T c ankara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ Sİyaset biLMİ

 
 
64 
Resmi  Sözcü:  Yürütme  Konseyi  politikaları  ve  programı  da  dahil  olmak  üzere 
Hurriyat  Partisi  ile  ilgili  meselelerde  gerekli  görüldüğü  zamanlarda  partini  resmi 
görüşünü açıklayacak bir resmi sözcüyü kendi içinden atayabilir. 
Finans:  Yürütme  Komitesi  aynı  zamanda  Hurriyat  Partisi’nin  Finans  Komitesi 
görevini ifa edecektir. 
 
Hurriyat Partisi’nde Ayrışma ve Tekrar Birleşme Çabaları 
 
Zor  zamanlarda  ayrılıkçı  hareketi  yönlendirmek  için  Hurriyat  Partisi’ne 
beslenen  umutlar  fazla  sürmedi.  Önceki  yüzyılın  sonuna  doğru  Huriyyat  Partisi 
bileşenlerinin  arasındaki  farklılıklar  tutarsız  ideolojilere  ve  yöntemlere  bağlı  olarak 
derinleşmeye  başlamıştı.  Hurriyat  Partisi  1993  yılında  kurulduğundan  beri  kendi 
anayasasını uygulamıştı ve bileşenlerinin bu anayasayı eylemlerinde ve lafzen takip 
etmesi  zorunluydu.  Kuruluşundan  kısa  bir  süre  sonra  Hurriyat  Partisi  Shabir  Shah, 
Başbakan  V  P  Singh  ile  Mayıs  1996’da  ve  eski  Hindistan  Birleşik  Devletler  elçisi 
Frank Wisner ile Ağustos 1996’da görüştüğü için tartışmalı bir figure haline gelince 
ilk  sıkıntısını  yaşadı  (Sreedhar,  2002,  s.  194).  Kendisinin  özel  görüşmelerde 
bağımsız  bir  duruş  sergilediği  gerekçesiyle  Yürütme  Konseyi  üyeliği  askıya  alındı 
(Scofield, 2004, s. 203). Hurriyat Partisi’nin yaptıklarından duyduğu hayal kırıklığı 
kendisinin  sekiz  önerisine  dayanıyordu.  Shabir  Shah’ın  sekiz  maddelik  önerileri  şu 
şekildeydi: 
1.
 
Hurriyat Partisi’nin bütün bileşenleri kendi parti eylemliliklerine son vermeli 
ve homojen bir Hurriyat Partisi çatısı altında birleşmelidir. 

---

 
 
65 
2.
 
Yeni  Hurriyat  Partisi  kendi  kaderini  tayin  hakkını  destekleyecek  olan  1993 
anayasasına  göre  hareket  edecektir.  Hint  Anayasası  altında  bir  çözüm  kabul 
edilemez. 
3.
 
Ladakh  ve  Jammu  halkına  Hurriyat  Partisi  içinde  temsil  hakkı  verilmelidir, 
böylece parti geniş tabanlı bir hale gelecektir. 
4.
 
Kaşmirli Göçmen Panditlerin güvenli bir şekilde dönüşleri için hemen ortak 
bir strateji geliştirilmelidir. 
5.
 
Öksüzlerin,  dulların  ve  baskı  altındaki  insanların  refahı  için  ortak  kamusal 
kurumlar kurulmalıdır.  
6.
 
 Siyasi  liderlik  ve  yeraltı  militan  örgütleri  arasındaki  ilişkisellik  tam  olarak 
tanımlanmalıdır. 
7.
 
Hurriyat 
Partisi 
entellektüellerin, 
gazetecilerin, 
yazarların 
ve 
akademisyenlerin  devam  eden  mücadele  hakkında  görüşlerini  açıklamak  için 
kendilerini özgür hissettikleri demokratik yolları ve yöntemleri teşvik etmelidir. 
8.
 
Hurriyat  Partisi  Hindistan  içerisinde  ve  dışarısında,  haklı  dava  için 
farkındalık yaratmak üzere somut adımlar atmalıdır. Pakistan veya herhangi bir diğer 
ülkedeki  Kaşmir  davası  için  çalışan  örgütler  Hurriyat  Partisi’nin  çatısı  altında 
birleşecektir.   
Dolayısıyla,  Hurriyat  Partisi  hizipleri  arasında  anayasanın  ihlaline  dair 
devamlı  suçlamalar  ve  karşı  suçlamalara  şahit  oldu.  Victoria  Schofield  Hurriyat’ın 
aslında  1997  yılında  hiyerarşik  anlamda  bir  metamorfoz  geçirdiğini  gözlemlemişti. 
Parti  içerisindeki  farklılıklar  Syed  Ali  Geelani,  Mirwaiz  Umar  Farooq’dan  Genel 
Sekreterliği aldığı zaman daha da su yüzüne çıktı. Her ne kadar liderlikteki değişim 
gücün  bir  görevliden  diğerine  geçmesi  sırasındaki  normal  bir  değişim  olarak 

---

 
 
66 
değerlendirilse  de,  Mirwaiz  Umar  Farooq  Merkezi  Hükümete  koşulsuz  görüşmeler 
önerdikten kısa bir süre sonra, bu teklif reddedilmişti, ortada bir iç mücadele olduğu 
açıktı.  (Schofield,  2004,  s.  202).  Hurriyat,  Halkın  Konferansı’nın  veteranlarından 
olan  Abdul  Gani  Lone  İslamcılar  arasında  farklılıkları  yeşertince  kritik  bir 
dönemeçte bir ayrım yaşadı. Kendisi, çoğunlukla İslamcıların canını sıkacak şekilde 
“Kaşmir’in  Kızıl  Kale  veya  Beyaz  Saray’da  İslami  bir  bayrak  arayanlar  tarafından 
savaş alanına dönüştürülmesine izin verilemez” diyordu. Dahası Lone 9/11 saldırısı 
sonrasındaki dünyanın Kaşmir’de silahlara dair bir yeri yoktur fikrini kabul etmeye 
yatkındı:  “Silahlar  bir  çözüm  sağlayamaz  ve  bizler  aşırı  güçlerin  tuzağına 
düşmemeliyiz”  (Abdul  Gani  Lone  tarafından  yapılan  konuşma).  Bununla  birlikte 
Geelani  Lone’nin  Kaşmir  Sorunu’nu  sadece  siyasi  bir  düzeyle  sınırlamak  ricasını 
geri  çevirdi.  Seküler  öğeleri  gözden  düşürmek  için  Geelani,  Parti’yi  siyasi  olduğu 
kadar dini bir hale getirmek istiyordu, ki bu ikisi arasında bir kavga kopmasına neden 
oldu  (Syed  Ali  Shah  Geelani,  Tehreek-i-Hurriyat  Jammu  ve  Kaşmir  ve  Hurriyat 
Partisi  (G)  Genel  Sekreteri,  Jamaat-i-İslami  Eski  Üyesi,  ile  kişisel  görüşme, 
Haiderpora,  Srinagar).  Eyaletin  Hindistan  egemenliği  dışında  geleceği  meselesi  de 
Jammu  ve  Kaşmir’in  açık  bir  şekilde  Pakistan’a  katılmasını  isteyen  diğerleri  ve 
eyelet  için  bağımsız  bir  statü  talep  eden  JKLF  ile  Geelani  arasında  bir  iç  çatışma 
yarattı. 
Homojen  olmayan  parti  içindeki  uyuşmazlıklar,  kamuoyu  önünde  ideolojik 
nedenlerden  ortaya  çıkmış  gibi  görünse  de,  bireylerin  ego  çatışmaları  da  mücadele 
içerisindeki  liderlerin  birbirleri  hilafına  yaptıkları  açıklamalarda  kaçınılmaz  bir 
şekilde ortaya  çıkıyordu. 2000  yılındaki Genel  Sekreterlik, seçimi  günümüze kadar 
devam  eden  bu  ego  çatışmalarına  yol  açtı.  Bu  mücadeledeki  asıl  taraflar  Syed  Ali 

---