Şərİət Kİtabı
Yüklə 5,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- [Onlar,Tağutun hüzurunda muhakimə olunmaq istəyirlər.
- [Biz hər ümmətə: “Allaha ibadət edin, tağutdan uzaq olun” (deyə), elçi göndərdik.] [Nəhl: 36]
ahmedalhasan313.wordpress.com
31 İmam (ə.s) buyurdu: “Belə bir vəziyyətə rast gəlsən, onda İmamın (ə.s) ilə qarşılaşana qədər heçnə etmə (o məsələni kənara qoyub İmama (ə.s) həvalə et) Çünki, şübhəli dəlillər qarşısında ayaq saxlamaq (çəkinmək), həlak edici təhlükələrə düşməkdən daha yaxşıdır.”
Gördüyünüz bu rəvayət, başdan-ayağa şübhələri və sualları aradan qaldıracaq dərəcədə önəmli və çox vacib bir rəvayətdir. Şəri məsələlərdə, halal-haram kimi önəmli məsələlərdə çıxılmaz vəziyyətdə qalmamaq üçün bir qalxandır və tutarlı bir dəlildir. İndi isə, bu önəmli hədisi birlikdə təhlil edək: 1) Məlum olur ki, Sultana və Qazilərə müraciət, İslamda qəbul olunmaz bir hərəkətdir. Və hətta doğru bir hökm versələr belə, onlara “müraciət etməklik” insanı cəhənnəmə apara biləcək ən təhlükəli yoxuşdur. Və bu məsələ, Qurani- Kərimdə bəyan edilmişdir. Uca Allah buyurur: [Onlar,Tağutun hüzurunda muhakimə olunmaq istəyirlər. Halbuki, onlara inanmamaları əmr olunmuşdur.] [Nisa: 60] Allahın Şəriətinin hökmləri, fəqət Natiqi-Quran olan Əhli-beytdən (ə.s) əxz edilər. Bu məsələdə başqa qapı axtaranlar, Tağuta yönələnlərdir.
2) Məlum olur ki, əgər bir hökmdə, məsələn dovşan ətinin 3 halal haram olmasını bilməsək, İmamın (ə.s) buyurduğu kimi “Sizdən olub bizim hədislərimizi rəvayət etmiş, halalımızı-haramımızı bilmiş və verdiyimiz hökmləri bilən bir şəxsə müraciət etsinlər.” Yəni, Şiə olan və hədisləri rəvayət edən və rəvayət etdiyi hədislərdən də halalı-haramı əxz edən bir Raviyə müraciət edib, dovşan ətinin halal yoxsa haram olduğunu biləcəyik. Və diqqət edilməsi lazım olan məsələ budur ki, həmin bu “Ravilər” hədisləri rəvayət edən şəxslərdir. Bu şəxslər, İmamların (ə.s) dövründə yaşamış, onun tələbələri olmuş və hədisləri əzbərləyərək Qeyd apararaq, bugünki gündə hədis kitablarının ərsəyə gətirilməsində çox mühüm bir pay sahibi olmuş kəslərdir.
3
hökmü açıq-aşkardır və dovşan ətini yemək haramdır. Dovşan ətinin haramlığı haqqında, İmam Rza (ə.s) belə buyurur: “Dovşan əti sizə haram edilmişdir. Çünki o pişik kimidir. Pişiyin və digər vəhşi heyvanların pəncəsi kimi onun da pəncəsi vardır...” (Vəsailuş-şiə, cild 16/səhifə 383, hədis: 11)
ahmedalhasan313.wordpress.com 32
Əgər Ravilər olmasaydı, biz Quranın təfsirini və Əhli-beyt (ə.s)-ın Əqaid, Əhkam, Əxlaq və sair məsələlərdəki heç bir buyruğunu bilməzdik. Və həmin bu ravilər, “Müctehidlər” deyildir. Çünki, bilindiyi kimi müctehid, ictihad edən və qəbul edilməsi mümkün olmayan “batil qanun və batil cədvəlləri ilə” hökmü çıxarış edən kəslərdir, Əql və İcmaya söykənmək kimi. Halbuki Ravi, batil ictihadlara baş vurmayan və İmamın (ə.s) hökmünü eşitdiyi kimi nəql edən kimsələrdir. Və Ravinin, “Üsuli Müctehid” olmadığı məsələsində, ağlı başında olan kəslərdən savayı heç kim mübahisə aparmaz. 4
hədisləri əlimizə çatdıran Ravilərə müraciət etməli və onların nəql etdiyi hədislərindən hökmü götürməliyik. 3) Əgər tutaq ki, iki nəfər dovşan ətinin halal haram olması məsələsində mübahisə etsələr, onda bu iki nəfərin ikisi də özü üçün eyni İmamdan bir hədisi dəlil götürsə və hədislərin birində halaldır və birində də haramdır deyilsə, onda bu iki fərqli hədisi nəql etmiş ravilərə nəzər salacağıq. Hansı biri daha adildirsə və ən fəqih (anlayışlı/dərrakəli) olandırsa, onda bizdə həmin şəxsin rəvayəti ilə əməl edəcək və o bir rəvayəti də kənara qoyacağıq. 4) Əgər iki nəfər dovşan əti məsələsində qərarsız qalsa, və hər ikisi də bir ravidən tutsa və ravilərin biri halal, digəri də haram desə, 2-ci bənddən fərqli olaraq, bu dəfə hər iki ravilər, eyni səviyyədə adil və eyni səviyyədə fəqih olsalar və hər ikisidə Quran və hədislərə əsasən, İmamlardan (ə.s) eşitdikləri çərçivəsində bir hökm versələr, onda əsaslandıqları hədislərə baxılacaq. Çünki, Ravi olan birisi, bir şey deyirsə, deməli hədisdən deyir. Həmin əsaslandıqları hədisə baxılıb, hansının
4 Usuli Təqlidçi Alim, Seyyid Kamal Heydəri, hədis ravilərini və xüsusilədə Zurarəni misal çəkərək, Ravilərin “Muctehid” olmaması haqqında bunları deyir: “Zurarə sadəcə bir hədis ravisi deyildi. Zurarə həmdə Fəqih idi. Amma onun Fəqih olması, Şeyx Ənsari kimi Usuli olması və Usuli-Fiqh kitabları yazması demək deyildir. Zurarə və sair hədis raviləri Muctehid olmayıb. Onların ictihadı (hökmlərdəki səyləri), sadəcə İmamlardan (ə.s) eşitdikləri, soruşduqları və aldıqları cavablar çərçivəsində idi. Onlar, Muctehidlər kimi qaydalar tərtib edən və o qaydalara əsaslanıb hökmü ələ gətirənlər deyildi. O dövrdəki Fəqihlər, Muctehidlər kimi tərtib edilmiş İctihad qaydalarına əsaslanmazdı. Onların nəzdində, sadəcə bəzi çətin və müəmmalı vəziyyətlərdən, yəni 2, 3 4 rəvayətin arasında uyğunluq yaratma və bu yolla hökmü ələ gətirmə qaydaları var idi və ictihadları (səyləri) bu istiqamətdə idi və hazırki Muctehidlərin ictihadları kimi deyildi.” (Seyyid Kamal Heydəri, “Məfatihul Əməliyyə İstinbatil-Fiqhi”) Yüklə 5,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|