Referat Buraxılış işi Məhsulun istehsal keyfiyyətinə nəzarət sistemlərinin
Yüklə 372,49 Kb. Pdf görüntüsü
|
38
məhsulun vacibliyindən və mürəkkəbliyindən, həmçinin zaylılıq nəticələrinin xarakterindən asılıdır. Statistik nəzarətdə məhsul partiyasının yalnız bir hissəsinə nəzarət olunduğuna görə istənilən hər nəzarət planı üçün sıfırdan fərqli ehtimalla yanlış qərarın qəbul olunması halı mövcuddur: müəyyən edilmiş tələblərə uyğun olmayan məhsul partiyasını qəbul etmək və ya müəyyən edilmiş tələblərə uyğun olan məhsulu zay məhsul kimi qəbul etmək. Göstərilən yanlış qərarlar itkilərlə nəticələnir, birinci halda – istehlakçının, ikinci halda – tədarükçünün. Seçmənin həcmini böyütməkləitkiləri azaltmaq olar, bu isə yalnız nəzarətə sərf olunan xərcləri böyütməklə əldə edilə bilər. Nəzarətə sərf olunan və səhv qərarların qəbul edilməsi səbəbindən yaranan sərf ümumi xərclər minimumdursa, nəzarət planlarını optimal saymaq olar.
istehlakçı müəssisədə hazırlanmada, təmirdə və ya istismarda istifadə olunması üçün nəzərdə tutulmuş məhsuluna nəzarətdir. Bu nəzarətə ilkin materiallar, xammal, yarımfabrikatlar, tədarükçülərin hazır məhsulu, texniki sənədlər və s., başqa sözlə desək, istehlakçı müəssisədə bundan sonrakı istehsalda istifadə olunan hər bir şey uğradılır. Məhsulun və ya prosesin aparılmasında və ya müəyyən əməliyyat bitdikdən sonra həyata keçirilən əməliyyat nəzarətinin böyük əhəmiyyəti var. Əməliyyatlarda vaxtı-vaxtında zay malın aşkar olunması onun istehlakçıya çatmasının qarşısını alır və zay malın aşkar olunmasının gecikdirilməsi ilə bağlı olan qeyri-istehsal itkilərinin azaldılması yolu ilə istehsal effektivliyinin yüksəldilməsinə yönəlmişdir. Bir çox hallarda istehsal texnologiyası və nəzarət texnologiyası arasındakı dəqiq sərhəddi təyin etmək mümkün olmur, çünki bunların hər ikisi kompleks şəkildə yaxud eyni zamanda aparılır, məsələn, mürəkkəb avadanlıqların
39
sazlanmasında. Belə nəzarət fasiləsiz olmalıdır və məhsulun keyfiyyətini təyin edən bütün texnoloji əməliyyatları əhatə etməlidir, qabaqcadan işlənmiş sxem üzrə aparılmalıdır. Bu zaman texnoloji əməliyyatların aparılması zamanı və onlar başa çatdıqdan sonra aparılan əməliyyatlar göstərilməlidir. Əməliyyat nəzarəti məcburi surətdə texnoloji proseslərin elə əməliyyatlarında aparılır ki, burada qüsurların və ya qüsurlu məmulatların yaranması ehtimalı daha böyük olsun, məhsul vahidlərini sonrakı istehsal sahəsinə ötürərkən xüsusi məsuliyyətli və son əməliyyatlarda. Kütləvi istehsal şəraitində bu məsələnin daha tam həllini yuxzarıda nəzərdən keçirdiyimiz texnoloji əməliyyatların statistik tənzimləmə üsullarından istifadə etməklə həyata keçirirlər.
bu zaman bütün hazır məmulatın və ya sistemin kompleks yoxlamaları, lazım gəldikdə isə tənzimləməsi və sazlanması həyata keçirilir. Beləliklə, belə nəzarət- məhsula elə nəzarətdir ki, bunun nəticəsi əsasında onun tədarükə yaxud istifadəyə yararlı olunması haqqında qərar qəbul olunur. Göstərilən nəzarətin nəticələri müvafiq sənədlərdə mütləq qeyd olunur. Hazırlanmış məhsulun nəzarətlə əhatə olunma dolğunluğundan və istehsal növündən asılı olaraq hazır məhsulun nəzarəti tam və ya seçmə ola bilər. Məhsulun saxlanma və nəql olunma keyfiyyətinə nəzarət onun təyinatına görə istifadə olunma anına qədər əmək məhsullarının xarakteristikalarının dəyişməz saxlanması üçün imkan yaradır. Beləliklə, nəzarət bütün texnoloji prosesi, onun nəticələrini, məhsulun həyat siklinin sonrakı mərhələlərini əhatə etməlidir və qüsurlu materialların, yarımfabrikatların, pəstahların və məmulatların, düyünlərin və yığım vahidlərinin sonrakı hazırlanma mərhələlərinə keçməsinin qarşısını almaqla yanaşı məhsulun istehlakçı tərəfindən istifadə edilməsinin lazımi keyfiyyətini təmin etməlidir. Yuxarıda sadalanan nəzarət növləri sıralarında müfəttişlik nəzarəti xüsusi yer tutur. Müfəttişlik nəzarəti – içərisindən aşkar olunmuş çıxdaş məhsul 40
kənarlaşdırılmış nəzarətdən keçmiş məhsulun nəzarətidir. Bu nəzarət texniki nəzarət xidmətinin və ya nəzarət avtomatlarının işinin keyfiyyətinin yoxlanılması zərurəti yarandığı halda həyata keçirilir. Xüsusi hallarda müfəttişlik nəzarəti xüsusi növ məhsulların nəzarət nəticələrinin doğruluğunu yüksəltmək üçün sifarişçinin nümayəndələri tərəfindən aparılır. Fövri nəzarət – keyfiyyətə texniki nəzarətin aparılması planlarında nəzərdə tutulmamış məhsul və ya proseslərin keyfiyyətinə nəzarətdir. Fövri nəzarət müəssisə standartlarında müəyyən olunmuş hallarda və təsadüfi vaxt anlarında aparılır. Bu nəzarət aparılan nəzarət əməliyyatların düzgünlüyünün yoxlanması, texnoloji nizam-intizamın yoxlanması və s. üçün aparılır. Nəzarətin effektivliyi onun qəflətən aparılmasından asılıdır. Keyfiyyət göstəriciləri informasiyanın alınması vasitələrindən asılı olaraq gözəyarı, orqanoleptik və alət nəzarətlərini fərqləndirmək lazımdır. Əmək məhsulun keyfiyyətinə nəzarətin ilk iki növü subyektivdir və ona görə istənilən ekspert üsullarının çatışmazlıqları bunlara da məxsusdur. Alət nəzarəti nəzarət olunan obyektin keyfiyyəti barədə daha doğru məlumatın alınmasını təmin edir. Məhsulun nəzarətə qəbul olunma xarakterindən asılı olaraq fasiləsiz nəzarəti, məsələn, konveyerdə, axımda nəzarəti və məhsul partiyasının nəzarətini fərqləndirirlər.
kəmiyyət və keyfiyyət xarakteristikalarının daima təmin olunması tələb olunduqda aparılan nəzarətdir.Bu nəzarət bir qayda olaraq avtomatik nəzarət vasitələri ilə həyata keçirilir. Məhsul partiyasına nəzarət və ya vaxtaşırı nəzarət – sabit istehsalda və stabil texnoloji proseslərdə məhsul vahidlərinin yoxlanılmasıdır. Yüklə 372,49 Kb. Dostları ilə paylaş:
|