Prostoy xleb

5 – §. MA'LUMOTLARNI EKSPORT VA IMPORT QILISH. ORACLE DASTURINANING FOYDALI VOSITALARI

Amaliy qism Oracle misolida ma’lumotlar bazasini o’rnatish

OracleXEClient faylni tanlaymiz. Paydo bo’lgan oynadan Next tugmasini bosamiz.

1. 
   rasm. OracleXEClient o’rnatish
   

Papkadan OracleXEClient tanlaymiz va paydo bo’lgan oynadan «Next» tugmasini bosib o’rnatishni boshlaymiz.

2. 
   rasm. Litsenziya shartnomasini qabul qilish.
   

Rozilik kelishuvini qabul qilamiz va «Next» tugmasini bosamiz.

3. 
   rasm. Faylni saqlash uchun yo'l
   

Faylni saqlash yo’lini ko’rsatamiz va «Next» tugmasini bosamiz.

4. 
   rasm. Parolni kiritish oynasi
   

5. 
   rasm. O’rnatish oynasi
   

«Install» tugmasini bosamiz va ma’lumotlar bazasini o’rnatamiz.

6. 
   rasm. O’rnatish jarayoni
   

7. 
   rasm. O’rnatishning oxirgi bosqichi
   

O’rnatish jarayonining so’ngida «Finish» tugmasini bosamiz. Ma’lumotlar bazasi sizning kompyuteringizga o’rnatildi.
Topshiriq: Oracle MBBT o’rnatishni bajarish. Hisobotni shakllantirish.

Nazorat savollari.

1. 
   Qanday MBBT turini bilasiz? Ularni sanab o’ting.
   
2. 
   Ierarxik MBBT releatsion MBBT farqi nimada?
   
3. 
   MBBT bilan ishlash uchun qanday vositalarni bilasiz?
   

6 – §. SQL TILINING QO’SHIMCHA VOSITALARI. TRIGGERLAR BILAN ISHLASH
Triggerlar - bu to'g'ridan-to'g'ri chaqirilmaydigan, ammo ma'lum bir voqea sodir bo'lganda bajariladigan (qatorni qo'shish, o'chirish, yangilash) saqlanadigan protsedura.
MySQL-da triggerlarni qo'llab-quvvatlash 5.0.2 versiyasidan boshlangan.
Trigger yaratish sintaksisi:
Delimiter //
CREATE TRIGGER trigger_name trigger_time trigger_event ON tbl_name FOR EACH ROW
BEGIN trigger_stmt; END// Bu yerda:
trigger_name — trigerni nomi trigger_time
— trigerni ishlaash vaqti BEFORE — Bajarishdan oldin.
AFTER — bajarishdan keyin. trigger_event — Hodisa: insert — Hodisa insert, data load, replace operatorlar bilan amalga oshadi. update — Hodisa update operatori bilan amalga oshadi.
delete — Hodisa delete, replace operatorlar bilan amalga oshadi. Операторы tbl_name — jadval nomi.
trigger_stmt – trigger aktivlashganda bajariladigan ifoda

Quyidagi hodisalar uchun triggerlar yaratish mumkin:

Qo’llanilishi

mysql> CREATE TABLE Hisob (H_id INT, Middori DECIMAL(10,2)); Query OK, 0 rows affected (2.29 sec)
mysql> CREATE TRIGGER summa BEFORE INSERT ON hisob
-> FOR EACH ROW SET @sum = @sum + NEW.Middori; Query OK, 0 rows affected (0.36 sec)

O'zgaruvchidan oldingi @ belgisi global o'zgaruvchini anglatadi. Uning mysql serveri triggerdan chiqqandan keyin eslab qoladi va uni keyinchalik, masalan, bu kabi ham chaqirish mumkin.