179
ortaya çıkmaları ve temel prensiplerinin benzer olmalarından dolayı bu sinema
hareketleri ortak bir paydada buluşabilmektedir. Bu dönem, dünya sinema tarihi
açısından da önem arz etmektedir.
Latin Amerika’da 1995’ten sonra oluşan yeni sinema “üçüncü sinema”
kavramının içine sokulamaz. Yeni sinema da konusunu toplumdan almaktadır, ancak
1960’lardan farklı olarak politik idealizm ve radikalleşme yeni sinemada
bulunmamaktadır. Yeni sinema toplumsal, politik ama devrimci olmayan bir yapı
sergilemektedir. Latin Amerika’da 1995 sonrasının sinemacıları oluşmakta olan yeni
yapılarını teorik olarak destekleyememişler, yeni sinema bireysel çabaların ürünü
olarak kalmıştır. Solanas ve Getino’nun tanımlamasına göre “ikinci sinema”
temsilcileri yoğunluktadır. Yeni sinema herhangi bir ülkede bir sinema akımı ya da
hareketi de oluşturamamıştır, ancak farklı farklı seslerin bileşiminden oluşan bir yapı
sergilemektedir. Fransız yeni dalgasına benzer bir şekilde birçok yeni ve eski
sinemacı sinema yapmaya devam etmektedir. Bu sinemacıların her birinin ayrı ayrı
özellikleri bulunmasına rağmen, çoğunluğu, filmlerinin konusunu toplumlarının
yaşamakta olduğu sorunlardan almaktadır. Yeni sinemada tematik bütünlük ya da
benzerlik bulunmaktadır, ancak toplumsal sorunlardan yola çıkan filmler 1960’lardan
farklı olarak çözüm üretmeye çalışmaz var olan durumu vermeye çalışır. Günümüz
sineması, toplumun içinden hayat kesitleri verir. Krizlerle, azgelişmişlikle, baskılarla
ş
ekillenmiş bir toplumu, aşırı dramatizasyona kaçmadan sunmaya çalışır.
Günümüzde sinema sektörü, pazar dengelerine bırakılmış durumdadır. Latin
Amerika sinemasının en büyük sorunları, dağıtım, televizyon ve Hollywood rekabeti
180
ve devlet katılımı olarak gözükmektedir (Diegues, 2003: 26-29). Latin Amerika’da
sinemanın 1990’ların başındaki krizi atlatmasında devlet etkili olmuşken, son
yıllarda çıkış yapmasında devletin etkisi fazla değildir. Ama, devlet sinema ödülleri
gibi uygulamalarla yeniden sektörü denetimi altına almaya çalışmaktadır. Son dönem
sinemasında, devletten çok toplumun yaşadığı krizler etkili olmuştur. Yeni Latin
Amerika sineması tematik olarak bu krizlere dayanır ve krizlerden doğan insan
dramlarını vermeye çalışır.
1995‘den sonra oluşan “yeni sinema”, sinema tarihindeki muhalif
hareketlerden ayrılmaktadır. Tematik olarak her iki dönem birbirine benzemektedir.
Film biçimi olarak yeni sinema muhalif hareketlerden etkilenirken, uluslararası bir
estetikle yabancı izleyicilere filmlerini anlamlı kılmaya çalışmaktadır. ki dönem
arasında politik tavır farklılığının yanında estetik farklılıklar da bulunmaktadır. Yeni
sinema 1960’ların sinema hareketlerinin yanı sıra kliplerin ve Hollywood
sinemasının estetik biçiminden de etkilenmiştir. 1960’ların sineması daha çok yerel
seyirci için yapılıp, onları harekete geçirmeye çalışırken, “yeni sinema”da
uluslararası seyirciler de önemlidir. Bunun için filmler yerel hikâyeler anlatsalar dahi
yabancı seyirciler için anlaşılır olmaya çalışılmaktadır. 1960’ların yerel
sorunlarınının yerini daha evrensel tamalar almaktadır.
1960’lar sineması ve 1995 sonrası sinema yapısal ve biçim olarak
farklılaşmaktadır, tematik olarak birbirleriyle benzemektedir, ama bu temaların
sunumları açısından farklılıklar bulunmaktadır. Film estetiği açısından ise “yeni
sinema” 1960’lardan etkilenmiştir ama tam anlamıyla devamı niteliğinde değildir.
181
EK. 1: F LM D Z N
18
:
• 21 Grams / 21 Gram (2003)
Alejandro Gonzalez Inarritu - ABD
• 25 Watts / 25 Vat (2001)
Juan Pablo Rebella / Pablo Stoll - Uruguay
• A Felacida / Ölüm (1970)
Leon Hirzman - Brezilya
• Abril Despedaçado / Güneşin Arkasında (2001)
Walter Salles - Brezilya, Fransa, sviçre
• Amnesia (1994)
Gonzalo Justiniano
- Şili
• Amores Perros / Paramparça Aşklar Köpekler (2000)
Alejandro Gonzalez Inarritu - Meksika
• Angel Extraminador / Mahvedici Melek (1962)
Luis Bunuel - Meksika
• Anjo Nasceu / Bir Melek Doğdu (1969)
Julio Bressane – Brezilya
• Antonia das Mortes (1969)
Glauber Rocha – Brezilya
• B-Happy / Mutlu Ol (2003)
Gonzalo Justiniano - Şili, Venezüella, spanya
• Barrevento / Dönen Rüzgâr (1962)
Glauber Rocha - Brezilya
• Bang Bang (1971)
Andrea Tonacci - Brezilya
• Barrio Cuba (2004)
Humberto Solas -Küba
18
Türkiye’de gösterime çıkmayan ve Türkçe karşılığı olmayan filmler tarafımdan Türkçeleştirilmiştir.
182
• Batalla de Chile / Şili'nin Savaşı (1975, 1977, 1979)
Patricio Guzman – Şili, Küba, Venezüella, Fransa
• Batalla en el Cielo / Cennette Savaş (2005)
Carlos Reygadas - Meksika, Fransa, Almanya, Belçika
• Bicho de Sete Cabeças / Yedi Başlı Hayvan (2001)
Lais Bodanzky - Brezilya
• Bolivia / Bolivya (2001)
Adrian Caetano – Arjantin, Hollanda
• Bossa Nova (2000)
Bruno Barreto – Brezilya, ABD
• Brava Gente Brasileira / Cesur Yeni Brezilya (2000)
Lucia Murat – Brezilya, Portekiz
• Buenos Aires 100 Kilometros / Buenos Aires 100 kilometre (2004)
Pablo Jose Meza - Arjantin, spanya , Fransa
• Caliche sangriento / Kanlı Nitrat (1969)
Helvio Soto - Şili
• Camila (1984)
Maria Luisa Bemberg - Arjantin, spanya
• Carandiru (2003)
Hector Babenco - Brezilya, Arjantin
• Cautiva / Esaret (2003)
Gaston Biraben - Arjantin
• Central do Brasil / Merkez stasyonu (1998)
Walter Salles - Brezilya, Fransa
• Cidade de Deus / Tanrıkent (2002)
Fernando Meirelles / Katia Lund – Brezilya, Fransa, ABD
• Cobra Marcado Para Moner / 20 Yıl Sonra (1984)
Eduardo Cautinho - Brezilya
Dostları ilə paylaş: |