həyat milyonlarla il bundan əvvəl başlamışdır. Hansı ki,
Adəmin, yaranışından elə də böyük zaman keçməmişdir.
Təbii ki, həmin nəsil Adəmin yaranış zamanında öz son
günlərini yaşayırdı. Adəmin övladlarının həmin insanlarla
evlənməsi tam məntiqə uyğundur.
Sual 5:
Dəstamaz və ya qüsl əvəzinə əlləri torpağa
vurub alın və əllərin üstünə çəkməyin faydası nədir?
Cavab:
Yəqin ki, söhbətin təyəmmümdən getdiyini
anladınız.
Təyəmmümün ilkin faydası odur ki, ibadət üçün
dəstəmaz almağa və ya qüsl verməyə imkanı olmayan şəxs,
ibadətini təxirə salmır. İnsanın alnı, onun ən şərafətli bədən
nahiyələrindəndir. İnsan öz kiçikliyini etiraf edir. Demək,
təyəmmüm özü bir ibadətdir.
Artıq elmi dəlillərlə sübuta yetirilib ki, torpaq güclü
parçalama xüsusiyyətinə malikdir. Məhz bu xüsusiyyətinə
görə, insan və heyvan cəsədləri torpaqda dəfn olunur.
İstənilən başqa mühitdə qorxulu keçici xəstəliklər törədə
biləcək cəsədlər, qısa bir müddətdət torpağın təsiri ilə
parçalanır və zərərsizləşdirilir. Buradan belə nəticə çıxır ki,
torpaq da, su kimi özünəməxsus təmizləyici keyfiyyətlərə
malikdir. Tibbi nöqteyi-nəzərdən təmiz və günəşli hava
altında olan torpaq təyəmmüm üçün daha da yararlıdır.
«Maidə» surəsinin 6-cı ayəsində buyurulur: «
...Su
tapmasanız, pak torpaqla təyəmmüm edin, ondan
üzünüzə və əllərinizə çəkin. Allah sizi çətinliyə salmaq
istəməz. Lakin o sizi pak etmək, sizə olan nemətini
tamamlamaq istəyir ki, bəlkə şükr edəsiniz
».
Sual 6:
Zalımı bağışlamaq olarmı?
Cavab:
Qur´anda bu barədə belə buyurulur:
6
«
Nə zülm edin, nə də zülmə baş əyin
»
1
.
«
Bağışlamağınız müttəqiliyə daha yaxındır
»
2
.
«
Bağışlasınlar!
Allahın
sizi
bağışlamağını
istəmirsiniz?
»
3
.
Həzrəti Əli (ə) «Nəhcül-bəlağə»də buyurur: «Allahın
hökmünə baş əyəcəkləri ana qədər zalımlarla vuruşun
».
İlk baxımdan belə görünə bilər ki, bəzən «vuruş», bəzən
isə «bağışla» deməklə, yuxarıdakı göstərişlər arasında
ziddiyyət vardır. Qeyd edək ki, bağışlamağın şəraiti vardır.
O zaman bağışlamaq olar ki, bağışlanan tərəf sui-istifadə
edib, öz zülmünü artırmasın. Başqa bir tərəfdən, düşmən
yalnız son və qəti qələbədən sonra bağışlana bilər. Çünki
tam məğlub edilməmiş düşməndən yeni təhlükələr
gözlənilir.
Həzrət Əli (ə) buyurur: «
Düşmənə qalib gələndə, bu
qələbənin zəkatı olaraq onu bağışla
»
4
.
Amma gücdən düşməmiş düşməni bağışlamaqla, insan
zülmə razı olanlardan hesab edilə bilər.
Sual 7:
Allah öz bəndəsini daş ürəkli edərmi?
Cavab:
Allah-təala Quranın bəzi ayələrində kimlərinsə
qəlbini daşa döndərdiyini xəbər verir. Bir halda ki, bu iş
Allah tərəfindən baş verir, insan nə üçün günahkar
sayılmalıdır?
Diqqət etsək, görərik ki, ürəyin daşa dönməsi Allah
tərəfindən bir cəzadır. Demək, insan Allahın qəzəbinə səbəb
olacaq günahlara yol verir və daşürəkliliklə cəzanlandırılır.
Məsələn, «Tövbə» surəsinin 77-ci ayəsində belə buyurulur:
1
«Bəqərə» surəsi, ayə 279.
2
«Bəqərə» surəsi, ayə 237.
3
«Nur» surəsi, ayə 22.
4
«Nəhcül-bəlağə».
7
«
Allaha verdikləri vədə xilaf çıxdıqlarına görə, Allah da
onların ürəklərinə qovuşacaqları qiyamət gününə qədər
nifaq saldı
». «İbrahim» surəsinin 27-ci ayəsində isə belə
deyilir: «
Allah iman gətirənləri dünyada və axirətdə
möhkəm bir sözlə sabit qədəm edər. Allah zalımları
yolundan azdırar
».
İnsanın öz əməlindən doğan bu pis nəticə, onun iradə
azadlığına qətiyyən zidd deyildir. Məsələn, spirtli içki içən
insan anlamalıdır ki, ağlı başından çıxacaq və üzünə cinayət
qapıları açılacaq. Məsələn, adam öldürəcək. Bu şəxs sərxoş
olduğunu bəhanə gətirib, adam öldürmək fikirində
olmadığını iddia etsə də, məsuliyyətdən qaça bilməz.
Allah-təalanın bir insanı doğru yola yönəldib, o birini
zəlalətə salmasının əsil səbəbi, həmin insanların əvvəlki
xeyir və ya şər əməllərində axtarılmalıdır.
Sual 8:
Nə üçün insanlar fərqli doğulur?
Cavab:
Əgər Allah ədalətlidirsə, nə üçün biri istedadlı,
o biri isə istedadsız, biri gözəl, o biri isə çirkin doğulur?
İnsanların fərqli doğulmasının bir səbəbi, ictimai və
fərdi çatışmamazlıqlarıdır. Məsələn, var-dövlətli insanların
övladları fəqirlərin övladlarına nisbətən sağlam, gözəl və
istedadlı olurlar. Cəmiyyəti varlı və kasıba bölən isə, Allah
deyildir. Amma insanlar arasındakı fərqlərin bir hissəsi
yaranış
qanunlarından
doğur.
Əgər
insanlar
fərqləndirilməsəydilər, bir zavodun istehsal etdiyi məhsul
kimi bir-birlərinə oxşayar və həyat maraqsız olardı.
Dünyada iki tam eyni insanın olmaması gözəllik deyilmi?!
Bir şeyi də qeyd edək ki, cəmiyyət də insan orqanizmi
kimi müxtəlif əzalara ehtiyaclıdır. Kamil insanın gözə,
qulağa, dilə ehtiyacı olduğu kimi, kamil cəmiyyət də
müxtəlif sahələrdə zövqlü və istedadlı insanlara
8
Dostları ilə paylaş: |
