Peyğəmbər (s) buyurur: “Beş şey ibadətdəndir: Qurana baxmaq, Kəbəyə
baxmaq, Z
əmzəmə baxmaq, valideynə baxmaq, alimə baxmaq”
1
. Bu h
ədisin oxşarı
İmam Sadiqdən (ə) də rəvayət olunmaqdadır: “Kəbəyə, valideynə, Qurana, alimə və
Ali-M
əhəmmədə (ə) baxmaq ibadətdir”
2
.
İmam Sadiq (ə) buyurub: “Qüreyş Kəbəni dağıtdı. Onun sütunları altından bir
yazılı vərəq tapdılar. O vərəqi oxuya bilmədikləri üçün bir nəfər tapıb vərəqi ona
oxutdular. O v
ərəqdə yazılmışdı: Mən Məkkənin sahibi, göyləri və yerləri yaratdığım
andan b
əri oranı həram
qərar verdim, onu bu iki dağın arasında yerləşdirdim. Onu
doqquz iqlimin
əhatəsində etdim”
3
.
İmam (ə) deyir: “Hər kəs Kəbəyə baxsa, gözünü
oradan ç
əkənədək ona bir səvab yazılar və onun bir günahı pozular. Bu iş o gözünü
oradan ç
əkənədək davam edər”
4
.
İmam yenə buyurur: “Hər kəs Kəbəyə bizim və Kəbənin haqqını və hörmətini
tanıyaraq baxarsa, Allah onun günahlarını bağışlayar
5
, dünya v
ə axirətin sıxıntısından
sıxıntısından onu amanda saxlayar”
6
.
Peyğəmbər (s) buyurub: “vacib həcci yerinə yetirməyib ölən şəxs yəhudi və
m
əsihi kimidir”
7
.
H
əzrət digər bir hədisində buyurur: “Allah vədə vermişdir ki, bu evi hər il 600
min d
əfə ziyarət etsinlər. Əgər bunda naqislik olsa, Allah onu mələklərlə
t
əkmilləşdirər”
8
.
O, buyurur: “Bil ki, s
ən həcc yoluna yönələn
zaman öz miniyin ilə getdikdə,
Allah h
ər addımında bir səvab yazır, digər addımında isə Allah bir günahını pozur.
El
ə ki, sən ehram bağladın və təlbiyə dedin , Allah hər təlbiyən üçün sənə on səvab
yazar v
ə on günahını bağışlayar. Elə ki, sən Kəbəni yeddi dəfə təvaf etdin, Allahın
s
ənin üçün əhdi vardır ki, sənə əzab verməkdən həya edər. Elə ki, sən Məqami-
İbrahimin arxasında namaz qıldın, Allah sənə iki min rükət namaz yazar. Elə ki, Səfa
v
ə Mərvə arasında səy etdin, Allah sənə öz ölkəsindən
piyada gəlib həcci ziyarət
ed
ən şəxsin və yetmiş mömin qulu azad etmiş şəxsin səvabını yazar”
9
. Dig
ər bir
h
ədisi-şərifdə isə buyurur: “Hacılar Məkkəyə qədəm qoyduqda mələklər onlarla
görüşər. Allah hər gecə yer əhlinə nəzər salar. Onun ilk nəzər saldığı şəxs Hərəm
(K
əbə) əhlidir. Əgər o, görsə ki, o şəxs Məscidül-haramıda təvaf, namaz və ya qiyam
halındadır, onu bağışlayar”
10
.
İmam Sadiq (ə) buyurur: “Əgər bəndə bu evi yeddi dəfə təvaf edərsə, iki rükət
namaz qılarsa, Səfa və Mərvə arasında səy edərsə, Allah ona altı min səvab yazar, altı
min günahın bağışlayar. Onun dərəcəsini altı min dəfə yüksəldər, və onun altı min
ist
əyin ödəyər. Həmçinin, onun altı min istəyin axirətə saxlayar”
11
.
1
Əhməd Cad, Vəsfül-Kəbətil-müşərrəfəti və tarixüha, səh. 22
2
Şeyx Səduq, Mən
la yəhzuruhül-fəqih, c. II, səh. 259, hədis № 2145
3
Küleyni
əl-Kafi, c. IV, səh. 418, hədis № 2956
4
Küleyni,
əl-Kafi, c. IV, səh. 426, hədis № 3021; Şeyx Səduq, Mən la yəhzuruhül-fəqih, c. II, səh. 259, hədis № 2144
5
Küleyni,
əl-Kafi, c. IV, səh. 426, hədis № 3023
6
Şeyx Səduq, Mən la yəhzuruhül-fəqih, c. II, səh. 259, hədis № 2143
7
Feyz
əl-Kaşani, əl-Məhəccətül-beyza, c. II, səh. 145
8
Əllamə Hairi, Dairətül-məarif, c. VII, səh. 529
9
Əllamə Məclisi, Biharül-ənvar, c. 96, səh. 250; Şeyx Səduq, Amal, səh. 328, məclis-86
10
Əllamə Hairi, Dairətül-məarif, c. VII, səh. 530
11
Əllamə Məclisi, Biharül-ənvar, c. 96, səh. 250; Əllamə Hairi, Dairətül-məarif, c. VII, səh. 530
32
K
əbə ziyarətinin səvab və əhəmiyyətini önə çəkən İmam Əli (ə) buyurur: “Allah
öz möht
ərəm evinin həccini sizə vacib etdi. Allah aşiqləri qiblə seçilmiş bu evə can
atar, göy
ərçin tək ona sığınarlar. Allah Kəbəni öz əhəmiyyəti qarşısında bəndələrin
t
əvazö məkanı, ilahi qüdrətin etiraf nişanəsi qərar verdi. İnsanlar arasında eşidən
b
əndələr seçdi ki, onun dəvətini qəbul edib, sözünü təsdiqləsinlər və ilahi
peyğəmbərlərin məkanına qədəm qoysunlar. Onlar Allahın Ərşi ətrafında mələklər
t
ək təvaf edərlər. Onlar bu ibadətgahda və ziyarətçilərin
ziyarət məhəllində böyük
faydalar
əldə edər, ilahi bağışlanma yerinə tələsərlər. Allah Kəbəni İslam üçün aydın
nişanə, pənah axtaranlar üçün əmin-aman ev qərar verdi. Onun haqqının ədasını vacib
etdi, Allah evinin h
əccini vacib buyurdu və siz insanlar üçün müəyyənləşdirdi ki,
onun ziyar
ətinə gedəsiniz. Allah buyurdu: Allah evinə getməyə gücü çatan kimsəyə
h
əcc vacibdir. Kim inkar etsə, Allah aləmlərdən ehtiyacsızdır”
1
.
İmam digər bir hədisdə buyurur: “Həcci ziyarət etmək qəlblərə aramlıq və
sakitlik g
ətirər”
2
.
İmam Sadiq (ə) buyurur: “Hər kəs hacını üst-başı torpaqlı halda qucaqlasa, sanki
Qara daşa əl sürtmüşdür”
3
. H
əmçinin, hədisi-şərifdə buyrulur: “Hər kəs həcci haram
mal il
ə ziyarət etsə, o, təlbiyə deyən zaman ona deyilər: Bəndəm! Səninlə deyiləm və
s
ənə səadət yoxdur”
4
.
İmam Sadiq (ə) buyurur: “Sizlərdən biri din qardaşının həccini
təxirə salsa,
dünyada gör
əcəyi fitnədən, axirətdə alacağı cəzadan çox qorxsun”
5
.
Əbu Həmzə əs-
Sumali deyir: “
Əbu Abdullah (ə) Məscidül-haramı haqqında dedim: Allah oranı nə
üçün Ətiq adlandırıb. İmam buyurdu: O elə bir ev deyildir ki, Allah
onu yer üzündə
yarada, sonra da ona sahib v
ə onu sakinlər məskəni edə. Onun Allahdan başqa heç
bir yiy
əsi və sahibi yoxdur. O azad bir evdir. Allah onu yer üzündən əvvəl yaratmış
v
ə yer üzünü onun altından dartıb genişlətmişdir”
6
.
İmam Sadiq (ə) buyurur: “Əgər insanlar həcci ziyarət etməyi tərk etsələr, onlara
mütl
əq əzab nazil olar
7
.
İmam (ə) Kəbənin ziyarət olunmasının çox əhəmiyyətli olduğunu bir daha
diqq
ətə çatdıraraq buyurur: “Əgər insanlar Kəbəni ziyarət etməyi tərk etsələr, rəhbərə
vacibdir ki, onları bu işə məcbur etsin. Əgər kasıb olsalar, onlara beytul-maldan
versin ki, ziyar
ətə getsinlər”
8
.
1.16.
Məkkə şəhərinin fəzilətləri
Görk
əmli hədis alimi Əllamə Məclisi “Biharül-ənvar” əsərində,
digər alimlər də
öz
əsərlərində Məkkənin fəzilətlərinə aid qədim kitablara istinadən çoxlu sayda
h
ədislər rəvayət etmişlər. Əllamə Məclisi yazırdı: “İmam Sadiq (ə) buyurdu: hər kəs
M
əkkəyə təvazökar halda daxil olsa, Allah onun bütün günahlarını bağışlayar”
9
.
1
N
əhcül-bəlağə, I xütbə
2
Əllamə Məclisi, Biharül-ənvar, c. 75, səh. 221
3
Şeyx Səduq, əl-Fəqih, c. I, səh. 196
4
H
əmin mənbə
5
Feyz
əl-Kaşani, əl-Məhəccətil-beyza, c. II, səh.151
6
Küleyni,
əl-Kafi, c. IV, səh. 400, hədis № 2901
7
H
əmin mənbə, səh. 442, hədis № 3119
8
H
əmin mənbə, hədis № 3124
9
Əllamə Məclisi, Biharül-ənvar, c. II, səh. 148, c. VI, səh. 97
33