SeyidovV. M., Kerimova K. Geof sullary ve interpretasiya pdf

Quyularda pakerlarin qoyulması. Partlayıcı pakerlar quyularda layları bir-birindan ayırmaq va süni quyu dibi yarat- maq üçündür. Kamarin arxasında yerlaşdirilan partlayıcı paker (PV-5) sementlama zamanı qoruyucu kamarla quyu divarları arasında maye va qaz axınını dayandırır. Quyuda süni quyu dibi yaratmaq üçün VP, VPŞ, PVÇ, PVR-48, PVR2-48 tipli pakerlardan istifada olunur. Qoruyucu kamar ila NKB arasında maye va qaz axınlnı dayandırmaq üçün PV-2 tipli pakerlar işladilir.
İstismar quyularında bir istismar obyektindan digarina keçid zamanı onları bir-birindan tacrid etmak lazımdır. Adatan, quyularda sanaye ahamiyyatli hesab edilan layların istismara aşağıdan yuKarıya doğru yerina yetirilir.
Horizont çoxsaylı böyük qalınlıqlı laylardan ibarat ol- duqda bütün layları deyil, aşağıdan müayyan saya malik laylar qarşısında süzgac açılır. Malumdur ki, müayyan dövr istismar- dan sonra bu laylardan hasil edilan mayenin 90%-dan çox bazan 100%-ni su taşkil edir. Digar laylar neft vermasina bax- mayaraq ayrılan mahsulun asas hacmi su olur. Buna sabab neftin özlülüyünün sudan çox olmasıdır ki, suyun sürati böyük olduğuna göra nefti qabaqlayır. Bu zaman qeyd edilan layl tac- rid etmak üçün laydan yuKarı hissada paker qoyulmalıdır. Pa- ker aşağıdaki quruluşda olur (şakil 5.59).

Şakil 5.59. Düralüminiumdan hazırlanmış paker (silind- rik qab); 2 - kabel başlığı; 3 - naqil; 4 - közarma teli; 5 - barıt.

Pakerin iş prinsipi beladir: quyu diametrindan asılı ola- raq pakerlar seçilir. Darinlikdan asılı olaraq isa darinlik, tazyiq va onlara uyğun barıtın miqdarı qrafik asasında seçilir. Pakerin

hacmi böyüyarak genişlanir va kamara sıx ılır. Kabel başlıqla birlikda pakerdan ayrılır va o yuxarı qaldırılır. Sonra pakerin yuxarı hissasina bir neça metr hündürlükda sement vurulur. Belalikla, aşağıda yatan laylar tacrid edilir.

Layların va süzgacin tamizlanmasi. İstismar quyula- rında açılmış süzgaclar uzun müddat istismar olunduqdan sonra süzgacin deşiklari parafinla va ya süxuru taşkil edan skelet ma- teriallann galmasi naticasinda tutulur. Naticada layın mahsul- darlıq amsalı aşağı düşür. Elaca da, layda maye axını zamanı (quyuya doğru) masamalar bağlanır. Bu xüsusiyyat naticasinda quyunun mahsuldarlıq amsalı ya azalır, ya da sıfıra barabar olur. Çox zaman süzgac qarşısında parafini aritmak üçün qu- yuya xüsusi qızdırıcılar burax ıllr. Bu qızdırıcılar yalnız müay- yan darinliya qadar tasir edirlar. Ancaq bu skeleti taşkil edan maddanin hissaciklarina heç bir tasir etmir. Bu zaman silindrik formalı preslanmiş PM-larin müayyan kütlasi quyuya buraxılır. Süzgacdan 50-100 m yuxarıda dayandlrılır. Quyu ağzına qadar maye (su) ila doldurulur. Quyu ağzı bağlanılır va PM part- ladılır. Partlayışdan çox böyük hocmda qaz yaranır. Qaz quyu içarisinda mayeni böyük tazyiq altında sıxışdırmağa başlayır. Naticada maye süzgacdan keçarak layda yayılır. Yayılma ra- diusu layın keçiriciliyindan va götürülan PM-larin kütlasindan asılıdır. Müayyan müddatdan sonra quyu içarisinda tazyiqla laydakı tazyiq arasında farq yaranır. Naticada, laya daxil olmuş maye geri qayıdır, yani süzgac va lay har iki istiqamatda yuyu- lub tamizlanir. Tamizlanmiş layın debiti barpa olunur.

^{ISTİFADi3 EDÍLMİŞ i3Di3BÍ} YYAT

1. 
   Cafarov H.C., Abdullayev P. A., ^Mammadov P.Z. _va
   

b. «Geofiziki kaşfiyyat üsullari» dars vasaiti, Baki 1980, 127 s.

2. 
   äliyev Ç.S., Malikov X.F., Seyidov V.M. Nüva geologiyasi va geofizikasi, Baki-2011, 203 sazh.
   
3. 
   İskandarov E.H. “Qravimetrik va maqnit ^{kaşfiyyati”,} dars vasaiti, Baki, ADNA 2006, 62 s.
   
4. 
   Karimova K.CL “Quyu malumatlarinin kompleks interpretasiyasi” metodik vasait, Bakr, 2014, 86 sah.
   
5. 
   Mammadov P.Z., ähmadov T.R., Yusubov N.P. Seysmik kaşfiyyat, Baki, ELM, 2005.
   
6. 
   Mammadov N.V., İsmayilov ä.K. “Quyularin geofiziki tadqiqati üsullari (elektrik karotaji)”, Baki, 2007-ci il.
   
7. 
   Mammadov N.V., Mahmudova V.M. “Elektrik karotaji üsullarinin nazari asaslari”, Baki, 1992-ci il.
   
8. 
   Mammadova C.S., Mahmudova V.M., Paşayev N.V. Elektrik kaşfiyyatina dair laboratoriya praktikumu. Baki 2008, 150 sah.
   
9. 
   Paşayev N.V. Quyulann geofiziki tadqiqati malu- matlarinin emal va interpretasiyasi. Dars vasaiti, Baki-2010, 280 sah
   
10. 
    Seyidov V.M., Karimova K.ä. Quyularda partlayiş işlari. Baki-2015, 167 sah.
    
11. 
    Seyidov V.M. Neft-qaz yataqlarinin işlanmasina geofiziki nazarat. Baki, 2016, 120 sah.
    
12. 
    horaHxx r.H., r BHP H.H. CeñcMOpaaBenxa f/
    

TBeps AHC. 2006.

13. 
    LeoQiriHKa: e6Hilx /fIop pep. B.K. XMeøeBcKOro.
    

- M.: KEY, 2007.

14. 
    FeoQH3łiøecxHe MeTopsI iiccøepoBaHHs. (Hon pe- qaxuHeñ B.K.XMeneøcxoro). Y ie6Hoe noco6He. — M.: Heupa, 1988.
    

223

15. 
    Геофііаііоесхие ueтouы гіоіісхов и раавепхи. / How pen. В.Н.Захарова. Jl., Heppa, 1982.
    
16. 
    Реаваноа Р.А. Раоиоахтивные и другие неолехт- риоесхие метопт исследованііа скаа›иин. Мосхва-1989, 367 ^cW-
    
17. 
    Краноа М.С. Dлexrpopaaaeuxa. Мосхва, Недра,
    

2000 г.
18 Знаменсхиfi В.В. Oбulиii курс noneaofi геофи-
лихи. У іебнііх. — М.: Heupa, 1989, -520 с.
19. Знаиенсаиfi В.В., Жианоа М.С., Негров Л.Н. Геофиsіі іесхііе методы раааедхіі и iiccoeuoaaiius схватіін. У іебних. — М.: Heupa, 1999, 231 с.



Çapa imzalanmışdır: 13.07.20l'8. Kağız formatı 297x210 1/4 matbaa kağızı. Çapı ofset üsulu ila.Hacmi ¹4,5 çap varaqi. Tiraj 200. Qiymati müqavila yolu ila.


Azarbaycan Dövlat Neft va Sanaye Universitetinin matbaasi Bakı- AZ1010. Azadlıq prospekti, 34. Tel: [phone]



Azarbaycan Döx•1ot Neft va Sanaye Unıversitetinirı malboosi Bakı- AZl 010. Azadlıq prospekti, 34. Tel: 493-44- i 1