«Tasdiqlayman» Oʻquv ishlari boʻyicha direktor oʻrinbosari, dotsent

Don mahsulotlari sifatini oshirish va mikdoran kam yuqotgan xolda saqlash uchun mexnat sarfini qisqartirish - turtinchi vazifa.
Don kabul qilish va uni saqlash korxonalari tajribasi shuni kursatadiki, don mahsulotlarini saqlashda ketadigan xarajatlar mukammallashgan texnika bazasini yaratib, yangi texnologik amallarni tadbik etib, don massasiga okimiy ishlab berib va ishchilarning malakasini oshirib qisqartirilishi mumkin.
Bozor iktisodiyoti davrida don mahsulotlarini ma’lum bir tayinli maksad bilan ratsional yul bilan tadbik etish yul kuyiladigan nobudgarchiliklar salmogini ancha pasaytiradi. Donni kuzlangan maksadda ishlatmaslik natijasida kuzatiladigan nobudgarchiliklarga kupgina misollar keltirish mumkin. Masalan, pivo ishlab chikarish uchun muljallangan arpaning mazkur sanoatda ishlatilishi pivo chikimi va sifatining pasayishiga olib keladi. Kushlarga ozuka sifatida omuxta yem tarkibida sarik donli makkajuxori urnida ok donli makkajuxorining ishlatilishi ozukaning vitaminli kimmatini pasaytiradi.
Don mahsulotlarini saqlash soxasida kuyilgan muammolar shuni kursatadiki, ularni yaxshi saqlashni tashqil qilish murrakab va kup mushakkatlidir. Don mahsulotlarini yaxshi saqlashni tugri tashqil qilish uchun zarur buladigan texnologik amallarning tafsiloti kuyidagi reja savollarida ochib berilgan.


Saqlashda don va uruglarni turli aralashmalardan tozalash.
YAxshi tashqil etilgan va uz vaktida utkaziladigan tozalash ishlarisiz don turkumlarini ishonchli saqlash va xatto ulardan xalk xujaligida ratsional foydalanishni ta’minlash mumkin emas. Donni aralashmalardan tozalash uchun texnologik yulga biriktirilgan turli unumdorlikka ega bulgan mashina va mexanizmlarning katta parki talab qilinadi.


Saqlashda don massasini kuritish.
Buning uchun don kabul qilish korxonalarida turli rusum va unumdorlikka ega bulgan donkuritgichlar ishlatiladi. Bizning ulkamizda yetishtiriladigan donlarni yigish mavsumi jazirama issik va kuruk davrga tugri kelishi tufayli kabul qilinadigan donning namligi 8 - 9 % atrofida buladi. SHu sababli kupgina xollarda kuritgichdan foydalanishga extiyoj xam yuk.