Bu müdd
ətdə bizim barakın ətrafına bəlkə 2000 min
adam yığışmışdı.
Yay olduğundan çöl o qədər də soyuq deyildi. Hamı da-
nışır, çığırır, tüpürür və hətta söyürdü.
R
əis nəzarətçilərlə birlikdə gəlib bizə yaxınlaşdı. Keşiş
Adonis ir
əli çıxıb:
– V
ətəndaş rəis – dedi, icazə verin yoldaşımızı özümüz
basdıraq.
R
əis kinayəli bir tərzdə:
– Qoca, – dedi,
axı ölən xristian deyil, məhəmmədidir.
Ondan siz
ə nə yoldaş?
Keşiş aramla:
– S
əhv edirsiniz, – dedi, ölən adam həm insan, həm də
siyasi m
əhbus olduğu üçün mənim yoldaşımdır. Dinin bura
d
əxli yoxdur.
H
ər tərəfdən səslər ucaldı:
–
Sağ ol, Adonis ata! – doğru deyirsən!
– Y
oldaşımızı özümüz basdıracağıq!
– Ölüd
ən də qorxurlar ki, birdən qaçar.
R
əis vəziyyəti belə görüb bizi sakitləşdirməyə başladı:
–
Yaxşı, yaxşı, niyə hay-küy qaldırmısınız? Mən bir söz
demir
əm. Amma gərək qabaqca ona həkim baxsın, akt bağ-
lansın. Ondan sonra meyit sizin.
M
əhbuslar razılıq etdilər.
Tezlikl
ə sançasdan gələn həkimlər meyiti ciddi yoxla-
madan keçirib akt bağladılar və çıxıb getdilər.
Meyit
barakda qaldı. Yaxın yoldaşlardan başqa keşiş
Adonis v
ə keşiş Vasili ata da səhərə qədər onun yanında
qaldılar. Səhər 12 nəfərlik mühafizə dəstəsinin müşayiətilə
c
ənazəni çiynimizə alıb düşərgədən çıxdıq. Biz 6 nəfər idik. 4
n
əfər nisbətən gənc olan yoldaş cənazəni aparır, keşiş Adonislə
m
ən isə onların dalınca gedirdik.
~
204
~
Düşərgədən 2 km-ə qədər aralanıb cənazəni yerə qoyduq.
Yay olduğu üçün hər tərəf isti idi. Qəbir qazmaq üçün hündür
bir yer axtarıb tapdıq. Cavanlar qazmağa başladılar. Heç 2 çim
qazmamışdılar ki, qazdıqları yer su ilə doldu. Bu dəfə başqa bir
yerd
ən qazdılar. Yenə də həmin şəkildə oldu. 3-cü dəfə
qazanda mühafiz
ə dəstəsinin rəisi dedi:
– Nahaq yer
ə özünüzü incitməyin. Onsuz da burada hər
yer sudur.
Biz q
əbiri qazıb qurtardıq, lakin o tamamilə su ilə doldu.
Biz suyu götürüb atmağı təcrübə etdik. Lakin tezliklə nəticəsiz
olduğunu gördük. Su hər yerdən bulaq kimi sızırdı. Əlacsız
qalıb İslamın meyitini suyun içərisinə qoyduq. Üstünə bir-iki
ağac şaxı düzüb torpaqladıq.
Sabahı gün erkən “qalx” zəngi çalındı, bizi işə aparma-
dılar. Təxminən, səhər saat 10-da silahlı əsgərlər zonaya doluş-
dular. Düşərgənin ortasına miz və stullar qoyuldu. Hamını
oraya qovub dövr
əyə aldılar. Bir-iki dəqiqədən sonra düşərgə
r
əisi, kiçik işçilər və bir neçə tanımadığımız adam gəlib həmin
mizin arxasında oturdu.
G
ələnlərdən biri ayağa qalxıb:
–
Qulaq asın, – dedi, düşərgələrarası səyyar məhkəmə işə
başlayır. Məhkəmə, düşərgə rəisi mayor Malovinin yazılı iza-
hatına əsasən dünən gündüz düşərgədə iğtişaş qaldırmağa çalı-
şan məhbus Adonisin, məhbus Qorbatovski və məhbus Tağı-
yevin işinə baxmaq üçün toplaşmışdır.
M
əhbuslar arasında uğultu başlandı:
– Bu n
ə deməkdir?
–
O yazıqlar nə ediblər ki?
– Y
əni ölünü basdırmaq da olmaz?
– Bizi bundan öt
əri saxlamısınız?
Hakim
əlindəki zəngi çaldı. Lakin zəngə baxan olmadı.
Qıy-qışqırıqdan ağız deyəni qulaq eşitmirdi.
~
205
~
Hakimin
işarəsi ilə əsgərlər havaya bir neçə güllə atdılar.
Bu daha pis t
əsir bağışladı. Məhbuslar məhkəmə heyətinə hü-
cum etdil
ər. Hakimlər güclə başlarını götürüb qaçdılar.
R
əis qaça-qaça belə deyirdi:
–
Ağılsızlar, bu sizə baha oturacaq.
Doğurdan da, bu bizə baha oturdu. Aradan bir gün keç-
miş, gecə vaxtı əsgərlər keşiş Adonisi, Qorbatovskini, Tağıyevi
v
ə daha iki nəfər məhbusu xəlvətcə yuxudan oyadıb apardılar.
Ert
əsi gün tikanlı məftillərin o tərəfində məhkəmə keçi-
rildi. Bizi yen
ə işə aparmamışdılar, lakin bu dəfə aramızda
iç
ərisinə elektrik cərəyanı buraxılmış on bir qat tikanlı məf-
tild
ən ibarət hündür hasar var idi. Biz məhkəmənin gedişini
görür, lakin ona mane ola bilmirdik. M
əhkəmə tələsik öz
hökmünü oxuyurdu: “Düşərgədə iğtişaş qaldırmağa çalışan si-
yasi m
əhbus Adonis, Qorbatovski, Tağıyev, Yanovski və
Pavlov güll
ələnməyə məhkum edilir. Hökm yerindəcə icra
olunmalıdır.” Biz məftillərin bu üzündə özümüzü didib-tökür,
çığırır, yalvarır, söyürdük. Lakin bunun heç bir mənası
olmurdu – aram
ızdakı sədd çox möhkəm idi.
M
əhkəmə katibinin hökmü oxuyub qurtarması ilə əsgər-
l
ərin atəş açması demək olar ki, eyni vaxtda idi.
Bizim
əziz yoldaşlarımız yerə sərildilər. Keşiş Adonis
dey
əsən yüngül yaralanmışdı. O qalxınıb dizi üstə oturdu və
m
əhkəməyə müraciətlə:
– Zülmün ax
ırı yoxdur, – dedi.
El
ə bu an bir neçə güllə onu təkrar yerə sərdi.
Düşərgə rəisi üzünü bizə tərəf tutub:
– Gördünüzmü? – dedi, h
ər hansı bir itaətsizlik üstündə
sizinl
ə ancaq belə rəftar ediləcəkdir.
Biz baraklara dağılışdıq. Hamı bir-biri ilə küsülü imiş
kimi susurdu.
Axşam oldu, hərə öz yerində büzüşüb yatdı. Gecənin
qaranlığında hamının yatmış olduğu bir zamanda 2 nəfər –
~
206
~
Dostları ilə paylaş: |