Tərbiyənin yaranması və inkişafı haqqında

Tərbiyənin davranışla əlaqəliliyi. Aydındır ki, tərbiyə insanın davranışı ilə
ailədə, uşaq bağçasında, məktəbdə, digər ictimai yerlərdə özünü necə aparması ilə
əlaqədar olur. Onun tərbiyəlilik dərəcəsi, adamlara münasibəti sadə əməyə, ölkəyə
münasibətində, cəmiyyətdə könüllü qəbul olunmuş birgəyaşayış qaydalarına, xalqın
adət və ənənələrinə, dövlətin müəyyən etdiyi qanunlara, özünə münasibətdə təzahür edir.
Tərbiyəçi tərbiyə zamanı çalışır ki, tərbiyə olunan şəxslər cəmiyyətdə rəğbətlə
qarşılanan davranış qaydaları ilə tanış olsunlar və bu qaydalara əməl etsinlər. Lakin
nəzərə alınmalıdır ki,həmin qaydalar heç də hamıda eyni dərəcədə uğurla
formalaşmır.
Tərbiyənin məqsədyönlülüyü. Tərbiyə kateqoriyasını səciyyələndirən
əlamətlərdən biri onun həmişə məqsədyönlü proses olmasıdır. Tərbiyə uşaq
bağçasında, ailədə, məktəbdə, yaxud başqa yerdə aparılsa da, müəllim və ya valideyn,
yaxud zabit tərəfindən təşkil edilsə də hansısa məqsədə yönəlir, hansısa məqsədə
xidmət edir. Məqsədlər isə müxtəlif ola bilir: yaxın məqsədlər və uzaq strateji
məqsədlər. Tərbiyə işinin məqsədi bir halda, məsələn, vətənpərvərlik hissini
formalaşdırmaqdan, digər halda düzlük və doğruçuluq hissini inkişaf etdirməkdən,
üçüncü halda halallıq şüurunu kamilləşdirməkdən və s. ibarət olur.
Tərbiyənin məqsədyönlülüyü. Tərbiyə kateqoriyasını səciyyələndirən
əlamətlərdən biri onun həmişə məqsədyönlü proses olmasıdır. Tərbiyə uşaq
bağçasında, ailədə, məktəbdə, yaxud başqa yerdə aparılsa da, müəllim və ya valideyn,
yaxud zabit tərəfindən təşkil edilsə də hansısa məqsədə yönəlir, hansısa məqsədə
xidmət edir. Məqsədlər isə müxtəlif ola bilir: yaxın məqsədlər və uzaq strateji
məqsədlər. Tərbiyə işinin məqsədi bir halda, məsələn, vətənpərvərlik hissini
formalaşdırmaqdan, digər halda düzlük və doğruçuluq hissini inkişaf etdirməkdən,
üçüncü halda halallıq şüurunu kamilləşdirməkdən və s. ibarət olur.