Tarkibida 0 dan 1,14% gacha uglerod saqlaydigan temir-uglerod qotishmalari

Sementitlangan 
legirlangan 
poʻlatlar
(GOST 
4543-71). 
Sementitlangan poʻlatlar - kam uglerodli (0,257% gacha S), kam (2,5% 
gacha) va oʻrtacha legirlangan (legirlovchi elementlarning umumiy miqdori 
2,5-10%) poʻlatlardir. Bu poʻlatlar ishqalanish sharoitida ishlaydigan hamda 
zarbiy va oʻzgaruvchan yuklanishlar tushadigan mashina va priborlarning 
detallarini 
4. Sementitlangan legirlangan poʻlatlar
Markasi
Choʻzilish
dagi 
mustah 
kamlik 
chegarasi 
b
β
 MPa
Nisbiy 
 choʻzilishi 
6,%
 
 
Zarbiy
qovushqoq- 
ligi
KS. MJ/m
2
 
Ishlatilishi
kamida 
15XA 
700 
12 
0,7 
Oʻrtacha bosim va tezliklarda ishkalanish sharoi-
tida ishlaydigan kichik detallar tayyorlashda 
18XG 25XGM 
900 
1200 
10 
10 
0,8 
Yuqori bosim, katta tezlik va zarbiy yuklanish 
ostida 
ishlaydigan 
muhim detallar tayyorlashda 
20XN 20X2N4A 800 
14 
0,8 
Katta yuklanish tushadigan yirik muhim de-
tallar tayyorlashda 
18X2N4 
MA 
1150 
12 
1,0 
Vibratsion va dinamik yuklanish ostida katta 
tezliklarda 
ishlay-
digan katta yuklanish tushadigan oʻta mu
him va yirik detallar tayyorlashda 
 
tayyorlash uchun moʻljallangan (4-jadval). Bunday detallarning ishga 
layoqati 
metall 
oʻzagining 
va 
tashqi 
qatlamining 
xossalariga 

---

bogʻliq. Sementitlangan 
poʻlatlarning 
sirti 
uglerodga 
toʻydiriladi 
(sementitlanadi) va termik ishlov beriladi (toblanadi va boʻshatiladi). Bunday 
ishlov berish metallning sirti yuqori darajada qattiq boʻlishini (NKS 58-63) 
taʼminlangan holda metall oʻzagining kerakli qovushqoqligini,
mustahkamligini saqlaydi.