S. N. Alimetov, Ş. S.İBrahimova
Yüklə 3,75 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şok (kardiogen şok).
- Kiçik qan dövranında durğunluq, ağciyərin ödemi.
Çox vaxt antikoaqulyant terapiyasına dezaqreqantlar (aspirin+klopidoqrel, tikaqrelor) qoşulur. Bəzi hallarda, məsələn, mədə- bağırsaq qanaxması riski qabarıq olduqda, xəstəyə əlavə olaraq proton pompası ingibitoru olan, pantoprazol, 20 mq dozada, daxilə verilir. Bunlardan başqa əks göstəricilərin yoxluğu şərtilə persistəedici işemiya, taxikardiya zamanı betaadrenoblokatorlar, ürəyin sistolik disfunksiyasında valsartan, stenokardik ağrılarda peroral nitratlar, qulaqcıqların fibrillyasiyasında diltiazem, hiperqlikemiyada qlükoza- insulin-kalium m əhlulu, defekasiyanın asanlaşması üçün laksativlər kimi bir sıra digər dərmanlardan istifadə edirlər. Yuxarıda qeyd edildiyi kimi ürəyin kəskin koronar sindromu və miokard infarktı, bir sıra həyati təhlükəli ağırlaşmalar verir. Onların vaxtında diaqnostikası və təxirəsalınmaz müalicəsi təşkil edilməlidir. K əskin ürək çatışmazlığı miokard infarktının başlanğıcında və gedişində tez-tez rast gəlinir. Onun səbəbi ürəyin sol mədəciyinin kəskin işemiyası və infarktı nəticəsində funksional və ya daha doğrusu yığılma qabiliyy ətinin kəskin olaraq pozulması, azalmasıdır. Kəskin ürək çatışmazlığı miokard infarktında şok (kardiogen) və ya kiçik qan dö vranında kəskin durğunluğun (ağciyər ödemi) baş verməsilə özünü göst ərə bilər. Şok (kardiogen şok). Şok kəskin ürək çatışmazlığının formalarından biri olub, ürəyin atım həcminin kritik azalması nəticəsində hipotoniya (<90 mm c.s.), orqan v ə toxuma perfuziyasının kəskin pozulması, dəri temperaturunun azalması, əl və ayaqların soyuması, akrosianoz, oliquriya v ə ya anuriya, böyrəklərin hipoperfuziyası, sidik ifrazatının <30 ml/saat-dan az olması ilə özünü göstərir. Burada taxiaritmiya, bradiaritmiya, AV blok ada, miokardın geniş işemik z ədələnməsi, hipovolemiya, ürəyə qayıdan venoz qanın azalması, daxili qanaxma, d ərmanların təsiri (diuretiklər, narkotiklər, vazodilatatorlar və s) s əbəb kimi rol oynaya bilər. Miokard infarktının gedişində ürəyin cırılmaları, papillyar əzələlərin, sağ mədəciyin zədələnməsi, perikard patalogiyası, kəskin ürək çatışmazlığının qəflətən və sürətlə inkişafına t əkan verir. Kiçik qan dövranında durğunluq, ağciyərin ödemi. Miokard infarktında kəskin ürək çatışmazlığının digər bir variantı da sözügedən haldır; ağciyərin hidratasiyası, interstisial və ya alveollyar ödem, ağciyər kapillyarlarında hidrostatik təzyiqin 26-28 mm c.s-dan çox artmasında baş verir. Bəzən, miokard infarktı zamanı ürəyin sağ mədəciyini və ağciyər arteriyasının kateterizasiyasını apararaq, mərkəzi hemodinamikanın göstəricilərini (sağ qulaqcıqdaxili təzyiq, ağciyər kapillyarlarında pərçimedici təzyiq, ağciyər arteriyasında diastolik təzyiq, qanın oksigenasiyası və sairləri) müəyyən edirlər. Swan-Ganz 90 kateterizasiyas ı mümkün olmadığı hallarda mərkəzi venanın kateterizasiyasını icra edir və mərkəzi venoz təzyiqini müəyyən edirlər (hipovolemiya); eyni zamanda exokardioqrafiya, qanın PH, elektolit, O 2 v ə CO 2 -nin, kreatinin öyr ənilməsi, sidiyin kateterlə xaric olunmasına n əzər yetirilməsi vacib sayılır. Əsasında nisbi və ya mütləq hipovolemiya duran arterial hipotenziya v ə kardiogen şoku müalicə etmək üçün, xəstəni çarpayıda ayaqları bir qədər qaldırılmış vəziyyətdə uzadır və vena daxilin ə plazmaekspander məhlulları köçürdürlər; köçüriləcək mayenin miqdarını mərkəzi hemodinamika göstəricilərinə görə hesablayırlar. Ür əyin sağ qulaqcıqdaxili, ağciyər arteriyasında diastolik təzyiq və ağciyər arteriyası kapillyarlarında pərçim təzyiqi və həm də arterial t əzyiq normal olmalıdır. İnvaziv üsullarla mərkəzi hemodinamika göst əricilərinin müəyyən olunması mümkün olmadığı hallarda arterial hipotoniyanın mövcudluğu, ağciyər üzərində yaş xırıltıların eşidilməməsini, boyun venalarının şişkinliyini nəzərə alaraq, vena daxilin ə 250-500-1000 ml-ə qədər natrium xloridin 0,9%-li məhlulunu köçürtm ək olar. Bundan sonra arterial qan təzyiqi yüksəlmirsə, onda əlavə səbəbin mövcudluğunu yoxlamaq məsləhətdir; məsələn, qanaxma ola bil ər. Qan təzyiqinin yüksəlməsi üçün vazokonstriktorlardan dopamind ən (5mkq/kq/dəq - 10-15 mkq/kq/dəq), noradrenalindən (2 mkq/kq) arterial sistolik t əzyiqin 80-90 mm c.s-na qədər yüksəlməsini meyar götürm əklə, istifadə edirlər. Bu tədbirlərdən sonra effekt qeyd edilm ədikdə hipovolemiya, arterial hipotenziya və hipoperfuziyanı tör ədən səbəbləri axtarmaq lazımdır (daxili qanaxma, ürək tampanadası, ür əyin cırılması, perikardit, ağciyər arteriyasının trombemboliyası və s). Ür əyin sol mədəciyinin funksional qabiliyyətinin pozulması, yığılma funksiyasının zəifləməsi, propulsiv funksiyanın azalması ilə əlaqədar olaraq inkişaf etmiş şokun müalicəsi dobutamin (2-10 mkq/kq/d əq) və ya dopaminlə (2-5 mkq/kq/dəq) aparılır. Bəzi hallarda onları birlikdə tətbiq edirlər. Şok periferik damar müqavimətinin artması v ə ya hətta azalması ilə müşayiət olunduqda, daha güclü inotrop və vasopressor t əsirə malik olan noradrenalini, 2-10 mkq/kq/dəq dozada venaya damcılandırırlar. Bu preparatlar simpatomimetik aminlərə aiddir v ə onların yeridilməsində taxikardiya, aritmiya, miokardın işemiyası gücl ənə bilər; sonuncu halda sözügedən dərmanların dozasını və ya yeritm ə sürətini azaltmaq lazımdır; onların təsiri β-adrenoblokatorların istifad əsi fonunda xeyli zəifləyir. Digər fosfodiesteraza ingibitorları, m əsələn milrinon, kalsium stimulyatoru olan levosimendan, NO- sintetaza ing ibitorları kimi dərmanlar və həm də ürək qlükozidləri şokun müalic əsində effektsizdir. Kardiogen şokun proqnozu ağırdır, müalicə onun proqnozuna az t əsir göstərir; onun hospitaldaxili ölüm faizi 80-dən çoxdur. Şok zamanı qeyri-medikamentoz üsullardan, aortadaxili ballonlu 91 Yüklə 3,75 Kb. Dostları ilə paylaş:
|