Son Rofat kitab 3 m pdf
Yüklə 6,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
Gömrük işi Azərbaycan dövlətçiliyi tarixində:
128 Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Xarici ölkələrlə məhsul satışının təmin edilməsi sahəsində nəzarətin gücləndirilməsinə dair əlavə tədbirlər haqqında” 1994-cü il 28 iyun tarixli 170 saylı Fərmanı bu sahədə yaranmış mənfi halların qarşısını almaq və xarici ölkələrə məhsul satışının səmərəsini artırmaq məqsədi daşıyırdı. Fərmana əsasən yaradılan Fövqəladə komissiyanın vəzifəsi ixrac əməliyyatlarında vergi ödənilməsinə və digər öhdəliklərin yerinə yetirilməsinə nəzarət etmək idi [6, 1997, 29 iyun]. Nazirlər Kabineti “Azərbaycan Respublikasında xarici ticarətin təşkili haqqında” 1994-cü il 2 iyun tarixli 222 nömrəli Qərarı qəbul etdi. Bu qərar ixrac əməliyyatlarının aparılması üçün ümumi qaydaları müəyyən etdi. Xarici İqtisadi Əlaqələr Nazirliyi ekspert rəyləri əsasında lisenziyaların verilməsinə cavabdeh orqan adlandırıldı. Qərar müəyyən sənədlərin Xarici İqtisadi Əlaqələr Nazirliyinə, həmçinin gömrük orqanlarına təqdim olunmasını tələb edən ixrac mallarının siyahısını, 3 saylı Əlavədə sadalanan spesifik malların ixracı üçün müvafiq nazirlik və komitələrin xüsusi razılığını və 4 saylı Əlavədə sadalanan malların ixracı üçün Nazirlər Kabinetinin icazəsini, 5 saylı Əlavədə sadalanan müxtəlif malların idxalı üçün müvafiq dövlət orqanlarından razılıq alınmasını tələb edirdi. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin “Azərbaycan Respublika-
tarixli 247 nömrəli Qərarı ilə qeyd olunan sənəd ləğv edildi və “Azərbaycan Respublikasında xarici ticarətin təşkili haqqında Əsasnamə” qəbul edildi [38, 1996, №1, 1-13]. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti 1996-cı il avqustun 6-da
nömrəli Fərmanı qəbul etdi. Fərman 1 saylı əlavədə sadalanan malların ixracı üçün müqavilələrin Xarici İqtisadi Əlaqələr Nazirliyində qeydiyyata alınmasını tələb edirdi. Fərmanda müəyyən sənədlərin Xarici İqtisadi Əlaqələr Nazirliyinə, həmçinin gömrük orqanlarına təqdim edilməsi tələb olunurdu. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin “Azərbaycan Respublikası dövlət sərhədinin buraxılış-keçid məntəqələrində Sərhədyanı bazarların yaradılması və fəaliyyəti Qaydaları haqqında” 1995-ci il 13 fevral tarixli 26 saylı qərarı oldu. Sərhədyanı bazarların yaradılmasında əsas məqsəd Azərbaycanla qonşu dövlətlər arasında ticarət-iqtisadi əlaqələrin mümkün qədər sadələşdirilməsi və bu əlaqələrin genişləndirilməsi idi. Bu Azərbaycan Respublikasında gömrük sisteminin inkişafı (1991-2014)
129 işlərin həyata keçirilməsi Ticarət, İqtisadiyyat, Xarici iqtisadi əlaqələr nazirlikləri, Dövlət Gömrük Komitəsi, Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin Sərhəd Qoşunları İdarəsi və Naxçıvan MR Nazirlər Kabinetinə tapşırılırdı. Qərarın 11-ci bəndində göstərilirdi ki, Sərhədyanı bazarların ərazisində malların idxal və ixracından gömrük vergisi alınmır. lakin Nazirlər Kabinetinin 1996-cı il 15 iyul tarixli 95 saylı qərarı ilə 11-ci bəndə aşağıdakı abzas əlavə edildi: “Bazarın ərazisindən çıxarılan malla, mövcud
Lakin MDB ölkələri ilə ticarətin həcminin aşağı düşməsi meyli davam etməkdə idi. Bunun əsas səbəbi Şimali Qafqazda baş verən hadisələrlə əlaqədar olaraq nəqliyyat əlaqələrinin qismən, bəzi hallarda isə tamamilə kəsilməsi idi. Manatın kursunun sabitləşdirilməsi ilə bağlı hökumətin həyata keçirdiyi tədbirlər idxal-ixrac əməliyyatlarına təsirsiz ötüşmürdü. 1995-ci ilin nəticələrinə görə uzaq xarici dövlətlər və MDB üzv ölkələri ilə ticarət dövriyyəsinin həcmi 1215017,3 min ABŞ dolları, o cümlədən idxal 667657,2 min dollar, ixrac isə 547360,1 min dollar təşkil etmişdi. Uzaq xarici dövlətlərlə ticarət dövriyyəsinin həcmi 76907,5 min dollar olmuşdu (ümumi ticarət dövriyyəsinin 63, 3 faizi), bunun 439317, 6 mini idxalın (ümumi idxalın 65,8 faizi), 329757, 3 min dolları ixracın payına düşürdü ( ümumi ixracın 60, 2 faizi). 1995-ci ildə Azərbaycanın əsas ticarət tərəf- daşları aşağıdakı dövlətlər olmuşdu: İran (20, 1 faiz), Rusiya (15, 4 faiz), Türkiyə (13, 7 faiz), BƏR (5, 8 faiz), Ukrayna (5, 5 faiz), Türkmənistan (5, 3 faiz), Gürcüstan (5, 0 faiz), Böyük Britaniya (4, 8 faiz) və Almaniya (3, 9 faiz) [14, 192]. 1995-ci ildə Azərbaycanın ixracı əsasən dizel yanacağından (33,5 faiz), pambıq mahlıcından (19, 3 faiz), maşın və elektrotexnika (7,1) faiz), sürtük yağları (6,4 faiz), elektrik enerjisi (4,1 faiz), qara metal və metal məmulatları (2,2 faiz), kondisionerlər (1,9 faiz) və neft avadanlığından (1, 5 faiz) ibarət olmuşdu. İdxalın strukturunda isə ərzaq və tütün məhsulları (41,5 faiz), təbii qaz (6,9 faiz),maşın və elektrotexnika (12,4 faiz), elektrik enerjisi (5,3 faiz), dərman və tibb vasitələri (4,0 faiz) əsas yer tuturdu. Elektrik enerjisi ixracının artması, hər şeydən əvvəl, beynəlxalq müqavilə əsasında İran və Türkiyədən Naxçıvan MR-ə ötürülən elektrik enerjisinin əvəzinin ödənilməsi ilə bağlı idi. 1995-ci ildə xarici ticarət fəaliyyəti ilə
Yüklə 6,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|