Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
Yüklə 3,04 Mb. Pdf görüntüsü
|
Milli Kitabxana 153
Ş a h z a m a n. Ağa dərvişin xahişinə əməl gətiriniz. Şəmsəddindən başqa cümləsi cıxır. Ş ə m s ə d d i n. Qibleyi-aləm, əmrinizdən çıxmağa üzr istəyirəm. Məhz sizi naməlum dərviş ilə tək qoymağa cürət etmirəm. A b d u l l a. Şahım, əgər vəzirinizi özünüzə ən müqərrib bir şəxs sanırsınızsa və mənim sizi bu mərəzdən xilas etmək tədbirimə mane olmazsa, burada qalmasına razıyam. Ş a h z a m a n. Ağa dərviş, Şəmsəddin mənim ən müqərrib vəzirlərimdəndir və sənin tədbirindən çıxmaz, söylə. A b d u l l a. Şahim, bu mərəzdən xilsa olmaq üçün gərək tam bir il mənim əmrimə tabe olub müalicəmi əmələ gətirəsiniz. Nə cür ağır təklif etsəm, bitirəsiniz. Müalicə qəsdilə sizi bir ilin müddətində vilayətimizi seyr etdirəcəyəm. Təyin etdiyim bir il tamam olduqda sizi sağ və salamat yenə buraya gətirəcəyəm. Əgər bu şərtimə razısınızsa, dalını söyləyim. Ş a h z a m a n. Razıyam, söylə. A b d u l l a. Əcnəbi vilayətə müalicəyə gedirəm – deyə elan edirsiniz və hökumət işlərini ərkani-dövlətə tapşırmağı əhaliyə məlum edirsiniz. Onu da əlavə edirəm ki, nərəyə getdiyiniz məxvi qalmalıdır. Bu gecə mənim ilə bərabər təqyiri- libas olub saraydan çıxacağıq. Zəif olmağınıza görə bir kəniz də götürünüz ki, sizə qulluq etsin. Ş a h z a m a n. Şəmsəddin, ağa dərvişin tədbirinə nə deyirsiniz? Ş ə m s ə d d i n. Şahım bir tədbir ki, zati-alilərinizin şəfa tapmağına səbəb ola - mən nə deyə bilərəm. Ş a h z a m a n. Onda ərkani-dövləti hüzuruma çağırınız. Şəmsəddin çıxır. Ş a h z a m a n. Ağa dərviş, mənim mərəzim nədən əmələ gəlmiş? A b d u l l a. Şahım, təbiətdən uzaqlaşıb, onun qanunun pozmaqdan. Mənim müalicəm də sizi ona yavuqlaşdırmaq olacaqdır. Ş ə m s ə d d i n. Cəmaləddin, Şeyx İbrahim daxil olurlar. Ş a h z a m a n. Ey ərkani-dövlət! Bu xəstəlikdən xilas olmaq üçün əcnəbi vilayətə müalicəyə gedirəm. Hökumət işlərini sizlərə tapşırıram. Mən qayıdana kimi Şəmsəddinin hökmünə tabe olmalısınız və Milli Kitabxana 154
onun itaətində bulunmalısınız. Müalicə bir sənə çəkəcəkdir. Padşahlıq işlərinə diqqətlə baxmağınızı əmr edirəm. İndi mürəxxəssiniz. Çıxırlar.
ÜÇÜNCÜ ŞƏKİL Səhnə bağ içində bir kəndli koması göstərir. Pərdə qalxdıqda Şahzaman kəndli libasında odun gətirir. B u l q e y s. Ah, əzizim, nə bərk tərləmisən? (Dəsmalı ilə onun tərini silir.) Odun səni yordumu? Ş a h z a m a n. Yox, əzizim, artıq yorulmamışam, amma çox acmışam. Bir az su ver içim. Ürəyim yanır. Bulqeys cürdəyi verir, o da içir. B u l q e y s. Xörəyi hazır etmişəm, Cəfər babanı gözləməyə dözməyəcəksənsə ye. Ş a h z a m a n. Yox, Bulqeys, qoy baba da gəlsin, birlikdə yeyek. Qaydanı pozma, Sən süfrəni hazır et, ona kimi Cəfər baba da gəlib çıxar. (Bulqeys süfrəni hazır edir.) Bulqeys, bu gün ağa dərviş təyin etmiş vaxt bitir. B u l q e y s. Ah! (Əlindən qabı salır.) Ş a h z a m a n. Niyə təlaş etdin? Məgər bu xəbər səni şad etməyir? B u l q e y s. Yox, şahim. Ş a h z a m a n. Nə səbəbə saraya qayıtmağa şad deyilsən? B u l q e y s. Şahim, qızıl qəfəsə salınmış bir quş halına şadmı olur? Əgər quş özündən də oxuyursa, öz halından nalə edir. Böylə təbiət içində azadə yaşadığını yad edib fəğan eləyir. Ş a h z a m a n. Gözəl bir cavab! Bulqeys bu sualı sənə verməkdə fikrini bilmək istəyirəm. B u l q e y s. Bəs sizin fikriniz nədir, şahim? Ş a h z a m a n. Sən ilə bu gözəl təbiət içində yasamaq! B u l q e y s. Ah, sevgili Zamanım! Sən mənə yeni bir həyat verdin! (Boynunu
Milli Kitabxana 155
Ş a h z a m a n. Əvət istəmirəm. Cəfər kişi dalında bir kisə un daxil olur. Şahzaman kisəni onun dalından alıb yerə qoyur. Ş a h z a m a n. Baba, niyə mənə demədin gedib gətirəydim. Sən qoca kişi bu ağır kisəni necə götürdün? C ə f ə r k i ş i. Oğul, onsuz da sənin yanında xəciləm. Bu sənə mənim işimin hepsini sən görmüsən. Gör buğdamdan nə ağ un çıxıbdır? Göstərir. B u l q e y s. Baba, mən də bu ağ undan yaxşı çörək bişirəcəyəm. Əyləşin, xörəyi verim, acsınız. Əyləşirlər nahar yeməyə məşğul olurlar. C ə f ə r k i ş i. Oğlum Zaman, ağa dərviş çoxdan bəridir bizə qonaq gəlməgyir. Görəsən bir qəziyyə üz verməyib ki? Ş a h z a m a n. Baba, ağa derviş bu gün gələcəkdir və özü ilə bir neçə qonaq gətirəcəkdir. Odur gəlirlər. Şəmsəddin, Cəmaləddin, Şeyx İbrahim və Abdulla daxil olurlar. Şahzamana təzim edirlər. C ə f ə r k i ş i. Buyurunuz, əyleşin, bizim ilə allah verenden yeyiniz. A b d u l l a. Cəfər baba, bu əşxas sizin xörəyinizə adət etməmişlər. Bunların yeməkləri başqadır. C ə f ə r k i ş i. Doğru deyirsiniz. Bu şəxslər çox böyük adamlara oxşayırlar. Mən fəqir kəndlinin çörəyini bəyənməzlər. Ş ə m s ə d d i n. Kəndli baba, ən böyük şəxs yanında əyləşibdir. C ə f ə r k i ş i. Kim? Zamanmı? Ş ə m s ə d d i n. Bəli. C ə f ə r k i ş i. Zaman nəçidir? Ş ə m s ə d d i n. Məmləkətimizin şahı, cümləmizin qibleyi-aləmi. C ə f ə r k i ş i. Oğlum, bunlar nə söyləyirlər? Sən doğrudanmı şahsan? Ş a h z a m a n. Baba, bir il bundan irəli mən şah idim. Amma indi yox. C ə m a l ə d d i n. Qibleyi-aləm, sizi təxtinizdən kim xələl edə bilər? Ş a h z a m a n. Cəmaləddin, mən özüm etmişəm. Yüklə 3,04 Mb. Dostları ilə paylaş:
|