Qafqaz müSƏlmanlari idarəSİ baki islam universiteti
Yüklə 3,24 Mb. Pdf görüntüsü
|
qaldırmışdır. Bir zaman gələcəkdir ki, Qum və onun sakinləri yaranmışlar üzərində Allahın hüccəti olacaqdır. Bu hadisə Qaimin (ə) zühuru zamanı baş verəcək...” 1 H əmçinin, İmam (ə) buyurur” Qum ona görə Qum adlanır ki, ora Nuhun (ə) tufanı zamanı gəmisi ora yetişmiş və orada da dayanmışdır. Ora Beytul-müqəddəsdən bir hiss ədir” 2 “Allah şəhərlər içərisində Kufəni, Qumu və Tiflisi seçmişdir” 3 “Sizi fitn ələr bürüdüyü zaman Quma gedin. Çünki ora və oranın əhalisi b əlalardan amandadır” 4 “Xorasan camaatı bizim bayraqdarımız, Qum əhli köməkçilərimiz, Kufə əhli isə bizim dayaqlarımızdır. Onların camaatı bizdən biz də onlardanıq” 5 “Qum Ali-M əhəmmədin (s) yuvası və onların tərəfdarlarının sığınacağıdır” 6 İmam Rza (ə) buyurub: “Cənnətin səkkiz qapısı vardır. Qum əhli də onlardan biridir. Onlar n ə xoşbəxtdirlər, onlar nə xoşbəxtdirlər, onlar nə xoşbəxtdirlər!” 7 Süleyman bin Saleh deyir: “Bir gün İmam Sadiqin (ə) yanındaydım. Ona Bəni Abbasın zülmündən danışıldıqda dedik: biz hara qaçaq? İmam (ə) buyurdu: Kufəyə, Quma v ə onların ətraf nahiyələrinə. Qumda bizim tərəfdarlarımız və dostlarımız var. Orada imar ətləri çoxaldın..” 8 Əffan əl-Bəsri deyir: “İmam Sadiq (ə) mənə dedi: bilirsən Qum niyə görə Qum adlanır? Dedim: xeyr, Allah, onun Peyğəmbəri (s) və sən bilərsən. Dedi: Qum ona gör ə Qum adlanır ki, oranın əhli Ali-Məhəmmədin (s) Qaiminin (ə) ətrafına toplanacaq, onunla birg ə qiyam edəcək və ona kömək edəcəklər” 9 İmam Sadiq (ə) buyurur: “...Bizim Qumda bir hərəmimiz vardır. Orada mənim övladlarımdan Fatimə (ə) adlı biri dəfn ediləcəkdir. Hər kəs onu ziyarət etsə, ona C ənnət vacib olar” 10 İmamlardan (ə) rəvayət olunur ki, “Əgər Qum olmasaydı din aradan gedərdi” 11 Peyğəmbər (s) buyurur: “Mən merac gecəsi göylərə gedəndə Cəbrail (ə) məni sağ çiynində aparırdı. Mən bir yeə baxdım ki, oranın dağları qırmızı idi və zəfərandan da daha yaxşı idi. Oranın ətri müşk-ənbər iyindən də yaxşı idi. Orada bir qoca var idi. C əbraildən (ə) soruşdum: bu zəfərandan da yaxşı rəngli və müşk-ənbərdən də daha ətirli yer haradır? O, dedi: bura sənin və vəsin İmam Əlinin (ə) tərəfdarlarının ərazisidir. Dedim: bəs o qoca kimdir? Dedi: o, İblisdir. Dedim: o, onlardan nə istəyir? Dedi: onları İmam Əlinin (ə) vilayətindən uzaqlaşdırıb fitnə-fəsad yaratmağa çalışır. Dedim: ey C əbrail! Ora gedək. Biz onun yanına getdik və mən İblisə dedim: Qalx ey m əlun! Sən mənim və İmam Əlinin (ə) dostları üzərində hakim ola bilmnəzsən, onların düşmənləri də səninlə şərikdirlər” 12 1 H əmin mənbə, c. 57, səh. 213, hədis № 22 2 H əmin mənbə, c. 57, səh. 213, hədis № 24 3 H əmin mənbə, c. 57, səh. 213, 214, hədis № 25 4 H əmin mənbə, c. 57, səh. 214, hədis № 26 5 H əmin mənbə, c. 57, səh. 214, hədis № 30 6 H əmin mənbə, c. 57, səh. 214, hədis № 31 7 H əmin mənbə, c. 57, səh. 214, hədis № 33 8 H əmin mənbə, c. 57, səh. 215, hədis № 35 9 H əmin mənbə, c. 57, səh. 216, hədis № 38 10 H əmin mənbə, c. 57, səh. 216, 217, hədis № 41 11 H əmin mənbə, c. 57, səh. 217, hədis № 43 12 Əllamə Hairi, Dairətül-məarif, c. XIV, səh. 386 305 S əd ibn Səd deyir: “İmam Rzadan (ə) Fatimə bint Musanın (ə) ziyarət edilməsi haqqında soruşdum. O, dedi: hər kəs onu ziyarət etsə, onun üçün cənnət vardır” 1 İmam Cavad (ə) buyurur: “Hər kəs bibimi ziyarət etsə, onun üçün cənnət vardır” 2 8.4. Fatimə bint Musa əl-Kazımın (ə) həyatı Fatim ə əl-Məsumə (ə) VII imam Musa əl-Kazimin (ə) qızıdır. O, hicri 173-cü il zilq ədə ayının birində (miladi 22.03.790-cı il) Mədinə şəhərində doğulmuşdur. Pak və m əsum bir ailədə dünyaya göz açan Fatimə (ə) atası İmam Kazımın (ə) əxlaqından və elmind ən bəhrələnmiş və camaat arasında yüksək mənəviyyatı və savadı ilə tanınmışdır. Ömrünü elm və irfan içərisində keçirən Fatimə (ə) əhli beyt imamları (ə) t ərəfindən Məsumə (günühsız) ləqəbi ilə adlandırılmlışdır. O, ömrünün böyük bir hiss əsini Mədinə şəhərində keçirmiş lakin sonralar qardaşı İmam Rzanın (ə) Xorasana vali t əyin olunmasından bir il sonra onu görmək üçün Xorasana getmişdir. Xanımın yolda olmasından xəbər tutan xəlifə cəsusları onu yolda ikən Qum şəhərində z əhərləmiş və Beləliklə, o, hicri 201-ci ilin rəbiussani ayında (miladi 05.11.816-cı il) şəhid olmuşdur. Hətta mənbələrin verdikləri doğru məlumatlara görə onun karvanında olan 23 nəfər də eyni aqibətə düçar olmuşlar. Fatim ə əl-Məsumənin (ə) Quma gəlişini Əllamə Hairi belə yazırdı: “Fatimə bint Musanın (ə) qardaşı Rza (ə) Məmun tərəfindən hicri 200-cü ildə Mədinədən gətirilib M ərvə vali təyin olunduqdan bir il sonra Fatimə (ə) onu görmək üçün yola düşdü. O, S əva məntəqəsinə yetişəndə xəstələndi. Bu zaman Qum şəhərinə nə qədər məsafə qaldığını soruşdu. Ona dedilər: burdan Quma cəmi on fərsəx qalıb. O, xidmətçisinə göst əriş verdi ki, onu Quma aparıb Musa bin Xəzrəc bin Sədin evinə yerləşdirsin. Bu hadis əni eşidən Bəni Səd qəbiləsi özləri gəlib onu Quma apardılar. O, Musa bin X əzrəcin evində altı yaxudda yeddi gün qaldı. Sonra isə Allahın rəhmətinə qovuşdu. Bundan sonra Musa ona qüsl verib k əfənə bükdü və sonra özünə məxsus olan ərazidə torpağa tapşırdı” 3 . Xanımın dəfn edilməsi haqqında digər rəvayətlər də vardır. Daha məşhur görüşə gör ə o, vəfat etdikdən sonra ona qüsl verib kəfənə tutdular. Lakin onun dəfn edilməsi m əsələsi ortaya çıxdıqda bu işin kim tərəfindən icra edilməsi problemi ortaya çıxdı. Bel ə ki, Ali Səd onun qəbrə endirilməsində bir-birləri ixtilaf etdilər. Buna görə də t əqvalı bir şəxs kimi tanınan Qadir adlı bir qocanı bu işə təyin etdilər. Onlar dəfn işinə başlayarkən birdən iki nəfər minikli şəxsin onlara yaxınlaşdığını gördülər. O iki n əfər gəlib cənazəyə namaz qıldı və onu qəbrə endirdilər. Sonra isə miniklərinə minib oradan uzaqlaşdılar. Lakin onların kim olduğunu bir kimsə bilə bilmədi 4 . Fatim ə əl-Məsumənin (ə) dəfn edildiyi torpaq sahəsi Musa bin Xəzrəcə m əxsusdur. Burada Həmçinin, onun bacısı Ümmü Məhəmməd (ə) də dəfn edilmişdir. O, v əfat etdikdən sonra onu Fatimənin (ə) yanında dəfn etmişlər. Bundan sonra onun dig ər bacısı Meymunə (ə) vəfat etmiş və onu da burada dəfn etmişlər. Bundan sonra 1 İbn Quləveyh, Kamilüz-ziyarət, Qum, Nəşrul-fəqahə, 1424 h, səh. 536, hədis № 1; Hürr Amili, Vəsailüş-şiə, Qum, Mü əssisətu Ali-Beyt, 1414 h, c. XIV, səh. 576, hədis № 19850 2 İbn Quləveyh, Kamilüz-ziyarət, səh. 536, hədis № 2; Hürr Amili, Vəsailüş-şiə, c. XIV, səh. 576, hədis № 19851 3 Əllamə Hairi, Dairətül-məarif, c. XIV, səh. 389 4 H əmin mənbə 306 onların qəbirləri üstünə qübbə tikilmişdir. Bu qübbəni həsirdən Musa bin Xəzrəc tikmişdir. Fatim ənin (ə) qəbrinin ziyarət olunması haqqında çoxlu sayda səhih hədislər vardır. Həmin hədislərdən aşağıdakıları qeyd etmək olar. İmam Sadiq (ə) buyurur: “...Bizim Qumda bir hərəmimiz vardır. Orada mənim övladlarımdan Fatimə adlı biri dəfn ediləcəkdir. Hər kəs onu ziyarət etsə, ona Cənnət vacib olar” 1 S əd ibn Səd deyir: “İmam Rzadan (ə) Fatimə bint Musanın (ə) ziyarət edilməsi haqqında soruşdum. O, dedi: hər kəs onu ziyarət etsə, onun üçün cənnət vardır” 2 İmam Cavad (ə) buyurur: “Hər kəs bibimi ziyarət etsə, onun üçün cənnət vardır” 3 8.5. Fatimə əl-Məsumənin (ə) rəvayətləri İmam Rzanın (ə) bacısı Fatimənin (ə) rəvayət etdiyi hədislər hədis ədəbiyyatının müxtəlif qaynaqlarında öz əksini tapmışdır. Onun sənədli şəkildə r əvayət etdiyi hədislərdən aşağıdakıları qeyd etmək olar. İmam Rzanın qızı Fatimə (ə) İmam Musa Kazımın (ə) qızı Fatimə, Zeynəb və Umm Gülsümd ən (ə), onlar İmam Sadiqin (ə) qızı Fatimədən (ə), o, İmam Baqirin (ə) qızı Fatimədən (ə), o, İmam Səccadın (ə) qızı Fatimədən (ə), o, İmam Hüseynin (ə) qızları Fatimə və Səkinədən (ə), onlar Fatimeyi Zəhranın (ə) qızı Ümmü Gülsümdən ( ə) o, anası Fatimeyi Zəhradan (ə) belə rəvayət edir: “Peyğəmbərin (s) hər kəsin r əhbəri mənəmsə, onun rəhbəri Əlidir (ə) hədisini unutdunuzmu? Onun ey İmam Əli ( ə) Sənin mənə olan nisbətin Harunun (ə) Musaya (ə) olan nisbəti kimidir dediyini unutdunuzmu?” 4 Fatim ə Məsumə (ə) Fatimə bint Sadiqdən (ə), o, Fatimə bint Baqirdən (ə), o, Fatim ə bint Səccaddan (ə), o, Fatimə bint Hüseyndən (ə), o, Zeynəb bint Əlidən (ə), o, da Fatim ə bint Məhəmməddən (s) rəvayət edir: “Bilin ki, hər kəs Ali-Məhəmmədin ( ə) məhəbbəti ilə ölsə şəhid olmuşdur.” 1 Əllamə Məclisi, Biharül-ənvar, c. 57, səh. 216, 217, hədis № 41 2 İbn Quləveyh, Kamilüz-ziyarət, səh. 536, hədis № 1; Hürr Amili, Vəsailüş-şiə, c. XIV, səh. 576, hədis № 19850 3 İbn Quləveyh, Kamilüz-ziyarət, səh. 536, hədis № 2; Hürr Amili, Vəsailüş-şiə, c. XIV, səh. 576, hədis № 19851 4 Əbdülhüseyn Əhməd əl-Əmini, əl-Qədir, c. I, Beyrut, Darul-kutubil-ərəbi, IV nəşri, 1397/1977, səh. 197 307 MƏNBƏLƏR VƏ İSTİFADƏ OLUNMUŞ ƏDƏBİYYAT SİYAHISI 1. Əbdülhüseyn Əhməd əl-Əmini, əl-Ğədir, Beyrut, Darul-kütubil-ərəbi, IV nəşri, 1397/1977. 2. Əllamə Məclisi, Biharül-ənvar, Beyrut, Muəssisətul-vəfa, ikinci nəşri, 1403/1983. 3. C əfər bin Məhəmməd bin Qəvləviyyə, Kamilüz-ziyarət, Qum, Nəşrul-fəqahə, 1424 h/q. 4. Əllamə Hairi, Dairətul-Məarif, Beyrut, Müəssisətül-Ələmi, ikinci nəşri, 1413/1993. 5. Əli Əsgər Fəqihi, Tarixul-Cami Qum, Qum-1350 h/ş. 6. Qazi Nur ullah Şuştəri, Məcalisül-muminin, tarixsiz. 7. M əhəmməd bin Həsən Hürr Amili, Vəsailüş-şiə, Qum, Müəssisətu Ali-Beyt, 1414 h/q. 8. İslam Ensiklopediyası, Ankara-2002. 9. Mirz ə Hüseyn Nuri Təbərisi, Müstədrəkül-vəsail, Beyrut, Müəssisətu Ali-Beyt, 1408/1987. 10. Şeyx Səduq Məhəmməd bin Həsən əl-Qumi, Uyuni Əxbarir-Rza (ə), Beyrut, Mü əssisətül-Ələmi, 1404/1984. 11. Şeyx Səduq Məhəmməd bin Həsən əl-Qumi, Səvabül-əmal, nəşr ili və yeri yoxdur. 308 309 Document Outline
Yüklə 3,24 Mb. Dostları ilə paylaş:
|