S. N. Alimetov, Ş. S.İBrahimova
Yüklə 3,75 Kb. Pdf görüntüsü
|
Aşağıda reanimasiya və intensiv terapiya şöbəsində ən çox rast g əlinən diaqnozlardan bir neçəsini göstəririk: - əsas diaqnoz: ÜİX, ürəyin sol mədəciyinin ön-yan divarının ST seqmentinin yüks əlməsilə baş vermiş infarktı (7:21, 13.01.2013- cü il); miokard infarktının residivi (12:37, 17.01.2013-cü il); ağırlaşmalar: kəskin ürək çatışmazlığı Killip III, m ədəciklərin fibrillyasiyası (19:49, 14.01.2013-cü il), uğurlu reanimasiya, paroksizmal davamlı monomorf m ədəcik taxikardiyası; - əsas diaqnoz: ÜİX, ürəyin sol mədəciyinin ön-çəpər və aşağı bazal divarının ST seqmentinin yüksəlməsilə olan infarktı (11:25, 21.01.2013-cü il), trombolizis; ağırlaşmalar: sol m ədəcikdaxili tromb, qulaqcıqların fibrillyasiyası, k əskin ürək çatışmazlığı, Killip III; - əsas diaqnoz: ÜİX, ürəyin sol mədəciyinin ön divarının ST seqmentinin yüks əlməsilə infarktı (13:15, 23.03.2014-cü il); ür əyin ön enən koronar arteriyasının holometallik stentlə angioplastikası (15:20, 23.03.2014-cü il); - əsas diaqnoz: ÜİX, ST seqmentinin yüskəlməsilə kəskin koronar sindromu (8:45, 7.05.2014-cü il), yüks ək risk (>14 ball); ağırlaşmalar: qulaqcıqların fibrillyasiyası, kəskin ürək çatışmazlığı Killip III. Bel ə çıxır ki, müalicə ağrıdan xilas olmaq, miokardı yüklənmədən azad etm ək (ürək vurğuların sayı dəqiqədə 60-70, arterial qan təzyiqi 140-130/90-80 mm c.s), ağciyərdə durğunluq əlamətlərinin aradan götürülm əsi, ölüm və ağırlaşmalar riskini endirməkdən, əsasən ibarətdir. ST seqmentinin yüks əlməsilə baş verən kəskin koronar sindromun müalic əsi üçün əsas şərt, okklüziyaya uğramış koronar arteriyalarla, koronar qan dövranının bərpa olunmasıdır (reperfuziya). Bunun üçün farmakoloji trombolizis v ə bir də angioplastika tövsiyə olunur. Reperfuziyaya göst ərişlər: döş qəfəsində ağrı və diskomfortdan (cansıxıcı narahtçılıq) sonra 12 saatdan çox keçməməlidir; ikidən az olmayaraq h əmmərz aparmalarda (məsələn, V 1-6 , I-III v ə s) ST seqmenti 1 mm-dən çox olmaqla yüks əlməlidir. EKQ-də His dəstəsinin sol ayaqcığının yeni blokadasının tapılması əlavə simptom sayılır və o, digər əhəmiyyətli əlamətlərlə qovuşanda əhəmiyyət qazanır. Onu da qeyd edək ki, klinik və EKQ əlamətlərinin davamlılığında reperfuziyanı, hətta 12 saatdan sonra da aparırlar. Trombolizisin aparılması üçün alteplaza, prourikinaza, streptokinaza, tenekteplaza, fortelizin v ə sair bu tipli preparatlar tövsiyə olunmuşdur. Onların venaya müvafiq dozada və zaman ərzində, əsasən bolyusla yeridilm əsindən bir saat, saat yarımdan sonra, ümumi vəziyyət, 88 hemodinamika yaxşılaşır, ST isə 50%-dən çox olaraq enib izoliniyaya doğru qayıdır. Söz yox ki, trombolizis meyarları qeyd edilmədikdə, koronar əməliyyat aparılmalıdır; dörd saat ərzində ST seqmentinin 70%- d ən çox olaraq, əvvəlki yerinə qayıtması, Ö/İ riskini xeyli azaldır. Ancaq, trombolizisin özünün əks göstərişləri vardır və onlar az deyildir: - qabaqca olan v ə ya mövcud beyindaxili hemorragiyalar; - baş beyin xəstəlikləri (məsələn, arteriovenoz malformasiya); - m ərkəzi sinir sisteminin bədxassəli şişi; - birinci 4,5 saat istisna olmaqla işemik insultdan 3 aya qədər sonrakı dövr; - aortanın laylanması; - menstruasiyadan başqa digər bütün qanaxmalar və ya hemorragik x əstəliklər; - başın və ya üzün travmasından sonrakı 3 aya qədərki dövr; - ağır, nəzarətə alınmayan, yəni ipə-sapa yatmayan hipertenziya (t əxirəsalınmaz hipotenziv terapiyadan effekti olmayan); - demensiya; - keçirilmiş cərrahi əməliyyatlar, daxili qanaxmalar, travmatik reanimasiya, aparılmış punksiyalar, hamiləlik, erk ən zahılıq dövrü, qastroduodenal xoralar; infeksiya m ənşəli (septik) endokardit, qaraciyər patologiyası, oral antikoaqulyant terapiyası və s. Trombolitikl ərin sırasında plazminogenin toxuma aktivatorları olan tenekteplaza v ə alteplazanı daha müəssər hesab edirlər. Onu da qeyd ed ək ki, trombolizisin effektivsizliyində, onun təkrar yeridilməsi də effektsiz qa lır. Odur ki, analoji hallarda ürəyin dəri üzərindən aparılan revaskulyarizasiya sını aparmaq lazımdır. Çünki sonuncu ürək çatışmazlığı, infarkt və ölüm riskini azaldır. Bunun üçün xəstəni vaxtında koronar intervensiya müalic əsi şöbəsinə yetirmək lazımdır. Tromboliz olunmamış, yəni trombolizis almamış, ST seqmentinin yüksəlməsilə olan k əskin koronar sindromlu pasiyentlər aspirin, klopidoqrel, fondaparinuks v ə ya enoksaparin və ya da qeyri-fraksion heparin almalıdırlar. Əslində is ə kəskin koronar sindromu zamanı antikoaqulyantlarla aparılan müalicə ölümün tezliyin ə, demək olar ki, təsir etmir, ancaq miokard infarktının tezliyini azaldır və eyni zamanda xırda qanaxmaların riskini çoxaldır. Trombolitikl ə müalicədən sonra, antikoaqulyantlarla müalicəni davam etdirm ək lazımdır. Parenteral antikoaqulyantları 8 günə qədər vermək olar. X əstə əvvəldən varfarin qəbul etdiyi hallarda antikoaqulyantların verilm əsi lazım deyildir. Ağrısız, aşağı riskə malik (<12 ball) ST seqmenti yüks əlməmiş və digər risk amillərinin yoxluğunda, 12 saatlıq müşahidədən sonra, antikoaqulyantların verilməsi dayandırılır. 89 Yüklə 3,75 Kb. Dostları ilə paylaş:
|