u n in g bio lo gik jih a td a n m o slash g an lig i, y a ’ni
issiq q a va
qurg‘oqchilikka, zararkunandalarga chidamliligi uzoq (70 yil va
undan o rtiq ) yashashi va serhosilligidir.
U num dor yerlarda kuchli
payvandtagga ulangan daraxtlar 400—500 kg hosil beradi.
Nokning Yevropa navlari 0 ‘zbekistonda XIX asr oxiri — XX
asr boshlaridan yetishtiriladi. Yaxshi parvarish qilinganda 3—4 yilda
nok daraxtlari hosilga kirib o ‘rtacha hosil 8—10 yoshga kirganda
beradi. 10—15 yoshda tupidan o ‘rtacha 80—100 kg hosil olish m um
kin.
N ok olmaga nisbatan sekin o ‘sadi va uzoq yashaydi.
Hozirgi
vaqtda nokning 60 ga yaqin turi va 5000 ga yaqin navlari mavjud.
Seleksiyada foydalaniladigan asosiy turlari quyidagilardir:
Oddiy yoki jaydari nok (Pyris Cammynis)
Ukraina, 0 ‘rta
Osiyo va Qozog‘istonda yowoyi holda o ‘sadi. Bo‘yi 20 m ga yetadi.
150—300 yil yashaydi. Payvandtag sifatida foydalaniladi. Mevasi
iste’molga yaramaydi.
Kavkaz noki (P.Caucasica)
Shimoliy
Kavkaz va Zakav-
kazyeda tarqalgan.
Tolbargsimon nok (P .L alicifolia)
K avkazda tarq alg an .
Qurg‘oqchilikka chidamli payvandtag sifatida foydalaniladi. Mevasi
iste’mol uchun yaroqsiz.
Xitoy noki (P. Cerotina)
Xitoy, Yaponiya va Koreyada tar
qalgan. Madaniy nok navlarini ko‘paytirishda payvandtag sifatida
foydalaniladi. Iste’mol uchun yaroqsiz.
Korjinskiy noki (P. Korjynskyi)
— Pomir-Oloy tog‘lari, To-
jikiston, 0 ‘zbekistonda Surxondaryo viloyatining tog‘li zonalarida
tarqalgan. Qurg‘oqchilikka, kasallik va zararkunandalarga chidamli.
Regel noki — (P. Regel)
—
asosan Zarafshon, Chotqol va
Janubiy Pomir-Oloy to g iarid a tarqalgan.Yowoyi
nok turlari ichi-
da qurg‘oqchilikka chidamli. Mevasi iste’mol uchun yaroqsiz. Se
leksiyada foydalaniladi.
Dostları ilə paylaş: 
