Rasim GƏNZƏLİ qiyamət qopanda…
Yüklə 3,86 Mb. Pdf görüntüsü
|
167 eləsin... Övlad da tale kimidi. Acısı da var, şirini də. Bizim övladımız bizə çox acılar gətirdi. Bunun günahkarı mənəmmi, sənsənmi, bəlkə zəmanədi, bilmirəm. Bildiyim odur ki, onun qisməti bizi cəhənnəmin əzabına düçar elədi... Təki oğlumuz bu cəhənnəmdə yanmasın, Allah onu bizə bağışlasın... Anna Mixaylovnanı görüb eləsən, deyərsən ki, bəzən itən övlad itməyən övladdan daha şərəfli olur. Deyərsən ki, itən övladına görə dərd çəkməsin... Bir də Səbrigülü tapıb geri qaytararsan. O, yaxşı qız idi. Qoy sənə ölüncə həmdəm olsun... Gözlərini yumandan sonra Duruqan gəlib çıxdı. Bir ölmüş atasına, bir qurumuş anasına baxıb hönkür-hönkür ağladı. Ağlaya-ağlaya: - Səni yanıma aparacağam, ana, mən sənsiz qala bilmərəm, - dedi. Ərinin qırxı çıxana qədər Duruqanın evində qaldı. Bu qırx gün qırx il uzunluğunda göründü ona. Gündüzlər qəlbinə daş bağlayıb özünü təmkinli apardı, gəlininin, onun rəngbərəng rəfiqələrinin yanında özünü itirmədi. Gecələrsə ağladı. Özü- özünə, budanmış taleyinə, tək övladının zavallı, biçarə qismətinə ağı deyə-deyə səhərləri gözüyaşlı açdı. Məmmədbəyin ruhunu köməyə çağırdı, qara günə qalmış oğlunun iblislər əlindən qurtulması üçün dualar elədi. Şəfəqnur bilirdi, ancaq işin bu qədər qəliz olduğunu aydınca dərk eləmirdi. Oğlugildə qaldığı qırx günün içində ona sirli qalan qırxıncı qapının da sirrini açdı və dərdinin üstünə qırx dərd də gəldi. Duruqanı Afina və qohumları əl quzusuna döndərmişdilər. Onu gecə-gündüz Avakyan küçəsindən Osipyan küçəsinə qovur, Şaumyanın abidəsi önünə gül düzdürür, Kaputikyanın, Balayanın kitablarını oxutdurur, Aramyanın, Baqramyanın qəbuluna göndərir, Duruqanı Unutqan eləmək üçün dəridən, qabıqdan çıxırdılar. 168 Onun vəzifə pilləsini bir baş da yuxarı qaldırmışdılar. Görünürdü ki, ona tapşırılan işin öhdəsindən yaxşı gəlirdi. Kişinin qırxını verib öz kirayə qaldığı evinə qayıdanda, Duruqan etiraz eləmədi. - Özün bilərsən, anacan, sənə necə rahatdı, elə də yaşa. Ancaq, bizdə rahat olurdun. Nəvələrinlə dərdləşirdin. - Yox, onlar bütün günü o biri nənələrinin yanındadırlar. Mən bu qırx gündə onların üzünü bir, ya iki dəfə gördüm... Mən gedirəm, ancaq səndən nigarançılığım qalır. Qorxuram adının mənasını tamam unudasan. - Yox, ana, bu ola bilməz. Mən manqurt deyiləm. Ana, sən manqurtlar haqqında oxumusan? - Təəssüf ki, oxumuşam. Onlar haqqında oxuyanda çox qorxurdum. Qorxduğum başıma gəlir, deyəsən. Duruqan manqurtlardan söhbət saldığına, deyəsən, peşman oldu. Araya başqa söz salıb, anasının könlünü almaq istədi. Şəfəqnuru qorxudan təkcə oğlunun taleyi deyildi, həm də özünün analıq məsuliyyəti idi. Axı o, bu dünyaya övlad gətirmişdi. Övlad həyatda nəyə, yaxşıya və pisə nail olacaqdısa, mələklə iblisin mübarizəsində hansının kölgəsinə qısılacaqdısa, bütün bunların məsuliyyəti ata və ananın boynunda qalırdı. Bəşər övladı bu dünyaya öz istəyi ilə gəlmirdi ki; onu gətirirdilər və həyat meydanına atıb arxasında dayanırdılar. Dayanırdılar ki, Tanrının qüdrəti ilə hüceyrədən ruha çevirdikləri insanın yolunu azmasına, pis əməllər arxasınca getməsinə izn verməsinlər. Yoxsa dünyaya gətirdikləri övlad şeytan və iblislərin əlində qalar, başqaları üçün kabusa, qorxulu yuxuya çevrilər, dünyaya ağırlıq və əzab gətirməkdən başqa heç nəyə yaramaz. Onlar, Şəfəqnur və Məmmədbəy bu böyük məsuliyyətin öhdəsindən gələ bildilərmi? Yeganə övladlarına düzgün tərbiyə verməyi bacardılarmı? Onu düzgün yöndə böyüdüb, həyat 169 həqiqətlərini başa saldılarmı? Deyəsən, bir valideyn kimi onlar bu işi yerinə yetirə bilməmişdilər. Onu həyatın yanlış axarına buraxmış, bir də ayılanda görmüşdülər ki, karvan gedib və Duruqan yalanların, əyrilərin, xeyir gətirməyənlərin əlində oyuncağa çevrilib. Əslinə qalanda, onların özləri də yanlışlığa xidmət edə-edə hansı fəlakətə doğru getdiklərini dərk eləmirdilər. Ya da bunun fərqində olmur, ürəklərində günahı zamanın və siyasətin boynuna ataraq, əclaflara, nakəslərə, şərəfsizlərə boyun əyməyin gələcəklə necə böyük faciələr törədəcəyi haqqında düşünmək istəməmişdilər. Bir də axı, onların fikirləşməyi ilə nə dəyişəcəkdi ki? Olsa-olsa, onlar böyük oyundan kənarda qalacaqdılar və bir ucqarda yaşayıb, düşünə-düşünə ömürlərini başa vuracaqdılar. Çoxluq həqiqəti düşünməliydi. Onlar yalanlara qarşı öz şəhərlərində başqalarına əsirə çevrilməyə görə, müqavimət ruhlarını səfərbərliyə kökləməliydilər. Çoxluq halında bunu bacarırdılarmı? Yox, bacarsaydılar, allı-güllü evləri, yaraşıqlı kabinetləri, əsas işləri ordan-burdan gəlib, burada düşmənçilik edən adamların öhdəsinə buraxmazdılar. Düşmənçilik edən adamların qızlarını evlərinə gəlin gətirib böyük uçurumların bünövrəsini qoymazdılar. Belələrinə inanıb, aldanıb onları bağrına basanlar qurbanlıq quzu olduqlarını ya ölüncə dərk etmir, ya da bu haqda ancaq Əzrayılla danışmağa vaxt tapırdılar. Onların üçü də - Şəfəqnur, Məmmədbəy və Duruqan da belə qurbanlıq quzulardan idilər. Fərq yalnız orasındaydı ki, Məmmədbəy qurbanlıq quzu olduğunu bilirdi və buna görə də əzab çəkə-çəkə yaşayırdı. Şəfəqnur da az-çox həqiqəti anlayırdı. Ancaq şöhrətə çatmaq, sərvətlənmək, bir də əlacsızlıq duyğusu onların əl-qolunu bağlayırdı. Duruqan isə... Ən dəhşətlisi də elə Duruqanın alın yazısıydı. O, bəlkə də çox şeyləri dərk eləmək duyğusundan məhrum idi və belə yaşamağın insanı şərəfsizliyə aparacağı haqqında deyəsən, düşünmürdü də. Yüklə 3,86 Mb. Dostları ilə paylaş:
|