Qisqartirilgan so‘zlar ruyhati

2.2. Tadqiqot ishini tashkil etish 
Tadqiqot ishi 2015-2016 o‘quv yilida Yangiqo’rg’on tumanidagi 41- o’rta 
maktabida olib borildi. Tadqiqot ishida 24 ta o‘quvchi ishtirok etdi. Tadqiqot ishi 
sentyabr oyidan may oyigacha davom etdi. Tadqiqotdan oldin o‘quvchilarning 
jismoniy rivojlanishini antropometrik ko‘rsatkichlarda, jismoniy tayyorgarlik esa 
testlar orqali aniqlandi.
Olingan ma’lumotlarni taxlili qilishda matematik statistik usullardan keng 
foydalaniladi. 
Voleybol bo’yicha BO’SM larda o’quv-trenirovka jarayonini ilmiy asosda 
tashkil qilish, iste'dodli yosh sportchilarni tanlash va tayyorlash imkoniyatini 
kengaytiradi. Ko’p yillik statistik ma'lumotlarga qaraganda Respublikamizning 
aksariyat BO’SM larida yuqori malakali, raqobatbardosh sport zahiralarini 
tarbiyalash va O’zbekiston yoshlar terma jamoalariga munosib sportchilarni 
yetishtirib berish juda sust amalga oshiriladi. Hatto Namangan viloyati, 
Yangiqo’rg’on tumanida ham faoliyat ko’rsatilayotgan BO’SMlarda ham o’quv-
trenirovka jarayonini tashkil qilish va rasmiy musobaqalarni o’tkazib turish talab 
darajasiga munosib deb bo’lmaydi. Mashg‘ulotlar ilmiy asoslangan rejalashtiruv 
xujjatlari asosida o’tkazilmaydi, ularga uslubiy jixatdan ko’r-ko’rona yondoshiladi. 
Dastlabki o’rgatish guruhlarida (10-12, 12-14 yosh) shug‘ullanayotgan bolalar 
tarkibi o’zgarib turadi. 
Pedagogik tadqiqotning pirovard maqsadi shug‘ullanishni endi boshlagan 
12-14 yoshli voleybolchi bolalarda sakrovchanlik sifatlarini nostandart o’yin simon 
mashqlar yordamida shakllantirish samaradorligini o’rganishdan iborat. 
 
 
 
 
3-bob. 
Natijalar va ularning taxlili. 
3.1
. 
Tezkorlik va kuch singari jismoniy sifatlarni tarbiyalash uslubiyoti

---

38 
Tezkorlik deganda kishidagi harakatlarning tezlik xarakteristikasini, 
shuningdek, harakat reaksiyasining vaqtini belgilovchi funksional xususiyatlar 
tushuniladi. Tezkorlik namoyon bo‘lishining uchga asosiy shakllari mavjuddir
: 
1) harakat reaksiyasining latent vaqti; 
2) ayrim harakatlar tezligi; 
3) harakatlar chastotasi. 
Tezkorlik namoyon bo‘lishining shakllari bir-biriga nisbachan bog`liq emas. 
Bu ayniqsa harakat reaksiyasining harakach tezligi ko‘rsatgichlarga ko‘pincha 
aloqador bo‘lmaydigan vaqg ko‘rsapichlarga taaluqlidir. 
Maksimal tezlikda bajariladigan ko‘p harakatlarda ikki fazasi bir — biridan 
farq qilinadi: 
1) tezlikni ortib borish fazasi 
2) tezlikning nibatan stabillashish fazasi. 
Start tezlanishi birinchi fazani, masofadagi tezlik esa ikkinchi fazaning 
xarakteristikasidir. Tezlikni tez oshira borish qobiliyati va masofani katta tezlikda 
o‘tish kobiliyati-nisbatan bir — biriga bog‘liq emas. Start tezlanishi yaxshi 
bo‘lgani xolatda masofadagi tezlik kam bo‘lishi yoki, ko‘p bulishi mumkin.