Tayanch iboralar:
Konsultativ yordam tamoyillari. Sababiyat tamoyili.
“Konsultativ alyans”. “Muammoli diagnostika”. Samaradorlik sharti.
Psixologik
vositachilik. Nomunipulyativ yondashuv. Baholamay qabul qilish tamoyili.
Professionalizm tamoyili.
1.Empatiya - bu psixolog-maslahatchi ega bo`lishi kerak bo`lgan asosiy
shaxsiy sifatdir. Bu sifatda odamning boshqa odamni psixols gik his etishga va
tushunishga, o`z dunyoqarashini vaq- tincha esdan chiqarib uning ko`zi
bilan
dunyoga qarashga tayyorligidir. Bu sifatni psixolog-maslahatchi butun maslahat
berish jarayoni davomida namoyon etadi va shuning hisobiga mijozni yaxshiroq va
chuqurroq tushunadi, unga samarali yordam bera oladi.
2
Ochiqlik - shaxsiy yeifati bo`lib. bir necha ko`rinishlarga ega bo`ladi.
Birinchidan, psixolog-maslahatchining shaxsiy sifatida mijoz uchun ochiq
bo`lishga tayyorligi (lekin mijoz bilan maslahatchi o`rni
almashib va mijoz
maslahatchining muammo- lari to`g`risida bilib olib, uning o`ziga rahmi
keladigan, hamdardlik qiladigan darajada emas).
Rollarni almashish odatda
psixolog-maslahatchi mijozga o`z muammolarini gapira boshlab, unda
maslahatchiga yordam berish istagi paydo bo`lganida sodir bo`ladi. Ochiqlik
me’yori mijozning sezgisi bilan belgilanadi: agarda
u psixolog-maslahatchini
ochiq inson deb hisoblasa va uning oldida ochiqlikdan qo`rqmasa - demak,
maslahatchining mijoz oldidagi ochiqlik masalasida hammasi joyida hisoblanadi.
Ikkinchidan, ochiqlik - bu psixolog-maslahatchining mijoz bilan muloqotda
faqat o`z ustunliklarini emas, balki imkoniyatlarini
va kamchiliklarini mijozga
tabiiy namoyon etib, qanday bo`lsa shundayligicha qolishga intilishidir. Ochiq
inson bo`lib psixolog-maslahatchi o`zining kamchiliklarini mijozga namoyon etib,
uni o`ziga tortish yoki hayron qoldi- rishni, uning tomonidan hamdardlik yo`zaga
keltirishni xoxlamaydi, balki maslahatchining o`zi
ham oddiy tirik odam, barcha
kabi ekanligini ko`rsatishni, kamchiliklari ham bor- ligini va maslahat berish
jarayonida hayotda unga xos bo`lmagan rolni o`ynashga
harakat qilmasligini
ko`rsatishga harakat qiladi.
Uchinchidan, ochiqlik maslahatchining mijozga u bilan har qanday masalalarni
muhokama etishga tayyorligini ko`rsatishida namoyon bo`ladi. Empatiya
ochiqlikni keltirib chiqaradi, biri ikkinchisisiz deyarli mavjud bo`lishi
mumkin
emas.
Maslahatchining mijoz to`g`risida chin ko`ngildan qayg`u- rishi, psixolog-
maslahatchining mijoz to`g`risidagi shaxsiy gamxo`rligi ifodasi deb tushuniladi.
Bukday g`amxo`rlik xdы haddan tashk oi bo`lishi kerak emas.