Rəy verən: f.ü. f d. dos. Fazil Rüstəmov

Multikulturalizm - fəlsəfi lüğət 

*

 

Mədəniyyət nazirlərinin Bakıdakı toplantısı zamanı 1 Bakı 

prosesinin əsası qoyuldu, 

*

 

2009-cu  ildə  İƏT  daxil  olan  dövlətləri  mədəniyyət 

nazirlərinin görüşü təşkil olundu; 

*

 

Avropa ölkələrinin nazirləri Bakı prosesinin əhatə dairəsi 

genişləndirərək həm Avropa dəyərləri, həm də İslam dəyərləri, bu 

dəyərlərin birgəyaşayışı naminə həyata keçirilir. 

-

 

Azərbaycan  mədəniyyətlərarası  münasibətlərə  müsbət 

dinamika  verilməsi  üçün  qlobal  Forumu  təşkil  etməklə  mədə- 

niyyətlərarası  dialoq  məsələlərinin  müzakirə  olunmasının  artan 

əhəmiyyətini nümayiş etdirir; 

*

 

Azərbaycan bu sahədə öz səylərini hər zaman göstərir və 

xalqlan, dövlətləri, sivilizasiyaları bir araya gətirməyə çalışır. 

-

 

Multikulturalizmİ  beynəlxalq  platformaya  çevirmək 

istəyən Azərbaycan dünyada bu prosesə qarşı olan təhlükəni hiss 

edir və onun xilası naminə mühüm təşəbbüslər irəli sürür. 

-

 

Azərbaycanın  sivilizasiyalar  və  mədəniyyətlərarası  dialoq 

və əməkdaşlıq sahəsində nadir təcrübəsi beynəlxalq səviyyədə də 

tanımr və yüksək qiymətləndirilir. 

-

 

Azərbaycan mədəniyyətlərarası və dinlərarası dialoq üçün 

bir mərkəzə çevrilmişdir. 

-

 

Bakı  isə  qlobal  əhəmiyyətli  humanitar  məsələlərin  öz 

həllini tapdığı məkan kimi tanınır. 

-

 

Xalqlar 

arasında 

dialoqun 

və 

etimadın 

möhkəmləndirilməsində  mühüm  rolu  nəzərə  alınmaqla  müxtəlif 

mədəniyyətlər  arasında  əməkdaşlıq  üçün  qlobal  platformasının 

təsis  edilməsi  və  Azərbaycan  xalqının  tolerant  mədəniyyətinin, 

tarixi  ənənələrinin  beynəlxalq  aləmə  tanıdılması  məqsədilə 

Azərbaycanda  2011-ci  ildən  başlayaraq  hər  iki  üdən  bir 

Ümumdünya Mədə- niyyətlərarası Dialoq Forumu təşkil edilir. 

-

 

Ümumdünya  Mədəniyyətlərarası  Dialoq  Forumu  göstərir 

ki,  mədəniyyətlərarası  dialoqun  müxtəliflik  və  plüralizmlə 

səciyyələnən  müasir  cəmiyyətlərdə  inkişafı  yönündə  Prezident 

İlham Əliyevin təşəbbüskarlığı dünyanın diqqət mərkəzindədir. 

375 

---

Yaşar Əhmədov Azər Hətəmov 

-

 

“Bakı  prosesi”  adı  ilə  məşhur  olan  Ümumdünya  Mədə- 

niyyətlərarası  Dialoq  Forumunun  təşəbbüskan  şəxsən  Prezident 

İlham Əliyevdir. 

-

 

“Bakı prosesi” artıq dünyanın aparıcı beynəlxalq təşkilatlan 

tərəfindən qəbul olunur və dəstəklənir. 

-

 

Bu  dünyada  keçirilən  yeganə  tədbirdir  ki,  burada  adətən 

bir-biri ilə rəqabət aparan, bu sahədə işlər görən təşkilatlann vahid 

bir platformada birləşdirilməsinə nail olunmuşdur. 

-

 

Ümumdünya  Mədəniyyətlərarası  Dialoq  Forumunun 

yüksək  səviyyədə  keçirilməsi  artıq  Bakıda  bu  mövzuya  uyğun 

silsilə tədbirlərin təşkilinə də böyük maraq oyadır. 

-

 

Qlobal əhəmiyyətli humanitar məsələlərin öz həllini tapdığı 

Bakıda artıq bir neçə ildir keçirilən Bakı Beynəlxalq Humanitar 

Forumu onu göstərir kİ: 

*

 

Azərbaycan 

mədəniyyətlərarası 

dialoqun 

mərkəzi, 

həmçinin humanitar məsələlərin müzakirə olunduğu məkan kimi 

öz rolunu və əhəmiyyətini təsdiqləməkdədir; 

*

 

bu  tədbirlər  multikulturalizm  ənənələrinin  təbliğində 

Azərbaycamn əvəzsiz rolunu təsdiq edir. 

-

 

Ölkədə keçirilən çoxsaylı beynəlxalq tədbirlərdə: 

*

 

dünyada milli və dini tolerantlığın gücləndirilməsi, 

*

 

mutikulturalist dəyərlərin təbliği, 

*

 

dini  zəmində  ekstremizmə  və  ayrıseçkiliyə  qarşı  birgə 

mübarizə yollanmn araşdırılması, 

*

 

fərqli dinlərin və mədəniyyətlərin daşıyıcısı olan insanlar 

arasında  dialoq  və  qarşılıqlı  anlaşmanın  bərqərar  edilməsi  və  s. 

aktual problemlər geniş müzakirə olunur. 

-

 

Azərbaycanın  sürətli  inkişafı,  ölkədəki  sabitlik,  vətəndaş 

həmrəyliyi, dini və milli tolerantlıq mühiti bəzi daxili qruplann və 

xarici  qüvvələrin,  müəyyən əcnəbi  dairələrin maraqlarına cavab 

vermir. 

-

 

Azərbaycan dövləti isə buna müvafiq olaraq ölkədəki dini 

ibadət  azadlığından  və  multikulturalist  mühitindən  sui-istifaədə 

etməyə cəhd edən müxəlif təriqətlərin, missioner təşkilatlann 

376 

---

Multikulturalizm - fəlsəfi lüğət 

anti-milli fəaliyyətinə qarşı qəti və banşmaz möqe nümayiş etdirir. 

-

 

Öz  mədəniyyətinə,  öz  tarixinə,  öz  ənənələrinə,  öz 

əməllərinə  hörmətlə  yanaşan  xalq  eyni  şəkildə  fərqli 

mədəniyyətlərə də, fərqli tarixə də hörmətlə yanaşmalıdır. 

-

 

Multikulturalizm nisbətən yeni anlayışdır - mahiyyət etibarı 

ilə  isə  müxtəlif  mədəniyyət  və  dinlərə  mənsub  olan  şəxslərin 

birlikdə  yaşamalan  deməkdir,  yəni  bu  anlayış  Azərbaycanda 

əsrlər  boyu  mövcud  olub,  bu  gün  də  mövcuddur  və 

möhkəmlənməkdədir. 

-

 

Azərbaycan  xalqı  müxtəlif  dövrlərdə  müxtəlif  ictimai- 

siyasi quruluşlarda yaşayıb. Buna baxmayaraq, sevindirici haldır 

ki, müstəqillik dövründə bu müsbət tendensiyalar daima güclənib 

və  güclənməkdədir  -  bizim  uğurlu  inkişafımızı  gücləndirən 

amillər bunlardır. 

-

 

Heydər 

Əliyev 

fondu 

Azərbaycan 

multikultural 

ənənələrinin  qorunub  saxlanması,  təbliği  ilə  bağlı  olduqca 

əhəmiyyətli layihələr həyata keçirir. 

-

 

Bu  layihələr  Azərbaycan  multikulturalizminin  bir  ölkə 

çərçivəsində  qapalı  inkişafını  deyil,  dünyada  dinlərin  və 

mədəniyyətlərin  müxtəliflikləri  şəraitində  fəaliyyət  göstərməsini 

reallaşdınr. 

-

 

Xalqımızın  sahib  olduğu  multikultural  dəyərlərin, 

tolerantlıq  ənənələrinin  dünyaya  təqdim  edilməsi  işində 

Azərbaycan  dövləti  ilə  yanaşı,  dünyada  maddi  və  qeyri-maddi 

irsin  qorunmasında  və  təbliğində  böyük  fədakarlıq  göstərən, 

xeyirxah  əməlləri  ilə  bəşəriyyəti  mərhəmətə,  qarşılıqlı  köməyə, 

sülhə çağıran Heydər Əliyev Fondımun da böyük əməyi var. 

-

 

Multikulturalizm  və  tolerantlıq  məsələləri  Heydsr  Əliyev 

Fondunun fəaliyyətində başlıca yer tutur. 

-

 

Ölkədə  multikulturalizmin  təmin  olunmasında  siyasi 

hakimiyyətlə  yanaşı.  Heydər  Əliyev  Fondunun  Prezidenti 

•Mehriban xanım Əliyevanın da fəaliyyəti təqdirəlayiqdir. 

377 

---