S. B. Kazımov, A. A. Qasımova SÜd və SÜd məhsullarinin texnologiyasi

Süd və süd məhsullarının texnologiyası 
45 
lığında olur. Membranların mexaniki möhkəmliyini artır-
maq üçün onlara məsaməli polimerlərdən əlavə astar çəki-
lir. Süd xammalını ultrafiltrasiya etmək üçün iki tipdə ya-
rımkeçirici membranlar istehsal olunur. 
Birinci tip – asetat selliloz membranlar; 
Ikinci tip – yarım sulfoamid membranlar. 
Asetat selliloz membranlar mexaniki və termokimyəvi 
möhkəmliyinə görə aşağı keyfiyyətlidir. Onların armatur-
laşdırılmış astarı yoxdur. Ona görə də onlar yuyularkən 
yüksək qiymətli ferment preparatı olan pankraitindən isti-
fadə olunur. Süd xammalının emalında əsasən möhkəm 
astarı olan yarımsulfoamid membranlardan istifadə olu-
nur. Bu membranlar süd zavodlarına istifadə üçün göndə-
rildikdə polietilen paketlərdə hermetik bağlı rulon şəklin-
də olur. Membranlar 50 metr uzunluğunda və 40-42 sm 
enində istehsal olunur.
Son vaxtlar üçüncü tip-oksisirkə membranların istehsa-
lına başlanmışdır. Bu membranların tərkibindəki metal 
qarışığı vardır, üzərinə qrafit aşqarlı astar çəkilir. Ona gö-
rə də onlar 400
0
C istilikdə istifadə olunurlar. Hazırda süd 
zərdabını ultra süzmək üçün AI-OУП və AI-ОУС, üzlü və 
üzsüz südü ultra süzmək üçün isə АI-ОУВ markalı qurğu-
lardan istifadə edilir.
Maşınqayırma zavodları tərəfindən ilkin xammal pen-
diraltı zərdabdan yağ və zülal ayırmaq üçün istehsal gücü 
5000 l/c olan AI-OBC markalı yeni kompleks dəst xətt is-
tehsala buraxılmışdır. Komplektə zərdabın ilkin emalı (se-
paratordan keçirmə, pasterizə etmə, soyutma, ehtiyatda 
saxlamaq üçün) avadanlıqlar, yuyucu stansiya ilə bir 
komplektdə AI-ОУС markalı ultra süzmə qurğusu, AI-
APC tipli tozlandırma üsulu ilə işləyən quruducu qurğu 
daxildir. Xətt quru maddəsində 50%-dən az olmayan zər-

---