Tarihte ve Günümüzde Ortadoğu'da Türkmenler
Yüklə 7,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
268
(iii)savaĢ hukuku altındaki sivillere ve sivil nesnelere koruma sağlamakla yükümlü oldukları sürece BirleĢmiĢ Milletler SözleĢmesine uygun barıĢ gücü olarak veya insani yardım ile görevli personele, tesislere, malzemeye, birliklere ve araçlara bilerek saldırı düzenlenmesi (iv)askeri amaçlı olmaması koĢuluyla din, eğitim, sanat, bilim veya hayır amaçlarıyla kullanılan binalara, tarihi eserlere, hastanelere ve hasta ve yaralıların toplandığı yerlere bilerek saldırı düzenlenmesi (v)saldırı sonucu ele geçirilse dahi bir kenti ya da yeri talan etme (vi) 7. maddenin 2 (f) fıkrasında tanımlandığı gibi ırza geçme, cinsel köleleĢtirme, fahiĢeliğe zorlama, hamileliğe zorlama, kısırlaĢtırmaya zorlama, veya Cenevre SözleĢmelerinin ortak 3. maddesini ciddi Ģekilde ihlal eden diğer cinsel Ģiddete baĢvurulması (vii)15 yaĢından küçük çocukların ulusal silahlı kuvvetlere çağrılması ve askere alınması veya çatıĢmalarda aktif olarak kullanılması (viii)çatıĢmadan kaynaklanan nedenlerden dolayı sivillerin güvenliği veya askeri nedenler gerektirmedikçe sivillerin yer değiĢtirilmesi talimatı verilmesi (ix)karĢı tarafın savaĢanlarını kahpece öldürme veya yaralama (x)savaĢ esirlerine ölüm affı verilmeyeceğini ilan etme (savaĢta canlı bırakılmayacağını ilan etme) (xi)karĢı tarafın yönetimi altında bulunan kiĢilerin, tıbbi, diĢ veya hastane tedavi gerekliliği olmadan çıkarlarına aykırı ve ölüm veya ciddi sağlık tehlikesi yaratacak Ģekilde tıbbi veya bilimsel deneylere tabi tutulması veya fiziksel sakatlanmaya maruz bırakılması (xii)askeri gereklilik dıĢında karĢı tarafın mallarının imha edilmesi veya el konulması f) 2(e) fıkrası uluslararası nitelikte olmayan silahlı çatıĢmalara uygulanır ve dolayısıyla gösteriler, münferit ve zaman zaman meydana gelen Ģiddet hareketleri veya benzer nitelikte diğer fiiller gibi iç karıĢıklıklar ve gerginliklere uygulanmaz. Bir devletin toprakları içinde hükümet kurumları ile organize silahlı gruplar arasında veya bu gruplar arasında uzun süreli silahlı çatıĢma meydana gelirse uygulanır. 3. 2(c) ve (d) fıkralarındaki hiçbir hüküm, bir hükümetin devlette kanun ve düzeni sürdürme, yeniden kurma veya devletin birliğini ve toprak bütünlüğünü tüm yasal araçlarla koruma sorumluluğuna etki etmez.
Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu / 269 SavaĢ suçunun uluslararası nitelikteki silahlı çatıĢmalarda uygulanması genel kabul görmüĢ bir kuraldır. Hatta uluslararası silahlı çatıĢmalar açısından tek bir olay bile savaĢ suçu teĢkil edebilir. Fakat gerek Cenevre SözleĢmeleri‟nin ortak 3. maddesi ve gerekse bu maddeye atıf yapan EYUCM Statüsü‟nün 2. maddesi, RUCM Statüsü‟nün 4. maddesi ve Roma Statüsü‟nün savaĢ suçları ile ilgili 8. maddesi gereğince uluslararası nitelikte olmayan silahlı çatıĢmalarda da savaĢ hukuku kurallarının (özellikle sivillerin korunmasına iliĢkin kuralların) uygulanması mümkündür. Durum böyle olmakla birlikte Roma Statüsü‟nün 8. maddesinin 2. fıkrasının d bendinde, 2(c) fıkrasının uluslararası nitelikte olmayan silahlı çatıĢmalara uygulanabileceği ve dolayısıyla gösteriler, münferit ve zaman zaman meydana gelen Ģiddet hareketleri veya benzer nitelikte diğer fiiller gibi iç karıĢıklıklar ve gerginliklere uygulanmayacağı düzenlenmiĢtir. Yine 8. maddenin 2. fıkrasının f bendinde 2(e) fıkrasının uluslararası nitelikte olmayan silahlı çatıĢmalara uygulanabileceği ve dolayısıyla gösteriler, münferit ve zaman zaman meydana gelen Ģiddet hareketleri veya benzer nitelikte diğer fiiller gibi iç karıĢıklıklar ve gerginliklere uygulanmayacağı düzenlenmiĢtir. Aynı bendde, bir devletin toprakları içinde hükümet kurumları ile organize silahlı gruplar arasında veya bu gruplar arasında uzun süreli silahlı çatıĢma meydana gelirse, 2(e) fıkrasının uluslararası olmayan silahlı çatıĢmalarda da uygulanabileceği belirtilmiĢtir. Yukarıda belirtilenlerden anlaĢılması gereken, savaĢ hukuku kurallarının uluslararası nitelikte olmayan silahlı çatıĢmalarda uygulanabilmesi için bu çatıĢmaların “gösteri, münferit ve zaman zaman meydana gelen Ģiddet hareketleri, zaman zaman meydana gelen iç karıĢıklık ve gerginlik” boyutunu aĢmıĢ ve daha uzun süreli karıĢıklıklar boyutuna varmıĢ olması gerekmektedir. Yine hükümet ile organize silahlı gruplar arasında veya bu grupların kendi aralarındaki uzun süreli iç silahlı çatıĢmalarda da savaĢ hukuku kuralları uygulanır. Mavi Marmara Olayı adıyla bilinen olay sonrası Ġsrail SoruĢturma Komisyonu‟nun raporunda uluslararası olmayan silahlı çatıĢmalar ile ilgili tespitler yapılmıĢtır. Buna göre, uluslararası hukuk silahlı çatıĢmaların iki türünü, uluslararası silahlı çatıĢma ve uluslararası olmayan silahlı çatıĢma Ģeklinde birbirinden ayırır. Geleneksel-biçimsel anlamda, uluslararası insancıl hukuk silahlı çatıĢmayı, devletler arasındaki savaĢ olarak sınıflandırır. Bu yaklaĢıma göre, bir devlet ile devlet olmayan bir aktör arasındaki çatıĢma uluslararası olmayan silahlı çatıĢma olarak kabul edilecektir. Ancak gerçekte, modern savaĢların karmaĢıklığı sebebiyle bütün silahlı çatıĢmaların geleneksel
Yüklə 7,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|