Tarmoq xavfsizligi tushunchasi va uning mohiyati



Yüklə 363,13 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/10
tarix27.05.2023
ölçüsü363,13 Kb.
#113559
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
p2KhwgBAuNUqlkqFasPdpNprkOsYcfnTN2kXGoZU

1.4.
 
Tarmoq xavfsizligi maqsadlari 
 
Oldingi bo’limlarda muhokama qilinganidek, tarmoqda juda ko’p zaifliklar 
mavjud. Shunday qilib, uzatish paytida ma’lumotlar hujumlarga juda sezgir. 
Hujumchi o’zlarining zararli maqsadlariga erishish uchun aloqa kanalini nishonga 
olishlari, ma’lumotlarni olishlari va bir xil ma’lumotlarni o’qishlari yoki soxta 
xabarni qayta kiritishlari mumkin. 
Tarmoq xavfsizligi nafaqat aloqa zanjirining har bir uchida kompyuterlarni 
himoya qilish bilan bog’liq. Butun tarmoq xavfsizligini ta’minlash uchun choralar 
ko’rish kerak. 


Tarmoq xavfsizligi - bu tarmoq va ma’lumotlarning qulayligi, ishonchliligi
yaxlitligi va xavfsizligini himoya qilish. Tarmoqning samarali xavfsizligi turli xil 
tahdidlardan tarmoqning tarqalishidan yoki tarqalishidan himoya qiladi. 
Tarmoq xavfsizligining asosiy maqsadlari maxfiylik, to’liqlilik va 
foydalanuvchanlik hisoblanadi. 
-
konfidentsiallilik 
-
konfidentsiallilik 
funktsiyasi 
qimmatli 
biznes 
ma’lumotlarini ruxsatsiz shaxslardan himoya qilishdir. Tarmoq xavfsizligi nazorati 
ma’lumotlarga faqat mo’ljallangan va vakolatli shaxslar kirish imkoniyatini beradi. 
-
yaxlitlik
- bu ma’lumotlarning aniqligi va izchilligini saqlash ta’minlashni 
anglatadi, yaxlitlik vazifasi ma’lumotlarning ishonchli bo’lishi va ruxsatsiz 
shaxslar tomonidan o’zgartirilmasligini ta’minlashdir. 
-
foydala olishlik
- Tarmoq xavfsizligida kirishning xususiyati shundan 
iboratki, ma’lumotlar, tarmoq resurslari/xizmatlari qonuniy foydalanuvchilarga 
kerak bo’lganda har doim mavjud bo’lishini ta’minlashdir. 
1.5.
 
Tarmoq xavfsizligini ta’minlash bo’yicha choralar 
 
Tarmoq xavfsizligini ta’minlash juda oddiy bo’lib ko’rinishi mumkin. 
Amalga oshiriladigan maqsadlar oddiy ko’rinadi. Ammo, aslida, ushbu 
maqsadlarga erishish uchun ishlatiladigan mexanizmlar juda murakkab 
hisoblanadi. 
Xalqaro elektraloqa ittifoqi (ITU-
International Telecommunication Union

X.800 xavfsizlik arxitekturasi bo’yicha o’z tavsiyasida tarmoqni qanday 
ta’minlashni standartlashtirish uchun ma’lum mexanizmlarni aniqladi. Ushbu 
mexanizmlarning ba’zilari: 
-
Shifrlash - Ushbu mexanizm ma’lumotlarning maxfiyligi xizmatlarini 
ma’lumotlarni ruxsatsiz shaxslar uchun o’qib bo’lmaydigan shakllarga aylantirish 
orqali amalga oshiradi. Ushbu mexanizm maxfiy kalitlarga ega shifrlash-parol hal 
qilish algoritmidan foydalanadi. 


-
Raqamli imzolar - bu mexanizm elektron ma’lumot shaklidagi an’anaviy 
imzolarning elektron ekvivalenti bo’lib, bu ma’lumotlar yaxlitligini ta’minlaydi. 
-
Kirish nazorati - Ushbu mexanizm kirishni boshqarish xizmatlarini 
ko’rsatish uchun ishlatiladi. Ushbu mexanizmlar sub’ektni identifikatsiya qilish va 
autentifikatsiya qilish orqali ob’ektga kirish huquqlarini aniqlash va amalga 
oshirish uchun foydalanishi mumkin. 
Tarmoqni himoya qilish uchun turli xil xavfsizlik mexanizmlarini ishlab 
chiqqan va aniqlagan holda, ularni fizik (qaerda) va mantiqiy (arxitekturaning 
qaysi sathida, masalan, TCP/IP) qayerda qo’llashni hal qilish muhimdir. 

Yüklə 363,13 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə