Tarihte ve Günümüzde Ortadoğu'da Türkmenler
Yüklə 7,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu / 275 madde metninde geçen „diğer insanlık dıĢı fiiller‟ ifadesi dikkate alındığında suç kapsamı içine daha pek çok insanlık dıĢı fiilin ve dini sebeplerle yapılan zulümlerin de sokulabileceği açıktır 60 . Uzakdoğu Ġçin Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi ġartı‟nın 5. maddesinde, Nuremberg Mahkemesi ġartı‟nın 6. maddesiyle uyumlu bir Ģekilde, maddede sayılan suçlardan birini iĢlemek için, ortak bir planın veya komplonun hazırlanmasına veya icrasına katılan liderler, organizatörler, azmettirenler ve suç ortaklarının her birinin, iĢlediği tüm eylemlerden sorumlu olduğu belirtilmiĢtir. Yukarıda üzerinde durulan Nuremberg ve Tokyo Mahkemeleri gibi insanlığa karĢı suçları, ġartı‟nda düzenleyen ad hoc nitelikli diğer bir uluslararası ceza mahkemesi Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi‟dir. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü, insanlığa karĢı suçlara 5. maddesinde Ģu Ģekilde yer vermiĢtir: “Uluslararası
61 . Eski Yugoslavya için Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü‟nün 5. maddesi, bir suçun insanlığa karĢı suç olarak kabul edilebilmesi için mutlaka bir silahlı çatıĢma sırasında iĢlenmiĢ olması Ģartını aramıĢtır. Uluslararası teamül hukukunda bulunmamasına rağmen bu gerekliliğin insanlığa karĢı suçların Ġkinci Dünya SavaĢı sonrası yapılan ilk yargılamaları ile ilgili bir tarihsel temeli vardır. Bu gereklilik, biraz farklı da olsa, ilk olarak Nuremberg Mahkemesi Statüsü‟nün 6 (c) maddesinde aranmıĢtır. Bu maddede tüm insanlığa karĢı suçların, mahkemenin yargılama yetkisine giren bir suçun yürütülmesinde veya mahkemenin yargılama yetkisine giren bir suç ile bağlantılı olması durumunda iĢlenmiĢ olması gerekliliğinden bahsediyordu. Mettraux‟ya göre pratikte bu gerekliliğin anlamı Ģuydu, savaĢ suçları ve barıĢa karĢı suçların her ikisi de savaĢ ile bağlantılı olduğundan, insanlığa karĢı suçlar silahlı bir çatıĢma veya askeri iĢgal sırasında
60 AyĢen Seymen Çakar, “Ġnsanlığa KarĢı Suçlar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Yıl:25, Sayı:103, Kasım-Aralık, 2012, s. 178. 61 http://www.icty.org/sid/135, (E.T. 16.04.2014). 276
iĢlenebilirdi. Aksine, barıĢ zamanında veya savaĢ ile herhangi bir tür bağlantı olmadan iĢlenemezdi 62 .
diğer bir mahkeme Ruanda Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi‟dir. Ġnsanlığa karĢı suçlar Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi (International Criminal Tribunal for Rwanda) Statüsü‟nün 3. maddesinde belirtilmiĢtir. Buna göre: “Ruanda Uluslararası Mahkemesi, ulusal, siyasal, etnik, ırksal veya dinsel aidiyeti sebebiyle herhangi bir sivil nüfusa yöneltilmiĢ yaygın ve/veya sistematik bir saldırı dahilinde cürümler iĢlendiğinde aĢağıdaki suçlardan sorumlu sayılanları yargılamaya yetkilidir: adam öldürme, imha, köleleĢtirme, sürgün, hapis, iĢkence, tecavüz, siyasal, ırksal ve dinsel sebeplerle zulüm ve diğer insanlık dıĢı fiiller” 63 . Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü‟nün aksine Ruanda Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi, silahlı çatıĢma Ģartını aramamıĢ fakat suçun ulusal, siyasal, etnik, ırksal veya dinsel ayrımcılık sebebiyle iĢlenmesi Ģartını öngörmüĢ yani özel kast aramıĢtır 64 .
Statüsü‟nde yer bulmuĢtur. Statü‟nün insanlığa karĢı suçlar tanımı, Nuremberg ġartı 6/c, ICTY 5 ve ICTR 3‟de yer alan tanımları önemli ölçüde geniĢletmiĢtir. 7. maddenin dili oldukça açık olmasına rağmen bu maddede belirtilen suç fiilleri çerçeve niteliğindedir, dolayısıyla bu suç fiillerinin 22. maddede yer alan yasallık prensibine uygunluğu ile ilgili sorunlar çıkabilir. Ayrıca temel yargısal element, yani fiillerin yaygın veya sistematik olması ifadesi de çok açık bir ifade değildir 65 . Statü‟nün, insanlığa karĢı suçlar baĢlıklı 7. maddesi hükmü Ģu Ģekildedir 66 : Bu statünün amaçları bakımından insanlığa karĢı suçlar, herhangi bir sivil topluluğa karĢı geniĢ çapta veya sistematik bir saldırının parçası olarak iĢlenen aĢağıdaki eylemleri kapsamaktadır: a) adam öldürme
62 Guénael Mettraux, International Crimes and the Ad Hoc Tribunals, Oxford University Press, Oxford, 2005, s. 148-149. 63 http://www.unictr.org/Legal/StatuteoftheTribunal/tabid/94/Default.aspx, (E.T. 16.04.2014). 64 Seymen Çakar, a.g.m., s. 180. 65 M. Cherif Bassiouni, “Negotiating the Treaty of Rome on the Establishment of an International Criminal Court”, Cornell International Law Journal, Vol 32, 1999, s.461-462. 66 http://legal.un.org/icc/statute/romefra.htm, (E.T. 16.04.2014). Yüklə 7,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|