486
dünyada elə bir qüvvə yox idi ki, Rumiyyəni onun əlindən ala
bilsin.
Qüvvə yox idi, amma müəyyən bir maneə vardı və bu
maneənin adı Asya idi... Doğrudur, Fuad onu çox da elə ciddi
maneə saymırdı. Onların əlaqələri dörd il idi ki, davam edirdi
və məntiqi sonuna çatmaq üzrə idi. Əfsus ki, Asya bunu hələ
dərk etmirdi. Ona həyat təcrübəsindən dərs deyən bu qadın ən
adi bir həqiqəti anlamamışdı ki, Fuad heç vaxt onunla
evlənməz, "institutu qurtarmağı gözləmək" və s. bu qəbildən
sözlər ancaq bəhanədir. Fuad bəzən elə düşünürdü ki, bu
bəhanələrin məhz bəhanə olduğunu Asya özü də dərk edir və
onunla, Fuadla bunu dərk edə-edə yaşayır. Yox, əgər dərk
etmirdisə, müəyyən xülyalara qapılırdısa, Fuadın bir təqsirimi
vardı bunda? Yəni doğrudanmı Asya ciddi inana bilərdi ki,
iyirmi iki yaşlı Fuad özündən on yaş böyük qadınla, ərdə olub
boşanmış bir qadınla, altı yaşlı qızı olan bir qadınla, Fuadla
dörd il yaşayan bir qadınla, dörd il yaşayandan sonra rəsmən
evlənəcək? Asya idarədən qayıdandan sonra evində də, elə
idarənin özündə də boş vaxt tapan kimi makinada kiminçünsə
yazılar yazırdı, bununçün muzd alırdı, azdan-çoxdan pulu vardı
və bu pulları da qoca anasına, körpə qızına və Fuada
xərcləyirdi. Özü əyin-başına fikir verməzdi, amma Fuadın hər
imtahanından, hər zaçotundan sonra ona köynəkdən,
qalstukdan, çəkmədən alardı. Bir dəfə hələ çox bahalı zamş
əlcəklər də almışdı, indiyəcən durur bu əlcəklər, qızıl saat da
almaq istəyirdi. Fuad hər dəfə belə hədiyyələrdən sonra Asyanı
danlayırdı, "neylirsən axı, nəyimə lazımdır mənim, özünün o
qədər xərcin var ki" — deyərdi, həm də məni pis vəziyyətdə
qoyursan, axı bilirsən ki, mənim sənə hədiyyə eləməyə
imkanım yoxdur, bir də belə şey eləsən götürməyəcəm
hədiyyəni" — deyərdi və hər dəfə də götürürdü və hər dəfə də
Asya uğunub özündən gedirdi, Fuadı qamarlayıb bağrına
basırdı, o üzündən, bu üzündən öpürdü: "Sənə qurban olum, —
deyirdi, — elə sən də mənim bir balamsan da — deyirdi, —
487
gicəm, dəliyəm, vallah, amma sevirəm səni", — deyirdi... İlk
vaxtlar bu ehtiras Fuadın da başını dumanlandırdı,
qarşısıalınmaz bir qüvvə onu hey Asyanın yanına çəkirdi,
amma illər keçdikcə bu görüşlər get—gedə seyrəlir və hər cür
təravətdən, bayramdan uzaq bir məcburiyyətə çevrilirdi
Fuadçün. Bıqdırıcı, darıxdırıcı, sevincsiz bir məcburiyyətə...
Rumiyyə peyda olandan sonra, Asyayla görüşləri əsil mənəvi
işgəncə idi. Ancaq Fuad bu əlaqəni birdəfəlik pozmağa da
tələsmirdi nədənsə; hər halda Rumiyyəylə məsələni
rəsmiləşdirməyincə Asyanı heç bir şeydən agah etmək
istəmirdi. Onu da düşünürdü ki, üzülüşmələrinin səbəbləri
Şövqü Şəfizadənin "mamlı-matan", cavan qızı olduğunu
biləndə Asya lap özündən çıxacaq... Qorxurdu ki, hətta
əsəbiliyinin, hövsələsizliyinin dar vaxtında, Asya hikkəsindən
qisasa da əl ata bilər. Xoşbəxtlikdən heç bir məktubu-sənədi
yox idi Asyada və onların əlaqələri barədə də adamlar yalnız
güman, fərziyyə edə bilərdilər; güman, fərziyyə — sübut-dəlil
ki deyil... Birdən Asya lap dəli olsa, dekanlığa müraciət eləsə,
Fuad bunun da fəndini tapmışdı; "Eloğlusu" Zülfüqarovun
yanına girib lotuyana cəyil söhbət eləyəcəkdi. "Dünya dağılsa
da mən Şövqü Şəfizadənin qızını alasıyam, — deyəcəkdi — və
ondan sonra Şövqünün əliylə bütün məni istəməyənləri, bütün
mənə badalaq gələnlərin, bütün məni incidənlərin dədəsinə od
qoyacağam". Zülfüqarov kimilər məhz bu dili başa düşürlər.
Görüm onda Zülfüqarov mənim qabağıma nəynən çıxacaq.
Şövqü demişkən "yüz elə Zülfüqarov tək bir Şövqünün əlində
heç nədir" ...Amma allah eləsin, buna ehtiyac qalmasın, məsələ
yoğunlamasın, Asyayla da halallıqla, xoşluqla ayrılaq, hər
halda neçə ildir bağlıyıq onunla, yaxşılı-yamanlı günlərimiz
olub, çox çətin dəqiqələrdə Asya kişi qızı kimi ona arxa, dayaq
olub; allah kərimdir, o da münasib bir adama rast gələr,
yenidən ailə qurar, xoşbəxt olar. Otuz iki yaş nə yaşdır ki!..
Heç cür istəməzdi ki, Asyanın könlünü qırsın, axı dörd il
bağlılığın o qədər xatirəsi var, zarafat deyil axı!.. Amma bu
488
xatirələrə, minnətdarlıq hissinə cavan ömrünü də qurban verəsi
deyildi ha!.. Olan olub, keçən keçib, vida məqamı gəlmişdi,
Asyayla onun yolları haçalanıb ayrılmalı idi...
Çox naz-qəmzədən, çox əzilib-büzülmədən sonra, Fuadın,
necə deyərlər, ürəyinin yağını əridəndən sonra axır ki,
Rumiyyə bir gün: "yaxşı"— dedi, evlənmələrinə razılıq verdi.
Şövqü də məsələni biləndə "yox" demədi. Ən çox etiraz edən
Bilqeyis xanım oldu. "Tayımız deyil, əslin-nəslin tanımırıq və
s. və i. a. mızıldanmalardan sonra nəhayət, o da ipə-sapa yatdı,
imana gəldi. Yanvarın dördündə Qurbangil Şövqünün yanına
elçi gəldilər. Elçilər dəstəsinə Zülfüqarov da özünü zornan
dürtüşdürdü. — Ömründə ilk və bəlkə də axırıncı dəfə
Şövqünün evinə girmək fürsətini Zülfüqarov heç fövtə verərdi.
Şövqü elçiləri təmkinlə qarşıladı, özünü çox ağır aparırdı.
Dedi, yaxşı madam ki, gəlmisiz, fikirləşərik, məsləhətləşərik,
cavabınızı sonra deyərik. Elçiləri nəticəsiz geri qaytardı, "bir
həftədən sonra gəlin" — dedi... Bu bir həftədə Fuad bir az da
saralıb-soldu, şam kimi əridi və bir həftə sonra elçilər (o
cümlədən əlbəttə ki, Zülfüqarov) Şövqügilə təşrif gətirəndə
Şövqü "Nə deyirəm ki, xoşbəxt olsunlar" — dedi və Bilqeyis
xanım hamıya şirin çay gətirdi. Şadlığından lap başını itirmiş
Zülfüqarov "dəbdir, qaydası belədir deyə qaşığını stəkanında
ora-bura hərlətməyə, cingildətməyə başladı, amma Şövqü
qaşqabağını töküb: "bir az yavaş, sən allah, — dedi, — baş-
beynimiz getdi...".
Yanvar ayının onu idi o gün, amma Fuad, Asyaya o gün də
heç nə demədi. (O gün gecəni Asyanın yanında qalmışdı).
Düşünürdü: "on dördünə nə qalıb ki?.." Güman edirdi ki, bu üç
gün ərzində xəbər Asyanın qulağına çatmaz. Məsələni Asyaya
on dördündə açmaq istəyirdi. Çünki yanvarın 13-ü köhnə
təqvimlə yeni il günü — Asyanın da ad günü idi, həmişə bu
günü xüsusi qeyd edərdilər. Fuad bu səfər də — birgə olduqları
bu son ildə də —Asyanın bayramına zəhər qatmaq istəmirdi.
"Qoy ad günü keçsin, deyərəm". Amma Asya məsələdən ikinci
Dostları ilə paylaş: |