an’anaviylik va versiyalilikning dolzarb masalalari va muammolariga doir tanqidiy munosabatga o’rgatish.
Pedagog vazifalari Folklorshunosliknio’rganish manbalari haqida ma’lumot beradi. Folklorshunoslikni o’rganish bosqichlari, mamlakatimizda va xorijda an’anaviylik va versiyalilik masalasida bajarilgan eng muhim ishlarni sharhlaydi. Folklorshunoslikni o’rganishning galdagi vazifalari, dolzarb masalalari va muammo-lariga doir tushuncha beradi.	O`quv faoliyati natijalari Folklorshunosliknio’rganish manbalari: muallifning o’z asarlari, zamondoshlari va keyingi davrlarga oid manbalar haqida lumotga ega bo’ladilar. Folklorshunoslikni o’rganishning tarixiy bosqichlari, mamlakatimizda va xorijda an’anaviylik va versiyalilik masalasida bajarilgan eng muhim tadqiqotlar, yutuqlar haqida gapirib bera oladilar. Folklorshunoslikni o’rganishning galdagi vazifalari, dolzarb masalalari va muammolariga doir tanqidiy munosabatga ega bo’ladilar.
Ta’lim berish usullari	Ko’rgazmali ma’ruza, namoyish etish, savol-javob, suhbat, tushuntirish, aqliy hujum.
Ta’lim berish shakllari	Yakka, jamoa, ommaviy
Ta’lim berish vositalari	O`quv va tarqatma materiallar, slaydlar
Ta’lim berish sharoiti	Texnik jihozlangan auditoriya
Monitoring va baholash	Og’zaki nazorat, savol-javob