Soliqqa tortish
Yüklə 8,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Soliqlaming rag‘batlan- J , . c , . tirish funksiyasi
| soluvchUik^unksiyasi
lanishi va nvojlanishi sharoitida soliqlaming ikkinchi muhim funksiyasi ulaming iqtisodiyotdagi tartibga soluvchilik roli hisoblanadi, ya’ni davlat soliqlar orqali tovarlar, xizmatlami ishlab chiqarish va sotishning iqtisodiy shart-sharoitini tar tibga soladi va bu bilan iqtisodiyot tarmoqlarining iqtisodiy faoliyatini amalga oshirish uchun muayyan «soliq muhiti»ni yaratadi. Ushbu funksiya orqali davlat soliq tizimiga ta’sir ko‘rsatadi, ya’ni muayyan tarmoqda ishlab chiqarish sur’at- larini rag‘batlantiradi yoki jilovlab turadi, sarmoyaning bir tarmoqdan soliq muhiti eng ma’qul bo‘lgan boshqa tar- moqqa qo'yilishini kuchaytiradi yoki pasaytiradi, shuning- dek, aholining toTovga qobil talabini kengaytiradi yoki kamaytiradi. Soliqlaming tartibga soluvchi sifatidagi funksiyasining ahamiyati bozor munosabatlari sharoitida o‘sib boradi, bu davrda tadbirkorlami ma’muriy qaram qilish usullari yo‘q bo‘lib ketadi yoki juda oz holda qoladi, korxonalar faoliya tini farmoyishlar, ko‘rsatmalar va buymqlar yordamida idora qilish huquqiga ega boTgan «yuqori tashkilot» tushunchasining o‘zi asta-sekin kuchsizlanib boradi. Biroq iqtisodiy faollikni izga solib turish, uning rivojlanishini jamiyat uchun maqbul boTgan yo‘nalishda rag'batlantirish zarurati saqlanib qoladi. _ Rag‘batlantirish funksiyasi soliq Soliqlaming rag‘batlan- J , . c , . tirish funksiyasi tizimimng eng muhim funksiya- laridan biri boTib, ishlab chiqa- rishni rivojlantirishga, moddiy xomashyo resurslari, shu- ningdek, moliyaviy va mehnat resurslari, jamg‘ari1gan mol- mulkdan samarali foydalanishga rag'batlantiruvchi ta’sir ko‘rsatadi, ya’ni soliq yukini kamaytirish orqali ishlab chiqarishni rivojlantirishga, moliyaviy ahvolni mustahkam- lashga va investitsiya faoliyatini jonlantirishga rag'batlanti- radi. Soliqlaming rag‘batlantirish funksiyasi orqali davlat iqtisodiyot taraqqiyotini ta’minlaydi, bu bilan fiskal funksiyani bajarish uchun bazani kengaytiradi va ishlab chiqarishni qoTlab-quwatlab, davlat oqilona soliq siyosati ni olib borish yoTi bilan soliq yukini oshirmasdan xo‘jalik yurituvchi subyektlaming erkin faoliyat ko'rsatishi ta’min- lanadi. obyekti, soliqqa tortiladigan baza, imtiyozlar singari va hokazo tegishli soliq ko‘ rsatkichlarining hisob-kitoblarini tekshirishdek ancha murakkab jarayondan iborat. Soliq hisobi soliq idoralariga belgilangan soliq hisobi shakllari orqali soliq toTovchilar o‘zlarining soliq majburiyatlarini qanday bajarayotganliklarini yanada samarah nazorat qilish imkonini beradi. hajmi va konkret soliqli tushumlar davlatning qanday ijti moiy-iqtisodiy funksiyalarini bajarishga sarilanganligi to‘g‘risida axborot berib turilishi juda zarurdir. Shunday qilinsa, soliqlaming budjetga tushishi toTiq, o‘z vaqtida va oson kechadi. Soliq funksiyalarini qisqacha ko‘rib chiqilishi soliqlar moliya resurslarini tiklash, xo‘jalik faoliyatini tartibga solish va daromadlami ijtimoiy jihatdan ahamiyatli maqsadlar uchun qayta taqsimlash bo‘yicha muhim vazifalami bajara- di, deb xulosa chiqarishi uchun imkon beradi. Soliqlaming iqtisodiyotdagi yuqorida ta ’kidlangan muhim o‘mini belgilovchi bir qancha funksiyalari mavjud. 0 ‘zbekiston Respublikasi iqtisodiyotining hoziigi rivojla- nish bosqichida soliqlaming o‘mini belgilovchi quyidagi asosiy omillami ko‘rsatib o‘tish mumkin: Yüklə 8,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|