Qanaxmalar zamanı infuzion-transfuzion terapiya

71 
 
5.
 
Eyni zamanda əməliyyat yarasından qanamalar başlayır; 
6.
 
Hamilə və zahı qadınlarda uşaqlıq borularında, yumurtalıqlarda, uşaqlıq 
bağlarında qansızmalar meydana çıxır; 
7.
 
Müxtəlif yerlərdə, zahı qadınlarda parametriyalarda hematomalar əmələ 
gəlir 
8.
 
Inyeksiya yerlərindən qanamalar başlayır; 
9.
 
Hematuriya müşahidə edilir; 
10.
 
Dəri üzərində petexiyalar görsənir; 
11.
 
Selikli qişalarda qansızmalar meydana şıxır; 
12.
 
Skleraya qansızmalar görsənir. 
Laborator göstəricilər: 
1)
 
Fibrinogenin səviyyəsi aşağı olması - 3 q/l-dən aşağı 
2)
 
Trombositlərin miqdarının azalması – 140 mindən az 
3)
 
Protrombin indeksinin aşağı olması – 80%-dən və daha şox aşağı 
4)
 
Koaqulyasiya  indeksinin  (protrombin  indeksinin  qanın  rekalsifikasiya 
vaxtına olan nisbəti) enməsi - 1%-dən aşağı 
5)
 
Plsazmanın heparinə tolerantlığı (?) 
6)
 
Qanın rekalsifikasiya vaxtının artması- 100 saniyədən çox 
7)
 
Qanın laxtalanma müddətinin uzanması – 12 dəqiqədən çox 
8)
 
Trombin vaxtının çoxalması – 60 saniyədən çox 
9)
 
Fibrinomonomerinin iştirakına qarşı müsbət keyfiyyət reaksiyası. 
 
III Faza- Patoloji fibrinolizin fəallaşması ilə gedən hipokoqulyasiya.  
Hemostaz  sisteminin  ən  dərin  pozulma  fazasıdır.  Bu  zaman  hipo-  və  ya 
afibrinogemiya  inkişaf  edir,  fibrinolizin  fəallaşması  baş  verir.  Fibrinolizin 
fəallaşmasının  açar  reaksiyası  belədir  -  aşağıdakıların  təsiri  ilə  plazminogen 
plazminə çevrilir: 
•
 
Toxuma kinazaları 
•
 
Yüksək molekulalı kininogen 
•
 
Sərbəst radikallar 
•
 
Fibrinin deqradasiya məhsulları 
Toxuma  kinazaları  hipoksiya  şəraitində  daxili  orqanların  damarlarının 
endotelində əmələ gəlir. Bunlara urokinaza, likokinaza, streptikinaza aiddir. 
Plazmin  mikrosirkulyator  damar  məcrasında  çökmüş  fibrinin  parçalanmasını 
və  əriməsini  törədir.  Fibrinin  parçalanmasından  fibrinin  deqradasiya  məhsulları 
əmələ gvəlir ki, bunların özləri də plazminogenin (qeyri-fəal forma) plazminə (fəal 
forma) keçməsinə şərait yaradır. Beləliklə, qüsurlu dövran yaranır.  
DDL-sindromunun III fazasının kliniki əlamətləri 
1)
 
Qanaxma profuz xarakter alır; 

---

72 
 
2)
 
Axan  qanın  yeni  porsiyaları  əvvəcə  əmələ  gəlmiş  qan  laxtasını  lizisə 
uğradır (əridir); 
3)
 
Mədə-bağırsaq  qanaxmaları  başlayır:  melena  (qara  nəcisin  olması),  kofe 
xıltı şəklində qusma (qanlı qusma); 
4)
 
Burun qanaxması meydana çıxa bilər; 
5)
 
Təbii boşluqlara qanın yığılması; əvvəlcə döş boşluğuna (hemotoraks); 
6)
 
Tezliklə poliorqan çatmamazlığı inkişaf edir: beyin koması, kəskin böyrək 
və  qara  ciyər  çatmamazlıqları,  tənəffüs  pozğunluğu  sindromu  (respirator 
distress sindromu).  
DDL-sindromunun ümumi klinikası 
1.
 
Hemorragik sindrom 
2.
 
Hipotonik sindrom - DDL-sindromunun proqressivləşməsi ilə proporsional 
(müvafiq) proqressivləşən hemodinamiki pozulmalar 
3.
 
Mikro-trombotik  və  makro-trombotik  sindromlar:  Qulaq  sırğası,  burun 
nahiyyələrində nekrozlar, mezenterial damarlarda trombozlar 
4.
 
Poliorqan çatmamazlıq sindromu. 
 
DDL-sindromu zamanı görülən tədbirlərin ümumi prinsipləri 
1)
 
Əsas xəstəliyin müalicəsi 
2)
 
Hemoztaz pozulmalarının korreksiyası 
3)
 
Qanaxmanın cərrahi dayandırılması 
4)
 
Dövredən qanın həcminin bərpası 
5)
 
Simptomatik terapiya 
6)
 
Poliorqan çatmamazlığının inkişafının qarşısının alınması, profilaktikası. 
Potogenetik terapiya 
Patogenetik  müalicə  DDL-sindromunun  fazalarını  və  istifadə  edilən 
preparatların bioloji effektini nəzərə almaqla həyata keçirilir. 
DDL-sindromunun III və IV fazalarında əsas məsələ patoloji (yəni fəallaşmış) 
fibrinoliz  prosesini  aradan  götürməkdən  ibarətdir.Belə  ki,  qanın  laxtalanmasını 
yaxşılaşdıran  preparatların  yeridilməsi  (istifadəsi,  tətbiqi)  səmərəsiz  olacaqdır, 
çünki fibrinolitik fəallığın yüksılməsi  əmələ gəlmiş laxtaları əridəcəkdir. 
DDL-sindromunun III və IV fazalarında tətbiq edilir: 
1.
 
Proteaza fermentlərin düzünə (прямые) ingibiporları: 
─
 
Kontrikal 500 min TV-dan az olmayarq 
─
 
Qordoks 
─
 
Trasilol – 1-2 mln TV 
2.
 
E-aminokapron  turşusu  –  ancaq  yerli  olaraq  qanaxmanın  dayandırılması 
üçün istifadə ediliur 
Bu zaman fibrinolizin qeyri-düz ingibitorlarının tətbiqi effektsizdir. 
Bundan başqa DDL-sindromunun III fazasında habelə lazımdır: 

---

73 
 
–
 
Dövredən qanın həcminin intensiv bərpası 
–
 
Poliorqan çatmamazlığının müalicəsi. 
DDL-sindromunun ikinci fazasında qanın koaqulyasion potensialının bərpasını 
təmin etmək lazımdır. Bunun üçün istifadə edilir: 
1)
 
Təzə dondurulmuş plazma (TDP) – 2000,0-2500,0 ml venadaxili şırnaqla 
2)
 
Kriopresipitat – 10 dozaya (250 ml) qədər: hər dozada 250 TV fibrinogen 
və təxminən 100 TV antuhemofil A-qlobulini olur. 
3)
 
Təzə isti donor qanı – 800-1000 ml 
4)
 
Natrium-etamzilat – 2-4 ml; belə ki, bu preparat: 
–
 
hemostazın damar-trombositar həlqəsinin sabitləşdirilməsini təmin edir, 
–
 
tromboplastinin əmələ gəlməsini sürətləndirir və onları fəallaşdırır, 
–
 
damar dlvarı keçiriciliyini normallaşdırır, 
–
 
dekstranların hipokoaqulyasion  təsirini neytrallaşdırır, 
–
 
mikrisirkulyasiyanı yaxşılaşdırır, 
5)
 
Kontrikal – profilaktik məqsədlə işlədilir, 
6)
 
Poliorqan çatmamazlığının profilaktikası. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---