Respublika Uşaq Kitabxanası
Yanvar – Şair, tərcüməçi Ələsgər Əlioğlunun 65 illiyi, (1953)
Yüklə 13,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 19 Yanvar – Şair, tərcüməçi Ələsgər Əlioğlunun 65 illiyi, (1953)
- Kitabları
17
Ələsgər Əlioğlu 1953-cü il yanvarın 19-da Azərbaycanın Goranboy rayonunun Xanqərvənd kəndində anadan olmuşdur. Burada kənd orta məktəbində təhsil almışdır (1959-1969). H.Zərdabi adına Gəncə Dövlət Pedaqoji İnstitutunun dil-ədəbiyyat fakültəsində təhsilini davam etdirmişdir (1970-1974). Kəlbəcər qəsəbə orta məktəbində müəllim (1974-1976), Goranboy rayonundakı Yeniyol səkkizillik məktəbində qrup tərbiyəçisi, kənd orta məktəbində isə dil-ədəbiyyat müəllimi vəzifəsində çalışmışdır (1997-2001). “Əli Nəzmi” ədəbi birliyinə rəhbərlik edir. Ədəbi aləmə 70-ci illərdə dövri mətbuatda çap etdirdiyi uşaq şeirləri ilə daxil olmuşdur. Bundan sonra əsərləri “Azərbaycan”, “Pioner”, “Göyərçin” jurnallarında vaxtaşırı çap olunur. “Goranboyun söz dünyası” kitabını tərtib edib nəşr etdirmişdir.
(1987), “Dəryada qəmim qaldı” (1989), “Haraylar...Cənglər...” (1996), “Vətən ağrıları” (1996), “Kapitan kəpənək” (2002), “Sinəsində şir gəzdirən oğlan” (2002) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov T. Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə) : Ensiklopedik məlumat kitabı. – Bakı : Nurlar Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2011.
18
Məmmədquluzadənin 145 illiyi, (1873-1955) Həmidə xanım Məmmədquluzadə 1873-cü ildə Şuşa qəzasının Kəhrizli kəndində dövrünün görkəmli maarifçi ziyalısı, tarixçi Əhməd bəyin ocağında dünyaya gəlmiş, Cəlil Məmmədquluzadənin həyat
yoldaşı olmuşdur. Ailə məktəbində təhsil alan Həmidə xanım hələ yeniyetmə illərində rus dilini səlis qavrayaraq, o dövrün kənd qızları üçün səciyyəvi olmayan yüksək intellektə, geniş dünyagörüşə malik olmuşdu. İlk həyat yoldaşı zadəgan nəslindən olan podpolkovnik İbrahim bəy Davatdarov cəbhədə həlak olandan və atasını itirəndən sonra Həmidə xanım Cavanşir Kəhrizlidə ata mülkünü idarə etmişdi. 1905-ci ildə Tiflisdə tanış olduğu Mirzə Cəlil Məmmədquluzadə ilə iki il sonra ailə həyatı qurmuşdur. Həmidə xanım bütün maneələrə cəsarətlə sinə gərərək, Mirzə Cəlilə vəfalı və fədakar ömür-gün yoldaşı olmaqla yanaşı, həm də ustad sənətkarın ən yaxın maarifçi silahdaşı, ziyalı həmdəmi, “Molla Nəsrəddin”in isə xeyirxah himayədarı olmuşdu. Tarix Həmidə xanım Məmmədquluzadəni böyük xeyriyyəçi və cəfakeş insan kimi yaddaşlara həkk edib. Tək Kəhrizli kəndinin deyil, cümlə Qarabağın ona kömək üçün pənah gətirən insanlarının əlindən tutan, qayğılarını həll edən bu xanım həm də o dövrün yardıma ehtiyacı olan ziyalılarının da problemlərini həll etmişdir. Ciddi xəstəliyi olan Mirzə Ələkbər Sabir məhz Həmidə xanımın məsləhəti ilə Mirzə Cəlil tərəfindən Tiflisə müalicə üçün dəvət almışdır. Həmidə xanım 1912-ci ildən Kəhrizlidə öz vəsaiti hesabına məktəb açmış və orada dərs demişdir. Mirzə Cəlilin vəfatından sonra da ölkənin ictimai-ədəbi həyatında fəal mövqe tutan Həmidə xanım Yazıçılar İttifaqına üzv seçilmiş, ömür-gün yoldaşının əsərlərini tərcümə etməklə yanaşı, bu böyük sənətkarla bağlı kövrək xatirələrini böyük ustalıqla qələmə almışdır. 1955-ci ildə vəfat edən Həmidə xanım Məmmədquluzadə Fəxri Xiyabanda Mirzə Cəlilin məzarı yanında dəfn olunmuşdur. 2005-ci ildən etibarən Ağcabədinin Kəhrizli kəndində Həmidə xanım Məmmədquluzadənin ev muzeyi fəaliyyət göstərir. Muzeydə 210 eksponat sərgilənir.
19
Teymur Bünyadov 1928-ci il yanvarın 20-də Qazax bölgəsinin II Şıxlı kəndində dünyaya göz açıb. T.Bünyadov orta məktəbi qızıl medalla bitirmiş, 1946-1951-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsində təhsil almışdır. 1968-ci ildə o, “Azərbaycanın qədim və Orta əsrlərdə təsərrüfat həyatı” mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edərək, arxeologiya və etnoqrafiya elmləri sahəsində respublikada ilk tarix elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almış, 1970-ci ildə isə professor adına layiq görülmüşdür. Taleyini elmə bağlayan bu zəhmətkeş alim 1989-cu ildə Azərbaycan EA-nın müxbir üzvü, 2001-ci ildə isə AMEA-nın həqiqi üzvü seçilmişdir. Azərbaycan arxeologiya və etnoqrafiya elminə aid 29 monoqrafiyanın, 1000-ə yaxın məqalənin müəllifi olan akademik T.Bünyadovun əsərləri təkcə respublikamızda deyil, onun hüdudlarından uzaqlarda – Türkiyə, İran, Rusiya, Ukrayna, Norveç kimi ölkələrdə də çap edilmişdir. İctimai elmlər sahəsində mühüm hadisə sayılan və 2007-ci ildə böyük tirajla ilk dəfə çap edilən üçcildlik “Azərbaycan etnoqrafiyası” fundamental əsərinin təşkilatçısı, baş redaktoru və böyük hissəsinin müəllifi T.Bünyadovdur. Görkəmli alimin son dövr fəaliyyəti də çox maraqlıdır; onun bilavasitə rəhbərliyi ilə ümummilli lider Heydər Əliyevin 90 illiyinə həsr olunmuş üçcildlik “Qəbələnin tarixi”, “Qəbələnin etnoqrafiyası” və “Qəbələ folkloru” kitabları yazılaraq çapa hazırlanmış, rus və ingilis dillərinə tərcümə edilmişdir. Akademik T.Ə.Bünyadov təkcə tarixçi-etnoqraf alim deyil, həm də folklorşünas, nasir və şairdir. Onun 1991-ci ildə yüksək tirajla nəşr edilən “Göz yaşları” romanı, “Xan çinar kölgəsində”, “Anam birdi, vətən tək”, “Başı çalmalı dağlar” adlı üçcildlik bayatı kitabları oxucuların böyük sevgisi ilə qarşılanmışdır. T.Bünyadov həm də ictimai-siyasi xadimdir. Elmi, pedaqoji və ictimai-siyasi fəaliyyətinin nəticəsi olaraq akademik T.Bünyadov 2005-ci ildə Azərbaycan Respublikası Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilmiş, 2008-ci ildə isə “Azərbaycan Respublikasının Əməkdar elm xadimi” fəxri adına layiq görülmüşdür.
“Əsrlərdən gələn səslər” (1993), “Cavanşir” ((1993) və s. Ədəbiyyat: Əhmədov T. Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə) : Ensiklopedik məlumat kitabı. – Bakı : Nurlar Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2011.
Yüklə 13,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|