Tarbiya 10-12-2020. indd

Yaxshi do‘st oynadir, unda kishining butun 
yaxshi va yomon tomonlari aks etadi.
Abu Ali ibn Sino
#HGXUWPBX]

---

103
Tarbiya,  7-sinf  
30-MAVZU:  INSONIYLIK – XALQIMIZNING  ENG
BUYUK FAZILATI
Mulohaza uchun
Aqlni charxlash uchun savol va topshiriqlar
1. «Insoniylik» deganda nimani tushunasiz?
2. Inson hayotida insoniylik fazilatlari va mehr-oqibat 
qanchalik zarur?
3. Volontyor kimligini bilasizmi?
4. Siz har kuni insoniylik, mehr-oqibat degan gaplarni 
ko‘p eshitasiz. O‘ylab ko‘ring-chi, bu iboralar tarki-
biga qanday fazi 
latlar kiradi?
1
1
1
10
10
10
10
10
10
10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
10
10
10
10
10
10
0
0
0
10
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
10
10
0
0
0
0
0
0
0
1
1
10
10
10
10
10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
10
0
0
0
0
1
1
10
0
0
0
0
0
0
1
1
0
0
1
1
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
0
0
0
0
1
1
0
0
0
1
1
1
0
0
0
1
1
0
0
0
1
0
0
0
0
1
0
0
1
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
10
1
1
0
0
1
1
1
1
1
1
1
0
0
1
1
1
0
0
0
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Bir kuni Amir Temurga otasi bir suruv qo‘y berib, Samar 
qand 
bozorida pullab kelishni topshiradi. U qo‘ylarni ming tangaga 
sotgach, bozor aylanadi. Qo‘lida she’r yozilgan qog‘oz tutga-
nicha, odamlarga nimanidir tushuntirayotgan qalandarga duch 
keladi.
– Kimda-kim shu she'rni ming tangaga olsa, murodiga 
yetadi, – der edi u.
Temur ikkilanib o‘tirmay, ming tangani beradi-da, qog‘ozni 
oladi.
– Buni otang oldida o‘qi! – deya tayinlaydi qalandar.
Qog‘ozni keltirib otasiga beradi. Bu mashhur shoir Kamol
Xo‘jandiyning ruboiysi bo‘lib, mazmuni quyidagicha ekan: «Zulm 
bilan dunyoda nom qoldirib bo‘lmaydi. Jamshid, Sulay 
mon, 
 Iskandarlar o‘tib ketdi. Navbat senga ham yetishi tayin. Dunyo-
ga keldingmi, yaxshilik bilan nom qoldir».
«Otam rosa urishsa kerak», deb ming bir shubha-gumon 
o‘tida titrab turgan Temur nogoh shunday so‘zlarni eshitadi:
– Pulni ko‘p ezgu yo‘lda sarf etibsan, o‘g‘lim. Endi bu hik-
matga bir umr qat’iy rioya etish lozim, – deydi otasi.
#HGXUWPBX]

---

104
V bob.  Birlashgan o‘zar
Bilasizmi?
Ijodiy  faoliyat
Volontyor – bu ixtiyoriy, beminnat, beg‘araz, ijtimoiy ahami-
yatga ega faoliyatni amalga oshiruvchi shaxs hisoblanadi.
Volontyorlar nafaqat madaniyat, jamiyat rivojlanishiga o‘z 
hissalarini qo‘shadilar, balki faoliyatlari orqali o‘zgalar hayotini 
yaxshi tarafga o‘zgartirishiga sabab bo‘ladilar. Volontyor 
ning bir 
soat ezgu ishlarga ajratgan vaqti kimningdir hayotini o‘zgartirishi 
mumkin!
1. Siz hozirgi kunda qaysi sohada volontyorlik qila olar-
dingiz? O‘z 
¿
 kringizni do‘stlaringiz bilan o‘rtoqlashing.
2. O‘zbekiston Respublikasining 2019-yil 2-dekabr kuni 
qabul qilin 
gan «Volontyorlik faoliyati to‘g‘risida»gi 
Qonunidan volon 
tyor likning maqsad va vazifalarini 
aniqlang.
?
?
?
?
?
? ?
?
?
?
?
?
1
1
10
10
10
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
10
1
1
10
1
1
1
10
10
1
10
1
10
1
1
1
1
1
10
0
0
0
0
0
10
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
1
10
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
10
10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
10
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
#HGXUWPBX]

---

105
Tarbiya,  7-sinf  
Bilimingizni  mustahkamlang
Ma’naviyat  xazinasidan
Insoniylik fazilatlarini o‘zida mujassam etgan inson kibr-
havo, manmanlik, razolat, johillik kabi illat 
lardan saqlanishni 
o‘ziga odat qiladi.
Abdurahmon Jomiy
1. Nima uchun bugungi tez rivojlanayotgan zamonda 
volontyorlik zaruratga ay 
lanib bormoqda?
2. Rasmlar asosida «Volontyorning faoliyati jamiyat 
uchun qanchalik zarur?» – degan savolga javob 
bering.
Volontyor – bu ko‘ngilli fuqaro.
Boshqalarga g‘amxo‘rlik qiluvchi 
¿
 dokor
Boshqalarga  g‘amxo‘rlik  qiluvchi 
¿
 dokor
#HGXUWPBX]

---

106
V bob.  Birlashgan o‘zar
31-MAVZU:  BAG‘RIKENGLIK – TINCHLIK  VA
  TOTUVLIK  SARI  MUHIM  QADAM
Aqlni charxlash uchun savol va topshiriqlar
Mulohaza  uchun
1. Tinchlik nima?
2. Tinchlik va totuvlikka qachon erishiladi?
3. O‘zbekiston xalqining bag‘rikenglik xislatlarini yorqin 
namoyon etgan qanday voqealarni bilasiz?
OLIMJONNI O‘YLANTIRGAN SAVOL
Olimjon katta tadbirkor bo‘lishni orzu qilar edi. Universitetda 
o‘qib yurgan kezlari «Biznes strategiyasi» uning eng sevimli fani 
bo‘lgan. U soatlab vaqtini tadbirkorning formula va qoidalarini 
yodlashga sarf qilar edi.
Nihoyat, uzoq tayyorgarlikdan so‘ng ilk imtihonlar boshlandi. 
O‘qituvchi bilan yuzma-yuz turar ekan, Olimjon tadbirkorlikka oid 
bilimlarni tinmasdan takrorlar edi. Lekin kutilmagan savoldan u 
shoshib qoldi.
«Senga 10 hafta davomida tadbirkorlik haqida bilganlarimni 
o‘rgatdim. Bu bilimlarni puxta o‘zlashtirganing ham menga alla-
qachon ma’lum.
#HGXUWPBX]

---

107
Tarbiya,  7-sinf  
10
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
10
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
10
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
10
0
0
0
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
0
10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7