Şukin adına teatr məktəbində təhsil alan gənc qızın aktrisa kar
Yüklə 2,76 Kb. Pdf görüntüsü
|
201 ödənilməlidir. Yeri gəlmişkən, ABŞ-da demək olar ki, çiçək bağışlamır- lar. Bəzi amerikalıların fikrincə, çiçəklər – atılmış pullardır. Sən çiçəklə gələndə, sanki özünü göstərmək istəyirsən, çünki orada çiçək bizdəkindən xeyli bahadır. Nyuportdakı “party”nin necə keçdiyini yığcam şəkildə belə ifadə etmək olar: cənablar, siz yeməyə yox, söhbətləş- məyə gəlmisiniz, əgər doyunca yeməmisinizsə - evdə yeyər- siniz. Ümumiyyətlə, çox yemək nəyə lazımdır? * * * Bostondakı tanışımın evində mən demək olar ki, bir ay yaşadım. O, iri konsaltinq firmasının rəhbəri idi. İngilis əri Oksfordu Toni Blerlə birgə bitirmişdi, heç yerdə işləmirdi və evlə məşğul olurdu. Vaxtilə restoran sahibi olub, amma işi iflasa uğrayıb və indi evdədir. Qadın işi ilə məşğul olmaqdan utanmırdı. Onların uşaqları yox idi. İki it saxlayırdılar. O, itlərlə məşğul olur, yemək hazırlayır, qabları yuyur, tozso- ranla evləri təmizləyir, qaçışla məşğul olur və arvadının iş- dən gəlməsini gözləyirdi. Bundan əlavə, türk dilini öyrənir, kurslara gedir və Türkiyə haqqında kitab yazmaq istəyirdi. Onların pəncərələri çəmənliyə açılan səciyyəvi Amerika mətbəxi olan evlərinin şüşəli qapıları vardı və istənilən ci- nayətkar onu sındırıb, içəri girə bilər. Bu evin də hasarı yox idi. Onların evləri məndə nəsə tez-tez yığılmış, tələsik düzəl- dilmiş təəssüratı yaradırdı. Nuf-Nufun evcikləri. Bunun da öz məntiqi var. Amerikalılar evlərini tez-tez dəyişirlər. Gə- lirlərin çoxalıbsa, başqa evə köçürsən. Karyeran sürətlə və uğurla inkişaf edir? Deməli, səni daha qəşəng ev gözləyir. Onlar üçün köçmək təbii prosesdir. Onlar fotolardakı dün- yalarını asanlıqla mənzildən-mənzilə, evdən-evə keçirir və yeni evdə ilk növbədə ailə fotolarını qoyurlar. Fotolar ame- rikalının əsas vizit kartıdır və onları portmanetində gəzdirir. Baxın, mən necəyəm və necə gözəl amerikan ailəm var: bu arvadımdır, burada isə mən sevimli pişiyim və ya itimləyəm. Amerikalı dərhal sənə, az tanıdığı adama öz şəxsi həyatını, 202 belə deyək, şəxsi işini göstərməyə hazırdır. Xarici aləmə açıq olmalarına və özlərini səmimi, nəzakət- li, problemsiz, ətrafdakıları xoşbəxt etməyə çalışan insanlar kimi göstərmələrinə baxmayaraq, bu, əlbəttə ki, belə deyil. Hər birinin ətraf aləmin görmədiyi göz yaşları, həyəcanla- rı olsa da, ABŞ-da bunu nümayiş etdirməyi lazım bilmirlər. Qərb dünyası zəifliklərini göstərməyi sevmir. Onlar üçün Hollivud yalnız kino deyil, həyat üçün dərslikdir: hansı pal- tarları geyinməlisən, saçını necə kəsdirməlisən, ailə münasi- bətləri necə olmalıdır, orduda necə xidmət etmək gərəkdir. Həm də onlar öz filmlərində çox vaxt problemlərini göstərir- lər – ailədə şiddət, onların üzləşdikləri zorakılıqlar. Kinola- rına baxın – onlar həmin filmlərində özlərinə çox oxşayırlar. * * * ...Vaşinqton – Nyu-York – Moskva – çox çətin uçuşdur. Və keçmiş dövlət katibi, doxsan yaşlı Henri Kissincer Mos- kvaya gəlib. Hər dəfə Moskvaya səfərində o, əvvəlcədən telefonla ra- zılaşdırmaqla, ərimlə görüşür. Bu səfərində də belə oldu. Söhbətin təfərrüatını danışma- yacağam, yalnız məni heyrətləndirən bir detalı deyəcəyəm. Moskva tıxaclarına bələd olduğumdan, ərimə əvvəlcə- dən yola çıxmağı təklif etdim və haqlı oldum: biz vaxtında yetişdik, hətta bir qədər vaxtından qabaq. Amma Henri Kis- sincerin bizi gözlədiyini görəndə təəccübümün həddi-hü- dudu olmadı! O, holldakı kresloda ünsiyyətə hazır olmayan adam pozasında, fikrə dalmış halda oturmuşdu. Bəlkə də bu anda o, mürgüləyirdi. Mən ancaq onu gördüm ki, o, gözləri yarıqapalı vəziyyətdə oturub. Görünür, uçuşdan yorulmuş- du. Biz yaxınlaşan kimi, Aleksey ona müraciət etdi: “Mister Kissinger”, - o, dərhal qəddini düzəltdi, gülümsədi və göz önündəcə dəyişdi. Vaxtanqov aktyor məktəbinin məzunu olduğumdan, onun bizə gülümsəməyinin səmimi, yaxud qeyri-səmimi olması mənim üçün vacib deyildi. Amerikalılar çox gülümsəyirlər. Deyirlər ki, böhrandan sonra onlar az gülümsəməyə başlayıblar, amma hər halda 203 Amerika diplomatiyasının “patriarxı” Henri Kissincerlə Moskvada. “Bütün ləyaqətli insanlar kəşfiyyatdan başlayıblar”, - bir dəfə o, Vladimir Putinə belə demişdi 204 bizim Rusiyadakı kimi yox. Onların mağazalarına girirsən – sənə gülümsəyirlər, ap- tekdə də gülümsəyirlər, mehmanxanada da, sanki pul gə- tirmisən. Digər tərəfdən isə axı, sən doğrudan da pul, gəlir gətirirsən. Bizdə isə həm sosializmdə, həm də kapitalizmdə müştə- riyə münasibət az və aşağı sürətlə dəyişir. Bir sözlə, hətta qeyri-səmimi də olsa, amerikalının gülüm- səməsi daha xoşdur, nəinki bizimkilərin qaşqabaqlı görkəm- ləri və əlbəttə bədxahlıqları. 205 BİLLARİ Bu ailə cütlüyünü hamı tanıyır. Ayris Merdokun “Qara şah- zadə” romanında müəllifin Hamlet haqqında maraqlı müla- hizələrini oxumuşam. Merdok Şekspirin bu əsərinin aşiqi olan baş qəhrəmanının dili ilə patetik tərzdə bildirir: “Hamleti hamı tanıyır! Argentina maldarları, Avstraliya meşəqıranları, Hindis- tan əkinçiləri, Norveç dənizçiləri, hətta amerikalılar – bir sözlə, hamı, bəşəriyyətin bütün qaranlıq və vəhşi nümayəndələrinin hamısı heç olmasa, bir dəfə Hamlet haqqında eşidiblər”. Mən də cəsarətlə deyə bilərəm ki, Klintonları hamı tanıyır. Bill Klinton ABŞ-ın qırx ikinci prezidenti olub, amma onun haqqında yazılan məqalələrin, çəkilən filmlərin və nəşr edilən kitabların sayına nəzər salsaq, qətiyyətlə demək olar, o Ağ evin ən məşhur sahibidir. Hillari və Bill Klintondan danışarkən, Ayris Merdokun ro- manını təsadüfən xatırlamadım. Roman hələ SSRİ dövründə nəşr edilmişdi. Baş qəhrəmanın – yazıçı Bredli Pirsonun məni necə heyran etdiyini yaxşı xatırlayıram. Çox yaxşı təhsil almış böyük ziyalı biz oxucuların gözləri qarşısında hansı hoqqalar- dan çıxmırdı. Ən yaxşı dostunun həyat yoldaşı ilə yatır, alt- mış yaşında elə həmin dostunun 18 yaşlı qızına vurulur (yeri gəlmişkən, qızı da özünə aşiq etmək şərti ilə), nümayişkaranə tərzdə doğma bacısının dəfninə getmir... Mən, gənc qız idim, Merdokun qəhrəmanının bir çox hərəkətlərini şübhə doğur- mayan əclaflığın, saxtakarlığın, ya da ikiüzlülüyün təzahürü kimi görürdüm. Amma roman başqa həyat haqqında səmimi- liklə, düzgünlüklə dolu idi. Və mən özümü bu yad həyatın bir hissəsi kimi hiss edir, romanda baş verən hadisələrə görə həyəcanlanır, kədərlənir və acıyırdım. Etiraf edim ki, Klintonlarla bağlı da oxşar hissləri yaşayı- ram. Bütün dünya bu cütlüyün həyatını əyləncəli serial kimi qəbul edir. Burada xanımın öz həyat yoldaşının ən yaxşı dostu ilə çoxillik sevgi münasibətləri də var, prokuror istintaqı da. Yüklə 2,76 Kb. Dostları ilə paylaş:
|