60
Ayrıca kullanılmadığı zamanlarda elektrik devresi mutlaka kapatılmalıdır. Böylece
lamba ömrü uzatılmıĢ olur.
Mikroskopun kullanıldığı ortam aĢırı nemli ise mutlaka önlem alınmalıdır. Nem
kontrolü sağlayan ısıtıcılar kullanılabilir.
5.2. Temizlik
Cihazın dıĢ yüzeyi nemli bir bezle ya da temizleyici kimyasallarla silinebilir. Bezin
tüy bırakmamasına dikkat edilir. Temizlik iĢlemi bittiğinde kurutulmalı ya da kuruyacak bir
ortamda cihaz bir süre bekletilmelidir. Merceklerde temizlik iĢlemi iz bırakmayacak Ģekilde
yapılabilir. Mercek kullanılan malzemeler kesinlikle iz, tortu, tüy, leke bırakmayacak cinsten
olmalıdır. Tozdan arındırmak için basınçlı hava kullanılabilir.
5.3. Bakım ve Fonksiyon Testi
Mikroskop cihazlarında bakım mekanik aksama yapılmaktadır. Elektriksel olarak
bakım yapılacak tek iĢlem ömrü biten lambanın değiĢimidir. Genel olarak elektriksel bakım,
her cihazda olduğu gibi mikroskoplarda da yapılmalıdır.
Mekanik bakımdan ise diĢlilerin, diĢli rayların ve mevcutsa diğer hareketli elemanların
yağlama iĢleminin yapılmasıdır. Yağlama bakımı hareketli parçaların hareket kabiliyetini
kolaylaĢtırır. Her mekanik aksama yağlama iĢlemi yapılmaz. Örneğin bilyeli dikey
yataklama sistemlerine yağlama bakımı yapılmaz. Oksitlenme gibi durumlarda yağlama
iĢlemi kaçınılmaz ise makine yağı diye tabir edilen ince, akıĢkan yağ çok az miktarda
kullanılır.
Sürtünmeli dikey yataklama sistemine sahip mekanik kısımlarda ise gres yağları tercih
edilir. Sürtünmeli yataklama sistemlerinde yağın kayganlaĢtırıcı etkisinden dolayı mekanik
hareket kabiliyeti yaklaĢık %100 artmaktadır. Bu tür mekanik sistemlerde sarı gres yağı
kullanılmaktadır. Bakımla ilgili örnek ayrıntılar aĢağıdaki resimlerde verilmiĢtir.
Resim 5.2: Sarı gres yağı ve diĢli rayın yağlanması
61
Resim 5.3: Ayar vidası yatağının ve ayar diĢlisinin yağlanması
Mikroskop cihazlarında fonksiyon testi mekanik kısımların iĢlerliği ve net görüntü
alımı açısından yapılır. Cihazın fonksiyonlarının tam yerine getirdiğinin anlaĢılması
kullanıcının veya teknisyenin tecrübesine bağlıdır. Bunların haricinde uygulama yapılarak
fonksiyon testi gerçekleĢtirilir.
62
UYGULAMA FAALĠYETĠ
UYG mikroskopun diyafram mekanizmasını aĢağıdaki iĢlem basamaklarına
göre yağlayarak bakımını yapınız.
ĠĢlem Basamakları
Öneriler
Eldiven ve iĢ önlüğü giyiniz.
Önce iĢ güvenliğini alınız.
El takımlarını ve bakım malzemelerini hazırlayınız.
Servis el kitabından bakım talimatlarını okuyunuz.
Diyafram mekaniğini sökünüz.
Yataklama ve diĢli parçalarını alkol veya türevleri ile
temizleyiniz.
Temizlikte mutlaka eldiven
kullanınız.
Mekanik üzerindeki yağ toz karıĢımı kirleri
temizleyiniz.
DiĢ fırçası kullanınız.
Sarı gres yağı kullanarak hareketli parçaları ve
yataklamayı yağlayınız.
AĢırıya kaçmayınız.
Mekanik sistemi monteleyiniz.
Fonksiyon testini yapınız.
Arıza bilgi formunu doldurunuz.
KONTROL LĠSTESĠ
Bu faaliyet kapsamında aĢağıda listelenen davranıĢlardan kazandığınız becerileri
“ Evet” ve “ Hayır” kutucuklarına (X) iĢareti koyarak kontrol ediniz.
Değerlendirme Ölçütleri
Evet
Hayır
1.
Eldiven ve iĢ önlüğü giydiniz mi?
2.
El takımlarını ve bakım malzemelerini hazırladınız mı?
3.
Servis el kitabından bakım talimatlarını okudunuz mu?
4.
Diyafram mekaniğini söktünüz mü?
5.
Yataklama ve diĢli parçalarını alkol veya türevleri ile
temizlediniz mi?
6.
Mekanik üzerindeki yağ toz karıĢımı kirleri temizlediniz mi?
7.
Sarı gres yağı kullanarak hareketli parçaları ve yataklamayı
yağladınız mı?
8.
Fonksiyon testini yaptınız mı?
9.
Arıza bilgi formunu doldurdunuz mu?
DEĞERLENDĠRME
Değerlendirme sonunda “Hayır” Ģeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz.
Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Bütün cevaplarınız
“Evet” ise “Ölçme ve Değerlendirme” sorularına geçiniz.
UYGULAMA FAALĠYETĠ
63
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki cümlelerde boĢ bırakılan yerlere doğru sözcükleri yazınız.
1.
Mekanik yağlamada …….. ……… yağı tercih edilir.
2.
Temizlik için …………. hava kullanılabilir.
3.
Cihazı tozdan korumak için …………….. ………. kullanılmalıdır.
4.
Cihazın dıĢ kısmında …………… ………….. kimyasallar kullanılabilir.
5.
Ortamdaki …….. kontrol altında tutmak metal aksamı oksitlenme riskine karĢı korur.
6.
Periyodik olarak yapılan bakım cihazın ………………. uzatır.
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karĢılaĢtırınız. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.
Cevaplarınızın tümü doğru ise “Modül Değerlendirme”ye geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
64
MODÜL DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki cümlelerin baĢında boĢ bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen
bilgiler doğru ise D, yanlıĢ ise Y yazınız.
1. ( )
Sürtünmeli dikey yataklama sistemine sahip mekanik kısımlarda sarı gres yağı
kullanılmaktadır.
2. ( )
Halojen lambaların en büyük dez avantajı çok enerji harcayarak yüksek ıĢık verir.
3. ( )
Halojen lamba değiĢiminde lambaya el ile temas edilmemelidir.
4. ( )
Objektifler esas büyütme iĢlemini yapan merceklerden meydana gelmiĢtir.
5. ( )
Kondansörün fonksiyonu ıĢığı obje üzerinde odaklamak ve yoğunlaĢtırmaktır.
AĢağıdaki soruları dikkatlice okuyunuz ve doğru seçeneği iĢaretleyiniz.
6.
AĢağıdakilerden hangisi mikroskobu oluĢturan parçalardan biri değildir?
A) Gövde kolu
B) TaĢıma sapı
C) Revolver
D) Alt kaide
7.
AĢağıdaki objektif büyütme değerlerinden hangisinde immersiyon yağı kullanılır?
A) 40x
B) 20x
C) 100x
D) 4x
8.
NA= (n) sin(µ) eĢitliği aĢağıdakilerden hangisini verir?
A) Objektif tipi
B) Büyütme gücü
C) Sayısal açıklık
D) Rezülasyon
9.
Günümüzde büyütme gücü yüksek en geliĢmiĢ mikroskop aĢağıdakilerden hangisidir?
A) Elektron mikroskobu
B) Polarizasyon mikroskobu
C) Floresan mikroskobu
D) IĢık mikroskobu
10.
AĢağıdakilerden hangisi üzerine numune konulan elemandır?
A) Lam
B) Preparat
C) Makro vida
D) Diyafram
11.
AĢağıdakilerden hangisinde bilyeli yataklama sistemi kullanılmamıĢtır?
A) Yukarı aĢağı hareket sistemi
B) Diyafram hareket sistemi
C) Ġleri geri hareket sistemi
D) Sağ sol hareket sistemi
12.
AĢağıdakilerden hangisi tüp üzerine montajlıdır?
A) Diyafram hareket sistemi
B) Renk filtre camı
C) Stereo oküler odaklama mekanizması
D) Kondansör
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karĢılaĢtırınız. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.
Cevaplarınızın tümü doğru ise “Kontrol Listesi”ne geçiniz.
MODÜL DEĞERLENDĠRME
65
KONTROL LĠSTESĠ
Bu modül kapsamında aĢağıda listelenen davranıĢlardan kazandığınız becerileri
“Evet” ve “Hayır” kutucuklarına ( X ) iĢareti koyarak kontrol ediniz.
Değerlendirme Ölçütleri
Evet
Hayır
1.
ĠĢ güvenliği tedbirlerini aldınız mı?
2.
Servis el kitabı ve geçmiĢ dokümanları doğru kullanabiliyor
musunuz?
3.
Elektriksel aksamı doğru kontrol edebildiniz mi?
4.
Devre üzerindeki ölçümleri doğru yapabildiniz mi?
5.
Ölçü aletlerini doğru kullanabildiniz mi?
6.
Arızalı parçayı bulup değiĢtirebildiniz mi?
7.
Arıza formunu eksiksiz ve kurallara uygın doldurabildiniz mi?
8.
Mekanik aksamı sırasıyla sökebildiniz mi?
9.
Mekanik parçaları düzgün temizleyebildiniz mi?
10.
Yağlama iĢlemini doğru yapabildiniz mi?
11.
Sistemi yeniden monte edebildiniz mi?
12.
Bakım formunu doğru doldurabildiniz mi?
DEĞERLENDĠRME
Değerlendirme sonunda “Hayır” Ģeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz.
Kendinizi yeterli görmüyorsanız modülü tekrar ediniz. Bütün cevaplarınız “Evet” ise diğer
modüle geçmek için öğretmeninize baĢvurunuz.
66
CEVAP ANAHTARLARI
ÖĞRENME FAALĠYETĠ-1’ĠN CEVAP ANAHTARI
1
B
2
C
3
A
4
C
5
A
6
D
7
B
8
A
ÖĞRENME FAALĠYETĠ-2’NĠN CEVAP ANAHTARI
1
R1, C1
2
Ġletim EĢik Gerilimi
3
Doğru
4
Zaman Gecikmesini
5
Transformatör
ÖĞRENME FAALĠYETĠ-3’ÜN CEVAP ANAHTARI
1
DüĢük Güçte
2
Gaz
3
20 W
4
El
5
Kondansörün
ÖĞRENME FAALĠYETĠ-4’ÜN CEVAP ANAHTARI
1
A
2
C
3
B
4
D
5
A
6
C
ÖĞRENME FAALĠYETĠ-5’ĠN CEVAP ANAHTARI
1
Beyaz Gres
2
Basınçlı
3
Koruma Kılıfı
4
Temizleyici
5
Nemi
6
Ömrünü
CEVAP ANAHTARLARI
67
MODÜL DEĞELENDĠRMENĠN CEVAP ANAHTARI
1
D
2
Y
3
D
4
D
5
D
6
B
7
C
8
C
9
A
10
A
11
B
12
C
68
KAYNAKÇA
http://www.inonu.edu.tr/ 22.01.2009 tarihinde indirildi.
http://egitek.meb.gov.tr/index.asp 30.01.2009 tarihinde indirildi.
KAYNAKÇA
Dostları ilə paylaş: |