Sayali sadiqova

Amuzənde-ögrənici.
Öncə qeyd edək ki, 
ögrənici
sözü 
oqı-
yıcı
leksemi ilə eyni cümlədə işlənmişdir və biz yuxarıda həmin 
cümlənin farscasını və tərcüməsini diqqətə çatdırdıq. Farsmən-
şəli 
amuzənde
sözü də eynilə 
xanənde
kimi quruluşca düzəlt-
mədir. 
amuxtən
(öyrətmək, öyrənmək) felinin kökü 
amuz
və 
-
ənde
şəkilçisindən ibarətdir. Fars dili lüğətlərində rast gəlmədi-
yimiz 
amuzənde 
sözü mətndən də göründüyü kimi, 
öyrənən, şa-
gird, tələbə
anlamını daşıyır. Maraqlıdır ki, Bəvazicinin 
amu-
1
Xızır Bəvazici. Kəvamilüt-təbir. Əlyazma. AMEA Əlyazmalar İnstitutu:
D-13,16a. 

---

80 
zənde
sözünün qarşılığı kimi işlətdiyi 
ögrənici
sözü istər qədim 
türk mətnlərində, istərsə də orta yüzilliklərə aid türk yazılı abi-
dələrində qeydə alınmamışdır. Bu faktı nəzərə alaraq belə bir nə-
ticəyə gəlmək olar ki, 
ögrənici
sözü də Bəvazicinin söz yaradıcı-
lığı sahəsindəki səmərəli fəaliyyətinin nəticəsidir. Daha doğrusu, 
bu sözü Bəvazici fars dilindən “kalka” şəklində tərcümə yolu ilə 
düzəldərək və ilk dəfə yazılı ədəbi dilə gətirmiş, bununla da ədə-
bi dilin zənginləşməsi işinə xidmət etmişdir. Maraqlıdır ki, 
ögrə-
nici
sözü eyni mənada Türkiyə türkcəsində işlənir
1
, müasir 
Azərbaycan ədəbi dili üçün isə arxaik səciyyə daşıyır.
Fəribənde-aldayıcı.
Əvvəlcə bu sözlərin işləndiyi cümlələ-
rə nəzər salaq.
“Kəvamilüt-təbir”də: