Tabiiy fanlar 6 Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 6-sinfi uchun darslik Yangi nashr

-
EKOLOGIYA VA 
BARQAROR
RIVOJLANISH
Kundalik hayotimizda ob-havo muhim ahamiyatga ega. Chunki ob-havo insonlar, 
atrof-muhit va iqtisodiyotga ta’sir etadi. 
Ob-havo
harorat, namlik va havo bosimining qisqa muddatli o‘zgarishi natijasidir. 
Iqlim
– biror joyga xos bo‘lgan ko‘p yillik holatidir. 
Yer atmosferasi azot, kislorod va suv bug‘ini o‘z ichiga olgan gazlar aralashmasidir. 
Yer yuzasining quruqlik yoki suvdan iborat ekanligi havo massalariga (zarralariga) 
kuchli ta’sir qiladi. Iqlimning ikki asosiy – dengiz iqlimi va kontinental iqlim tipi bor.
Qishda sovuq, yozda issiq va yog‘in 
kam yog‘adigan iqlim 
kontinental iqlim
 
deyiladi.
Qishda iliq, yozda salqin va yog‘in ko‘p 
yog‘adigan, dengizga yaqin joylar iqlimi 
dengiz iqlimi
deyiladi.
Ekvatordan qutblarga tomon havo sovib boradi. Yerning turli kengliklarida yil bo‘yi 
yoki fasllar bo‘yicha ob-havoning sovuq, issiq, iliq bo‘lishi tufayli Yer yuzida iqlim mintaqalari 
vujudga keladi. 
66
4-bob. TIRIK ORGANIZMLARNING TUZILISHI

---

68
69
5-bob. EKOLOGIYA VA BARQAROR RIVOJLANISH
5-bob. EKOLOGIYA VA BARQAROR RIVOJLANISH
Iqlim mintaqalari:
1 – ekvatorial, 2 – subekvatorial, 3 – tropik, 4 – subtropik, 5 – mo‘tadil, 
6
A
– subarktika 6
B
– subantarktika, 7
A
– arktika 7
B
– antarktika
Yer yuzida iqlim mintaqalari oraliq va asosiy iqlim mintaqalariga bo‘linadi. Asosiy iqlim 
mintaqalarida yil bo‘yi bir xil havo massalari hukmronlik qilsa, oraliq iqlim mintaqalarida esa 
havo massalari fasllar bo‘yicha o‘zgarib turadi. 
Yerning iqlim mintaqalari
Iqlim mintaqalari
Iqlim xususiyatlari