Şahdəniz 2 İnfrastruktur Layihəsi Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin
Yüklə 5,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Cədvəl 2.5 Modelin sxemindəki hidroqrafların, körpülərin və su dağılmalarının açıqlamaları.
- Su dağılma sahəsinin nömrəsi
- 2.5 Nəzərdən keçirilmiş Ssenarilər
- 3 Simulyasiyanın Nəticələri 3.1 Mövcud Terminal üçün Daşqın Riski
- 3.2 ŞD2 İnfrastruktur Layihəsinin Hidroloji Modelləşdirməsi
Şahdəniz 2 infrastruktur Layihəsi Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin Qiymətləndirilməsi Əlavə 9E
Sentyabr 2011
9E/16
İlkin layihə variant
© Water Resource Associates Ltd. Şəkil 2.5 ISIS Modelinin sxemi Ə sa s kan al
Terminalın giriş yolu Yeni giri ş yol u
Sahilyanı şose
Şahdəniz 2 infrastruktur Layihəsi Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin Qiymətləndirilməsi Əlavə 9E
Sentyabr 2011
9E/17 İlkin layihə variant Cədvəl 2.5 Modelin sxemindəki hidroqrafların, körpülərin və su dağılmalarının açıqlamaları. Mötərizədə verilmiş mətn eyni xüsusiyyət üzrə daha erkən yaxud alternativ nişanları bildirir. Hidroqrafın nömrəsi Təsviri Körpünün nömrəsi Təsviri H1
Şahqaya vadisi (S5 çıxışı) B1 Terminalın giriş yolunun körpüsü H2 Qərbdəki suyığıcı ərazi No 2 (S7) B2
Terminalın giriş yolunun körpüsü
H3 Qərbdəki suyığıcı ərazi No 3 (S8) B3 Dəmir yolu körpüsü H4 Mərkəzi Perimetr Kanalı (nw 1 + nw2) B4
Səngəçal qəsəbəsi yaxınlığında dəmir yolu körpüsü
H5 Şərqi Perimetr Kanalı (q9+q91+q81) B5 Köhnə giriş yolundakı körpü H6 Aşağı Qaraquş (q82) B6
Səngəçal qəsəbəsi yaxınlığında sahilyanı şose
H7 Terminal sahəsi B7 Yeni giriş yolundakı körpü (əvvəlki tədqiqatda E3 variantı üzrə BRC5) H8 Köməkçi drenaj (əsasən əvvəlki tədqiqatda nw3) B8
Yeni giriş yolundakı körpü (əvvəlki tədqiqatda E3 variantı üzrə BRC3) H9 Hövzə 1 üzrə birbaşa yağıntı B9 Sahilyanı şosedəki körpü (C16) H10 Hövzə 2 üzrə birbaşa yağıntı
H11 Hövzə 1 üzrə xarici sahə
H12 Hövzə 2 üzrə xarici sahə
H13 Hövzə 3 üzrə birbaşa yağıntı
Su dağılma sahəsinin nömrəsi
SP1
Əsas kanaldan 1-ci hövzəyə su daşması (XS5 su dağılma sahəsi) SP2
Əsas kanaldan 1-ci hövzəyə su daşması (C9 su dağılma sahəsi) SP3
Əsas kanaldan 1-ci hövzəyə su daşması (XS34 su dağılma sahəsi) SP4 B5-də əsas kanaldan 1-ci hövzəyə su daşması SP5 3-cü hövzəyə və 3-cü hövzədən su daşması SP6 1-ci hövzədən əsas kanalın B5-dəki aşağı hissəsinə su daşması 2.5 Nəzərdən keçirilmiş Ssenarilər
2011-ci ildə aparılmış hidroloji modelləşdirmənin məqsədləri drenaja dair məsləhət vermək və ŞD2 İnfrastrukturunun layihələndirməsi üzrə məsləhətçiyə aşağıdakılarla bağlı yardım etməkdir: ŞD2 İnfrastruktur sahəsinin şərq və şimal-şərq hüdudları boyunca yeni daşqından mühafizə bəndinin hündürlüyü; Köməkçi drenaj sisteminin layihələndirməsindən ibarət olan kanalların və suötürücü boruların ölçüsü; Yeni giriş yolunun layihələndirməsi və torpaq tökümlərinin və suötürücü boruların, xüsusən də yeni giriş yolunun üçüncü tərəfə məxsus boru kəməri dəhlizi ilə kəsişdiyi yerdə nəzərdə tutulan “B8” suötürücü borusunun hündürlüyü və ölçüsü; və Dəmir yolunun torpaq tökümünün su altında qalması riskini azaltmaq məqsədilə (2010-cu il tarixində WRA tərəfindən aparılmış tədqiqatda qeyd edildiyi kimi) Mərkəzi Perimetr Kanalının “B3” körpüsü vasitəsilə xaric olan
Şahdəniz 2 infrastruktur Layihəsi Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin Qiymətləndirilməsi Əlavə 9E
Sentyabr 2011
9E/18
İlkin layihə variant
axınları minimuma endirmək üçün Səngəçal qəsəbəsinə yaxın yerləşən qərb dəmir yolu körpüsü “B4” vasitəsilə axan axınları necə maksimuma çatdırmaq. 3 Simulyasiyanın Nəticələri 3.1 Mövcud Terminal üçün Daşqın Riski Birinci tədqiqat (WRA, 2008a) mövcud Terminal üçün perimetr boyu yerləşən drenaj kanallarının tutum həcmini yoxlamaq və mövcud Terminal və əlaqədar qurğular üçün daşqın riskinin səviyyəsini müəyyənləşdirmək məqsədilə həyata keçirilmişdir. Tədqiqat nəticəsində belə bir qənaətə gəlindi ki, perimetrdəki kanallar baxmayaraq ki 10 illik daşqın hadisəsi üçün layihələndirilib, onlar 100 illik daşqın üçün müvafiqdir. Yoxlama təsdiqlədi ki, Terminal özünün perimetrdəki drenaj kanallarının mövcud konfiqurasiyası hesabına daşqından müvafiq qaydada mühafizə olunub. 3.2 ŞD2 İnfrastruktur Layihəsinin Hidroloji Modelləşdirməsi ŞD2 İnfrastruktur Layihəsi üçün hidroloji modelləşdirməyə yeni drenaj infrastrukturun optimal layihələndirməsinin və eləcə də giriş yollarının və torpaq tökümlərinin yerinin və layihələndirilən hündürlüyünün qiymətləndirilməsi daxil olmuşdur. Qaraquş suyığıcı ərazilərindən, şimaldakı ‘nw1’ və ‘nw2’ suyığıcı ərazilərdən gələn axınların və Terminaldan gələn leysan axınlarının bir yerə toplaşdığı “RES2” su saxlayıcı sahənin davranışını araşdırmaq üçün hidroloji modelləşdirmədən (WRA, 2008b) istifadə edilmişdir. “RES2” saxlama sahəsi həmçinin Şahqaya vadisindəki kanalın sol sahili boyunca bir sıra alçaq yerlərdə dağılan daşqın sularını qəbul edir. Bu dağılmalardan bəziləri Şahqaya vadisi sisteminin nisbətən daha alçaq ərazilərinə geri axın və “B4” körpüsü vasitəsilə kənara axır. Lakin, axının əhəmiyyətli hissəsinin qarşısı üçüncü tərəfə məxsus boru kəməri dəhlizi tərəfindən kəsilir və şimal-şərqə doğru “RES2” saxlama sahəsinin alçaq ərazilərinə istiqamətləndirilir. Modelləşdirmə nəticəsində müəyyənləşdirilib ki, böyük daşqın hadisəsi nəticəsində Şahqaya vadisinin kanalından “RES2” saxlama sahəsinə dağılan daşqın sularının bu cür istiqamətləndirilməsi “B3” körpüsünün yuxarısında dəmir yolunun 250m uzunluğunda sahəsi su altında qalacaq. Modelləşdirmənin nəticələri göstərir ki, su altında qalacaq ərazilərin əhatəsi dəmir yolunun ballast təbəqəsindən 0,7 m-dək yuxarıda və relslərdən 0,1m hündürdə ola bilər və potensial olaraq dəmir yolunun torpaq tökümünün yuyulması (eroziyası) və sıradan çıxması ilə ziyana səbəb ola bilər. Hidroloji model göstərdi ki, daşqın riski dəmir yolunun torpaq tökümünün axın üzrə yuxarı hissəsində böyük suyığıcı ərazi ilə əlaqəlidir. Qeyd etmək lazımdır ki, Terminaldan və ŞD2 İnfrastruktur Layihəsindən gələn əlavə axıntıların təsiri daşqın riskini artırmırdı və əlavə axıntılar modelin nəticələrində çox çətinliklə nəzərə çarpırdı. 2010-cu ildə WRA tərəfindən dəmir yolu üçün mövcud daşqın riski müfəssəl şəkildə tədqiq edildi. Mümkün həll yollarına axını Şahqaya vadisindən Səngəçal qəsəbəsi yaxınlığındakı “B4” dəmir yolu körpüsünə istiqamətləndirən və beləliklə də “RES2”-yə və sonradan isə “B3”-ə axan axınların azaldılmasını təmin edən bir sıra drenaj marşrutlarının təkmilləşdirilməsi daxil idi. Baxmayaraq drenaj marşrutlarının təkmilləşdirilməsi URS tərəfindən daha əvvəl aparılmış tədqiqatda (URS, 2003) təklif edilmişdi və WRA tərəfindən isə daha da genişləndirilmişdi (WRA, 2010), drenajın təkmilləşdirilməsi ilə bağlı optimal konfiqurasiyanı müəyyənləşdirmək üçün müfəssəl modelləşdirmə aparılmamışdır.
Yüklə 5,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|