Qulu məHƏRRƏMLİ
Yüklə 1,65 Mb.
|
163
ELEKTRON PROYEKSİYA (electronic projection) - böyük TV təsvirlərinin ekranda proyeksiyası üçün linzalardan və elektron-şüa borulanndan istifadə. ELEKTRON TƏSVİR (electron image) - 1) elektron şüalann hər hansı səthdə əmələ gətirdiyi virtual təsvir. Bu səthdə paylanan elektronların eyni sıxlığı optik təsvirin proporsional parlaqlığını təmin edir; 2)kameramn görə bildiyi, həmçinin işığa verildiyi elektron görüntü. ELEKTRON TV SİSTEMİ (electronic TV system) - həm enerji toplanması, həm də bunsuz işləyən ötürücü borulu və bərkcisimli fotodəyişdiricisi olan bütün sistemlərin məcmusu. ELEKTRON YAZI VİDEOMAŞINI (video typewriter) - mikroprosessorda qurularaq mətn və titrlərin TV təsvirlərinə əlavə edilməsi üçün nəzərdə tutulan qurğu. E.y.v. elektron yaddaşa malikdir. ELEKTRONİKA (electronics) - elm və texnikanm elektron və ion hadisələrinin tədqiq və tətbiqini öyrənən sahəsi. E. müasir avtomatika, telemexanika, radiotexnika, kibernetikanın və s. əsasını 164
təşkil edir. ELEMENT (element) - verilişin, filmin, təsvirin bir ünsürü; tamın, bütövün tərkib hissəsi; adam, şəxs, ünsür; müəyyən sistemin tərkibinə daxil olan və hüdudlan daxilində bölünməz kimi nəzərdən keçirilən obyekt (məs., «molekul» sistemində atom, «atom» sistemində elektron və s.) anlayışı. ELEMENTAR (elementary) - təməl, ibtidai, başlanğıc, bir şeyin ancaq əsaslanna aid olan; ən vacib, ən lazımlı, əsas.
ELMt KİNO (science film) - kinematoqrafiya sahələrindən biri. Əsasən 4 növü var: elmi-kütləvi kino, t ə d r i s k i n o s u , e 1 - m i - t ə d q i q a t k i n o s u ,
özünəməxsus obyekti, funksiyası və ifadə vasitələri olur. Kinematoqrafiyası inkişaf etmiş bütün ölkələrdə E.k. müstəqil sahə təşkil edir. 1947 ildə yaradılan Beynəlxalq Elmi Kino Assosiasiyası bu sahənin inkişafına kömək edir. ELMİ-KÜTLƏVİ KİNO (popular-science film) - elmi kino növlərindən biri; geniş tamaşaçı kütləsi üçün nəzərdə tutulur. 165
Müxtəlif növ janrlan əhatə edir. E.k.k. təbiət və humanitar elmlərin əsaslannı geniş kütlələrin başa düşəcəyi tərzdə|ərh edir, onlara elmi dünyagörüşü aşılayır, elm və texnikanın nailiyyətlərini təbliğ edir, alimlərin həyat və yaradıcığılığı, elmi axtanşlar və kəşflər haqqında məlumat verir. E.k.k.-nun üç tipi var: e l m i - k ü t l ə v i , e l m i - p u b l i s i s t i k və e l m i - b ə d i i . Bunlardanelmi-kütləvifilmlər daha geniş yayılrmşdır. ELM-İSTEHSALAT KİNOSU (scientific-industrial film) - elmi kinonun bir növü; xalq təsərrüfatında yeni texnikanın tətbiqini və mütərəqqi iş üsullannı təbliğ edir. E.i.k.-na t e x n i k i - t ə b l i ğ a t f i 1 m i də deyilir. Elmi-kütləvi filmdən fərqli olaraq ixtisaslaşmış auditoriya (məs., sənaye, inşaat, nəqliyyat və kənd təsərrüfatı işçiləri) üçün nəzərdə tutulur. Filmlər, adətən, sənədli materiallar əsasında, elmi-publisistik oçerk janrında yaradıhr. EMBLEM (emblem) - müəyyən anlayışı, yaxud ideyanı (fikri) ifadə edən şərti və ya simvolik təsvirdir. Məs., ağ göyərçin s ü 1 h E.- dir. Bakınm E.-i lövhə üzərində üç alov şöləsi və iki dəniz dalğası 166
təsvirlərindən ibarətdir. EMOStYA (emotion) - həyəcanı, duyğunu danışmaq (göstərmək); gerçəkliyin əks etdirilməsi prosesində insanda yaranan ovqat.
ENERJİ (energy) - 1) materiyanın əsas xassələrindən biri - onun hərəkət ölçüsü, materiyanın işıq, istilik, elektrik, mexaniki hərəkət və s. şəklində olan hərəkət ehtiyatı; 2) qətiyyət, inad, coşğunluq, qüwət, yaradıcıhq səyinin ifadəsi və s. ENLİ LENT (wide tape) - kino istehsalında işlənən, tərkibində gümüş olan və təsviri (xüsusən rəngli görüntünü) uzun müddət keyfiyyətli saxlaya bilən 35 mm-lik lent. EN-Tİ-Sİ (NTSC - National Television Standards Committee) - ABŞ-da qəbul olunmuş və bir sıra digər ölkələrə (Yaponiya və s.) uyğunlaşdınlmış 525 sətir, 60 Hs göstəricisinə malik video stan- dart. EPİLOQ (epilogue) - bədii əsərlərə (poema, roman, dram) əlavə edilən sonluq> E.-dan kino əsərlərində də istifadə olunur. E.-da əsasən, əsərin qəhrəmanlannın sonrakı taleyi haqqında qısa
məlumat verilir. EPtTET (epithet) - məcazın növlərindən biri olub, hər hansı leksik vahidi qüwətləndirmək və zənginləşdirmək, xassə vermək üçün əlavə edilən söz. EPİZOD (episode) - 1) bədii əsərin bitmiş, müstəqil parçası; hadisələr silsiləsində bir məqam; 2) ssenarinin əsas kompozisiya vahidi. Pyesdə və bədii fılmin ssenarisində əsərin ümumi toxumasma üzvi şəkildə daxil olaraq onun süjetinin inkişafında mərhələ təşkil edən, özünün başlanğıcı, davamı və sonu olan əhvalat, təsadüf və hadisələrə E. deyilir. Kinoşəklinin məzmunca bitmiş hissəsi; teatr tamaşasında əhvalatın inkişafı ilə birbaşa bağlı olmayan səhnə, pərdə.
EPİZODİK (episodic(al)) - 1) sistematik xarakter daşımayan, təsadüfdən-təsadüfəolan. Məs., E p i z o d i k k ö m ə k ; 2 ) yalnız ayrı-ayrı səhnələrdə, epizodlarda görünən, daimi olmayan. Məs., E p i z o d i k s u r ə t l ə r . EPtZODİK SERİYALAR (episodis series) - 1930-1940 illərdə
Yüklə 1,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|