QəZƏNFƏr paşayev
Yüklə 1,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Kürdoğlunun poeziyası yayın cırhacır vaxtı içilən, cana məlhəm olan bulaq suyu kimidir”… “Onun sevgi şeirlərindən
7 da gerçəkliyin müdriklik səviyyəsində tərənnümünün oturuşduğunu göstərir. Bu məqamda Hüseyn Kürdoğlunun şair xəyalı cəmiyyətdəki ideoloji mühitdən deyil, folklordan, klassik ədəbi ənənələrdən və həyatın dərslərindən ilham almışdır. Bu mənada Hüseyn Kürdoğlunun “Həyat ağacı” şeiri XX əsrin altmışıncı illərdən sonrakı poeziya ağacının real mənzərəsini dolğun şəkildə mənalandırır: Barlıdır, ucadır həyat ağacı, Bəhəri həm şirin, həm də ki, acı. Dırmanıb çıxırıq, ucalırıq biz, Başına çatmamış qocalırıq biz. Ordan xəyal kimi düşürük bir-bir, Ağacın dibində ölüm müntəzir, Göydə tutur bizi, gömür torpağa, Təzə gələnlərsə çıxır budağa. Bu cür ülfətdədir ölümlə həyat, Ağacın başına çıxan yox heyhat. Bütün bunlara görə də XX əsrin ikinci yarısı Azərbaycan poeziyasında Məmməd Araz şeirinə mən-sub poetik təmayül genişləndi. Vəzn və üslub 8 etibarilə bir-birlərinə çox yaxın olan bu şairlər xalq ədəbiyyatı qaynaqlarından həyata doğru müna-si-bətlərində fərqli yanaşmaları ilə fərdiləşmişlər. Hüseyn Kürdoğlu həm foklordan və klassik ədəbi ənənədən yaradıcı istifadə etmək, həm də müasir həyati mətləbləri mövcud ampluada ifadə etmək istedadı ilə özünəməxsusluq qazanmışdır. Hüseyn Kürdoğlunun yaradıcılığında romantika, didaktika, patetika, lirika və gerçəklik üzvi bir sistem halında cəmləşmişdir. Bu keyfiyyətlər şairin şeirlərinin və poemalarının orijinallığını təmin etmişdir. Bütün bunlara görədir ki, Azərbaycan altmışıncılarının “proloqu” kimi meydana çıxan bu ədəbi nəsil əslində yetmiş-səksəninci illər poeziyasında lirizmi bəlli bir səviyyədə yaşadıb saxlamaqla şeirin vətəndaşlıq ruhunun qüvvətlənməsinə güclü təsir göstərmişlər. Hüseyn Kürdoğlunun və onun ədəbi nəslinin yaradıcılığında həyatın adiliklərindən çox milli ideyalar, vətəndaşlıq mövqeyi, tale yüklü məsələlər öz əksini tapmışdır. Bu tipli şeir poeziyada ictimai motivlərlə lirikanın arasında 9 yaşayıb tarixi yolunu davam etdirmiş, ədəbiyyat tariximizdə izlər salmış, cəmiyyətin irəliyə doğru inkişafına xidmət göstərmişdir. Fikrimizcə, Hüseyn Kürdoğlu ictimai idealların tərənnümü ilə lirika arasında yaranıb inkişaf edən Azərbaycan şeirinin görkəmli nümayəndələrindən biridir. Tanınmış ədəbiyyatşünas, filologiya elmləri dok--toru, professor Qəzənfər Paşayevin “Hüseyn Kürdoğlunun poetik dünyası” adlı monoqrafiyası bu orijinal şairin həyatı və yaradıcılığını bütün əsas mahiyyəti və istiqamətləri ilə geniş oxucu auditoriyasına, ictimaiyyətə təqdim edən qiymətli elmi əsərdir. Oxuculara məlumdur ki, professor Qəzənfər Paşayev Azərbaycan kərkükşünaslığının elmi əsaslarını yaratmış görkəmli Azərbaycan alimidir. O, eyni zamanda klassik və müasir Azərbaycan ədəbiyyatının əsas yaradıcıları, görkəmli nümayəndə-ləri olan ədəbi simalara həsr edilmiş ciddi elmi əsərlərin müəllifidir. Qəzənfər Paşayev xalq yazıçıları Anar və Elçin, xalq şairləri Hüseyn Arif və Fikrət Qoca, ədəbiyyatşünas alimlərdən Abbas Zamanov və Bəkir Nəbiyev… haqqında da 10 sanballı elmi əsərlər meydana qoymuşdur. “Hüseyn Kürd-oğlunun poetik dünyası” monoqrafiyası Qəzənfər Paşayevin ciddi elmi araşdırmalarının nəticəsində meydana çıxan qiymətli monoqrafik tədqiqatdır. Hər şeydən əvvəl, onu qeyd etmək lazımdır ki, Qəzənfər müəllim Hüseyn Kürdoğlunun poetik dün--yasını dərindən öyrənmişdir. O, tədqiqat obyekti kimi seçdiyi Hüseyn Kürdoğlunun tərcümeyi-halını, mühitini və taleyini araşdırmış, şairin yaradıcılığı ilə həyat yolu arasındakı bağlılığı müəyyən etmişdir. Bundan başqa, professor Qəzənfər Paşayev Hüseyn Kürdoğlunun yaradıcılıq yolunu Azərbaycan ədəbiyyatının inkişaf prosesləri, şairin mühiti və müasirləri ilə birlikdə izləmiş və qiymətləndirmişdir. Eyni zamanda, bir çox məqamlarda, xüsusən “Bənövşə” motivli şeirlərdə yazılı ədəbiy-yatda xalq-aşıq şeiri ənənəsinin qüvvətləndirilmə-sində Hüseyn Kürdoğlunun ədəbiyyat mühitinin fövqündə dayandığını müəyyən etməklə onun ədə-bi prosesin inkişafındakı yerini, təsir gücünü diq-qət mərkəzinə çəkmişdir. Qəzənfər müəllim 11 bütün mə-qamlarda şairin yaradıcılığından, ədəbiyyat ma-terialından çıxış etdiyi üçün Hüseyn Kürdoğlu haq-qında inandırıcı obyektiv elmi söz deyə bilmişdir. “Kürdoğlunun poeziyası yayın cırhacır vaxtı içilən, cana məlhəm olan bulaq suyu kimidir”… “Onun sevgi şeirlərindən təbiətin ətri gəlir. Hüseyn Kürdoğlunun təbiətə sevgisi ilk eşqi ilə qaynayıb qarışır… İnanırıq ki, qüdrətli bir rəssam şairin təbiət mənzərələrini vəsf edən şeirlərini incələsəydi, fırçasının və qəlbinin məhəbbəti ilə ölkəmizin füsunkar gözəlliklərini əks etdirən heyrətamiz bir tablo yaradardı”, “…Çəkinmədən deyə bilərik ki, Kürdoğlu xalq dili ilə ədəbi dilin qovşağında poeziyada sözdən heyrətamiz bir abidə ucaltmışdır”, “…Vətəni, eli-obanı canından çox sevən, poeziyasında tərənnüm edən, insanları vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə edən şairlərimiz arasında Hüseyn Kürdoğlu şərəfli yer tutur”. Hətta professor Qəzənfər Paşayev monoqrafiyasında bir neçə məqamda etiraf etməli olmuşdur ki: “Açığını deyim ki, …misraları təhli-lə çəkməyə gücüm çatmadı”. Yüklə 1,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|