Bipolyar (ikki qutbli) dunyo
– xalqaro munosabatlarda ikki ulkan davlat yoki ikki ijtimoiy-siyosiy
sistemaning
ustunligiga asoslangan dunyo tartiboti.
Davlat
– Kishilarning birgalikdagi faoliyati natijasida doim barpo bo’ladigan hokimiyat tuzilmasi. Aristotel xususiy
mulk va o’rta sinf ustunlik hukm suradigan qadimgi yunon bandargoh shahrini (polisini) namunaviy davlat deb hisoblagan:
“Ko’p kishilar ega bo’lgan narsalar to’g’risida eng kam qayg’uriladi Kishilar shaxsan o’zlariga qarashli narsalar to’g’risida
ko’p qayg’urishadi, umum mulki haqida esa bosh qotirib o’tirishmaydi... O’rtahol kishilardan tashkil topadigan davlat eng
yaxshi davlat tuzilmasiga ega bo’ladi... O’rtahol fuqarolar yo’qligi sababli kambag’allar ko’pchilikni
tashkil etsa,
davlat
baxtsizlikka duchor bo’ladi va tez orada halokatga uchraydi. Davlat nomiga yashash uchun emas, balki birinchi navbatda
baxtli yashash uchun barpo etiladi”.
Makon
– Geosiyosatning asosiy tushunchasi bo’lib, uning sifat kategoriyalarini hisobga oladi. Ko’po’lchamli
kommunikatsiya makonining turli: geosiyosiy, geoiqtisodiy, sotsiomadaniy, ma’naviy, diniy, axborot, geografik va b. turlari
mavjud. Makon bo’lingan, qiyin,
tarqalayotgan,
halokatga mahkum, ixcham, ko’lami katta bo’lishi mumkin.
Makonni
faqat ruhan daf etish mumkin, fizik jihatdan esa tinch yoki harbiy yo’l bilan fath etish mumkin.
Xavfsizlik
– shaxs, jamiyat va davlat hayotiy muhim manfaatlarining ichki va tashqi
tahdidlardan ishonchli
himoyalanganlik holati.
Buyuk davlat
(ulkan davlat) – iqtisodiy rivojlanishi, harbiy resurslari, salohiyati, milliy an’analari va turli sohalarda
boshqa mamlakatlardan yuqori turadigan davlat.
GLOSSARIY
