Щяр ики тайын эерчяк айнасы – «Азярбайъан» дярэиси
bağlanan yerli və oturaq xalq olmuşlar. Buna görə də
“Monqol” nəzəriyyəsinin puç və əsassızlığı aydın olur. Bir də
monqollar fəqət Azərbaycanda deyil, İranın başqa yerlərində,
Ərəbistanda,
Rusiyada
və
Hindistanda
hakimiyyət
sürmüşdülər. Halbuki, həmin yerlərdə “Tarixin şum hadisələri
nəticəsində monqollardan qalma bir dil” meydana gəlməmiş,
əksinə, monqol barbarlarına qarşı unudulmaz bir nifrət
yaranmışdır.
Təbriz və ümumiyyətlə İran Azərbaycanında yaşayanların
ta qədimdən azərbaycanlı olduğunu isbat edən dəlillərdən biri
də Azərbaycandakı coğrafi adlardır. Acı çay, Meydan çayı,
Qara dağ, Qara çəmən, Gəlin qaya, Güney, Qara bulaq, Qara
mələk, Dəvəçi, Qurət meydanı kimi yüzlərlə kənd, mahal, çay,
məhəllə adları vardır ki, min il bundan qabaq yazılmış tarix
kitablar
ında belə onlar bu günkü kimi yazılmışdır. Bu onu
göstərir ki, İran mürtəceləri özləri də həqiqəti yaxşı başa düşür
və tələsik ad dəyişdirməklə bu yerlərin, çayların əsl adını
xalqın yadından çıxartmaq istəyirdilər. Əgər bu adlar son
illərdə Rza şahların əmrilə dəyişdirilirdisə, lakin xalq bununla
hesablaşmayaraq, onları öz bildigi kimi tələffüz edirdi.
Təbrizin yetişdirdiyi böyük simalar arasında elə
şəxsiyətlər vardır ki, onların əsər və işləri tarixin səhifələrinə
qızıl suyu ilə həmişəlik həkk edilmişdir. Şəms Təbrizi, Xətib
Təbrizi, Səttar xan, Şeyx Məhəmməd Xiyabani kimi yüzlərcə
alim, sənətkar, ustad və şair göstərmək olar ki, onları Təbriz
yetişdirmiş və bir təbrizli kimi mədəniyyət dünyasında məşhur
olmuşdur. Təbrizlilərin istedad, hünər, məharət və
cəngavərlikləri isə tarix səhifələrində xüsusi qeyd edilmişdir.
Tarix inkaredilməz bir dəlil və məntiq ilə sübut edir ki,
Təbriz və təbrizlilər İran Azərbaycanının əsas və yerli əhalisi,
dün
yanın ən qədim mədəni, istedadlı, qadir və qüdrətli xalq-
larından olan azərbaycanlılardır. Onlar öz millət, adət-ənənə,
135
Щяр ики тайын эерчяк айнасы – «Азярбайъан» дярэиси
mədəniyyət və xüsusiyətlərini zamanın müxtəlif fırtınaları ara-
sından çıxararaq, bu günə qədər hifz edib saxlamışlar.
Qulam Məhəmmədli
(1946-
cı il, № 7, səhifə 19)
136
Щяр ики тайын эерчяк айнасы – «Азярбайъан» дярэиси
GƏL APAR MƏNİ
Ba
ğçamızda güllər açıb ....
Nərgiz, zanbaq, yasəmən, mixək güllərinin ətri otağa do-
lur. Uca çınarlar mahnı oxuyur. Qara ağaclar pıçıldayır. Bahar
müj
dəçisi sarı bülbül şaqraq mahnıları ilə sarmaşıqlarla qapan-
mış pəncərəmizə qonur.
Lakin mən sənin hicranınla keçirdiyim üç bahar kimi, bu
bahar da yalnız qaldığımı düşündükcə, nə ətir saçan bağçalar,
nə güllər-çiçəklər, nə rəngbərəng quşcığazlar, nə də bu bahar
möh
sümü ilə təsəlli tapıram.
Əgər sən də mənsiz təsəlli tapmayırsansa ...
Gəl apar məni!
Günəş çəkilir... mavi göy qaralır. Mən dönə-dönə uzanan
ilk ayrılıq yoluna baxıram. Mən bu yol ilə səni.... Arxanda yaşıl
döyüşçü çantası olduğu halda Vətən torpaqlarını qorumağa
yola saldım.
Biz ayrılırdıq ... Sən həsrət dolu nəzərlərlə mənə baxdın.
Sonra bir
qartal kimi alıb qaranlıq çökmüş yollarda xəyal kimi
silinərək görünməz oldun.
Lakin mən...
Mənim hicran dərdindən yaşarmış gözlərim yenə həmişə
olduğu kimi o yollarda səni arayır...
Əgər sən də məni arayırsansa ...
Gəl apar məni!
Xəyalım tutqunlaşır. Mən taxta dirsəklənib səni, ilk eşqi-
min son baharını düşünürəm...
Mənə elə gəlir ki, sən səngərdən səngərə... addımlayırsan.
Əlində silah.... Qumbara var. Baxışların kinli və çöhrən
intiqam atəşi içərisində yanır... Sən düşməni didib parçalamaq
üçün hücum
a qalxmısan ...
137
Щяр ики тайын эерчяк айнасы – «Азярбайъан» дярэиси
Birdən əlindəki avtomat silahdan qırmızı alovlar yağır ...
Və bu qaranlıqlar içərisində havanı yararaq düşmən tərəfə uçur.
Sən yenə irəliləyirsən ...
Qorxulu keçilməz yolları addayırsan ...
Öldürürsən ... Qan tökürsən....
Yenə xəyalım qaralır... Mən sayıqlamalar içərisində səni
səsləyər ... Səni arayıram. Dərdlərimi, düşündüklərimi, arzula-
rımı sənə ... İlk eşqimin son baharına söyləmək istəyirəm ...
Əgər sən də məni keçirdiyin müdhiş dəqiqələrin şahidi
etmək istəyirsənsə ...
Gəl apar məni...
Günlər keçir. Mən səmanı tənha dolaşan ayın seyrindən
ayrılaraq yatağıma uzanıram. Gözlərim qapanır. Yuxulayıram
... bu zaman mən qapının döyüldüyünü eşidirəm. Açıram,
həsrətlə yolunu gözlədiyim məktub daşıyan cavan gəlin mənə
məktub uzadır. Alıram və təşəkkür edə-edə onun mavi
gözlərinə baxıram ... Və mənə elə gəlir ki, bu gözlər də intizar
içərisindədir...
Sən dəmi ... səndəmi gözləyirsən?
Gəlin başını yırğalayır və onun gözəl iri gözləri yaşla
dolur...
-
Yox, yox... O bir daha qayıtmayacaq ...
Dəhşət məni alır. Birdən ... Yox, dilim qurusun! Necə ola
bildi ki, mən belə bir fikri ürəyimə yaxın qoydum. Səndən ki
məktub alıram...
Tələsik zərfi açıram. Oxuyuram. Səndəndir... Lakin nə
yaz
dığını aydınlaşdıra bilmirəm ... Bütün iradəmi toplayıb oxu-
yura
m.... Yenə hərflər qaralır, titrəyir və kölgə kimi silinib
oxun
maz olur... Əlimdə bir parça kağız qalır...
Dəhşət içərisində diksinib yatağımdan sıçrayıram ... Və
gecədən bəri sənə yazmaq üçün saxladığım ağ vərəqin hələ də
əlimdə olduğunu görürəm.
138
Dostları ilə paylaş: |