Şukin adına teatr məktəbində təhsil alan gənc qızın aktrisa kar
Yüklə 2,76 Kb. Pdf görüntüsü
|
243 1 200 000 funt sterlinq qiyməti olan əsil Stradivari skripkaçı Ser- gey Krılovun əlində. Küçədə! Mühafizəsiz 244 - Bura İtaliyadır, - Volodya filosofsayağı qeyd etdi. – Bəlkə də qadınlar polislərlə əlbirdirlər. Kino, komissar Katani ya- dınızdadır? Mafiya... Onunla necə mübarizə aparmaq olar? - Gəlin, çəkək! Bəlkə lazım oldu, - Fyodor təklif etdi. - Yox, dərhal görəcəklər! Sənin kameranı qıracaqlar, mə- nimsə maşınımın şüşələrini. – Volodya sürəti artırdı. Qəddar reallıq gözəllik vaxtını sıxışdırdı. * * * P.S. Sergey Krılov isə 2009-cu ildə Litva Kamera Orkestri- nin baş dirijoru oldu. 245 SERB LƏNƏTİ. KÜLDƏN TÖRƏYƏN İNSAN Radovan Karaciç siyasətə qırx il bundan əvvəl, Sarayevo universitetinin tələbəsi olanda gəlib. Fəlsəfə fakültəsinin binasının damında dayanaraq gənc üsyancılar dəstəsinə, “Böyük Serbiya” ideyası uğrunda məsləkdaşlarına passio- nar çıxışla müraciət edəndə. Siyasət yolunu isə Haaqa tribunalının əsiri, “dünya miq- yaslı cani” kimi başa vurdu. “Sərhədsiz ədalət” uzun müd- dət idi ki, onu tədbirli, tələlərdən qurtulan heyvanı təqib edən kimi onun dalınca düşmüşdü. Bizim qısa, bir günlük görüşümüz isə onun hələ cani elan olunmadığı, özünü isə zalım dünyanın istədiyi kimi oynatdığı dövrə təsadüf etmişdi. 1993-cü il. Bosniyada Sbornik adlı yer. Serbiyanın NATO tərəfindən bombalanmasına hələ bir neçə il var, amma bu- rada artıq müharibə gedir. Bizim o zaman hələ də Yuqoslaviya adlandırdığımız bu ölkəyə yuxarı sinif şagirdi olan qızımla birgə getmişdim. Mən o vaxt Mənəvi yaxın ölkələr konfransının mədəni la- yihələr üzrə direktoru və icraçı katibi işləyirdim. İslam dünyasında daimi fəaliyyət göstərən orqan möv- cuddur – İslam Konfransı Təşkilatı. Bir neçə pravoslav ölkəsini birləşdirən bizim struktur İKT-nin analoqu kimi yaradılmışdı. Ona Yeltsin konstitusiyasının müəllifi – Ali Sovetin deputatı Oleq Rumyantsev rəhbərlik edirdi. Amma konstitusiya üzərində iş xeyli vaxt apardığından, o, yeni beynəlxalq siyasi-mədəni strukturun təşkilatlanması və mədəni təminatı ilə bağlı məsələləri mənə həvalə etmişdi. Biz gah Yunanıstana, gah Yuqoslaviyaya, gah Kiprə, gah da Bolqarıstana yollanırdıq. Mən hər yerə qızımı da özüm- lə aparırdım. İstəyirdim ki, onun dünyanın müxtəlifliyi haqqında təsəvvürü formalaşsın. Bu səfərdə isə o, hələ mü- haribənin bədheybət üzünü görəcəkdi. 246 Budur, Bosniyaya səfər edirik. Ən yaxşı döyüşçü kimi yekdilliklə Sborniki meri seçilən şəxs bizi avtobusla yaxın- lıqdan keçən cəbhə xəttinə apardı. İngilis dilində bilmədiyindən, hərəmiz öz dilimizdə da- nışırdıq. Mən onu yaxşı başa düşürdüm, çünki qulaqlarım serb-xorvat dilinə alışmışdı. Həm də çex dilini bilməyim köməyimə çatırdı. Hərbçi kimi o, çox danışmırdı və geniş jestlərlə sözlər- dən daha mənalı izahatlar verirdi. Biz mərmilərin dağıtdığı müsəlman şəhərciyinin yanından keçirdik. Mer möhkəm- dən öskürərək qulağıma qışqırdı: “Burada türklər yaşayır- dı. Biz onların hamısını...” – və əli ilə voleybol topunu oyu- na daxil edirmiş kimi jest göstərdi. Bu, hər şey ola bilərdi. Mən vaxtilə burada yaşayan türklərin başlarına nələrin gəl- diyini öyrənməyə cürət etmədim. XVII əsrin əvvəllərindən bu ərazidə müsəlmanlar yaşa- yırdı – Osmanlı imperiyasının Balkan yarımadasına doğru genişlənməsi nəticəsində islamı qəbul edən yerli sakinlər. Osmanlı imperiyasında islamı qəbul edən ərazilər zorakılıq və soyğunçuluqdan xilas olurdu. Amma islamı yeni qəbul edənlərlə xristianlar arasında düşmənçilik davam edirdi. Və budur, üç yüz il sonra bu evlər boşalmışdı. Ətrafımızda gördüklərimiz öz-özünə danışırdı: iki illik müharibə ərzində insanın qurşağına çatan alaqotu qəbirs- tanlığı bürümüşdü, məzarları heç kimin ziyarət etmədiyi aydın sezilirdi. Burada müsəlmanlar tərəfindən öldürül- dükləri deyilən serblərin evləri də vardı. Yarıdağılmış evlər boş idi, ətrafda ins-cins yoxdu. Bəzi yerlərdə, qayaların ara- sından qızılgüllər qızarır, hortenziyanın papaqları ağarırdı və bu da cansıxıcı təəssüratı daha da gücləndirirdi. Fikrə daldığımdan, Karaciçlə - Serb Krainasının Pre- zidenti ilə görüşümün baş tutmalı olduğu restorana necə yaxınlaşdığımızı duymamışdım. O, artıq burada idi. Qar- şımda hündür, yekəpər, təqribən əlli yaşlı adam dayan- mışdı. Qırmızı çalarlı, parıldayan dərisi vardı, donqarbu- run idi, türk qanı hiss olunurdu. Sıx, çal saçları, tünd albalı rəngli gözəl gözlərində qırmızımtıl damarlar vardı. Qərara 247 Prezident Karaciç – Bosniya serblərinin hələlik hamı tərəfindən qəbul edilən lideridir. Bu, onların qələbə dövrü idi 14 il sonra həbs olunarkən 248 aldım ki, o yata bilmir, ya da həddindən artıq yorğundur. Hazırki şəraitdə bu qətiyyən təəccüblü deyildi. İxtisasca, həkim, psixoloqdur. Əlbəttə, həkim kimi ona nəyin faydalı olub-olmadığını yaxşı başa düşürdü. Amma pəhriz saxlayan adama oxşamırdı: qəhvə fincanına düz dörd çay qaşığı qənd tozu tökdü. Serblər yeməyi çox sevirlər. Əsas milli yeməkləri olan çor- ba çox yağlıdır. O müxtəlif cür ola bilər: içalat, ət və tərəvəz- lə. Çox dadlıdır, amma həddindən artıq yağlıdır. Yağ haləsi üzə çıxır. Serblər əti adətən böyük məcməyidə, ən müxtəlif növlər- lə verirlər: donuz əti, mal əti, sümüklü qoyun əti, içi donuz piyi ilə doldurulmuş kolbasa, qızardılmış bekon: çəkilmiş ət, formaya salınmış kökə, donuz piyi ilə kabab halında birləş- dirilmiş halda və s. Bütün bunları serblər həm gecə saat iki- də, həm səhər saat səkkizdə, həm də günorta vaxtı yeməyə hazırdırlar. Onlarda hətta bu barədə məsəl var: “Əlli yaşına kimi serb öz qarnına, əlli yaşdan sonra isə qarın öz serbinə əziyyət verir”. Restoranda olarkən kənardakı faciəvi kaleydoskopu: mü- haribəni, ölümü, əzabları, tabutları təsəvvür etmək çətindir. Elə restoran binasının özündə də güllə izləri və dağıntılar vardı. Mən Karaciçlə müharibədən danışırdım. Nə qədər ki, müharibə insanın özünə toxunmayıb, o, bu barədə düşün- mür, fikirləşir ki, hər şey qaydasındadır. Əks-təqdirdə ağlını itirə bilər. Amma mən özüm anlamaq üçün münaqişənin düzgün sxemini qurmaq, onun təbiətini aydınlaşdırmaq, başlanğıc nöqtəsini, sərhədlərini, son həddini qeyd etmək istəyirdim. Həkim və şair, insan qəlbinin incəliklərinin bilicisi kimi Ka- raciçin döyüşməyə və öldürməyə necə başladığını özünün izah etməsini istəyirdim. Nə üçün əlinə silah alıb? Əgər bu, şair qəlbinin fədakar- lıqla coşmasıdırsa, bütün dəhşətləri dayandırmaq üçün şans var ikən, ağrıları daha da artırmaq nəyə lazımdır? O, deyir: “Əgər NATO öz qoşunlarını Serbiyanın sərhə- dində yerləşdirsə, biz NATO ilə döyüşəcəyik. Tanrı serblərin Yüklə 2,76 Kb. Dostları ilə paylaş:
|