SeyidovV. M., Kerimova K. Geof sullary ve interpretasiya pdf

Dayanıqlı variasialar. Bu tip variasialar fasilasiz ola- raq davam edirlar va onların görünan amplitud va fazaları heç bir qanuna tabe olmadan yaranırlar ( p ) .Onlarin dövrlari 10-

60 san intervalında dayişir.

2. 
   Tsuq (bir-birinin ardınca gedan, dasta-dasta) tipli variasialar. Tsuqlar bir-birindan ayrılması şaklinda olurlar, mas. Tsuqlarda impulsların dövrlari 40-80 san olur. Orta dövrlü variasialar gündan-güna baş verirlar. Onların amplitudunun qiymati 3-10 mv/km taşkil edir.
   

Yer kürasinin müxtalif sahalarinda yerlaşan stasionar _stansiyalarda qeyd olunan variasialar yalnız intensivliyi ila _seçili^rlar, onların dövrlari va ümumilikda formalan bir-birina ox^{şayır. Xüsusi ila agar TC sahasi horizontal yatmış kasiliş} üz^{arinda qeyd olunursa, agar TC üsulu ila tadqiqatlar geoe-} lektri^{k kasilişin kaskin dayişdiyi sahalarda aparılırsa, onda TC} s^{ahasi nöqtadan-nöqtaya ham qiymatinda, ham da istiqamatina} göra dayişacakdir. Tadqiqat sahasinin geoloji xüsusiyyatlari asasında dayişan TC sahasina TC anomaliyalan deyilir.

10. MTZ üsulu- Yerin tabii elektromaqnit sahasinin

manbayi

Tabii dayişan elektromaqnit sahalarina tabiatca kosmik (onlara maqnittellurik sahalar deyilir) va atmosfer (şimşakla alaqadar) proseslarinin tasirindan yaranan kvaziharmonik aşaği tezlikli sahalar aiddirlar. MT sahalarin yaranması kosmosun göndardiyi (asasan Günaşdan galan korpuskulyar şüalanma) yüklü zarraciklarin-Günaş külayinin yerin maqnitosferina va ionosferina tasiri ila izah olunur. Günaş külayi yerin maqni- tosferina çataraq onu keçmak üçün can atir, lakin maqnitosfer keçirici olmadiği üçün onun qarşısında sadd rolunu oynayır. Günaşda baş veran har hansı bir dayişiklik Günaş külayinin intensivliyina tasir edir va bu qarşıdurmada titraişlara sabab olur. Elektromaqnit dalğalari (sonradan bu dalğalar maqnittel- lurik dalğalar adlandırılacaqlar) Yer sathina müstavi dalğa formasında düşürlar, çünki Yerin ölçülari dalğa manbainin ölçülarindan va ona qadar olan masafadan dafalarla kiçikdir. Günaşin va günaş külayinin müxtalif aktivliyi ila yaranan yerin maqnit sahasinin dövrlari 11 illik, illik, sutkalıq dövrlarla xa- rakteriza olunur. Günaşin tasirindan müxtalif formaya malik maqnit çovğunlan da maqnitosferda va ionosferda hayacan- lanma yaradırlar.