Təşkilatlarına Dővlət Dəstəyi Şurası tərəfindən maliyyələşdirilən Gənc yazarlara
Yüklə 3,5 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- TÜRKİYƏ DUYGU KARAHASANOĞLU Trabzon’un Maçka ilçesinde dünyaya geldi. İlk öykü kitabı “Tarihi Soygun” 1997 yılında basıldı.
parası toplar. Müjde verme ve müjde verene hediye verme geleneği tatarlarda çok yaygındır. Eserde nazardan koruma motifi, hayvanın doğumu ile ilgili inanç (“Iyi mal ayaklanıp doğar”) da yer almıştır. Rüya motifi de önemsenmiştir. Başkurt Alemgol rüyasında halk destanlarında sık gözüken Hızır’ı hatırlatan aksakallı dedesini görür. Rüyalarda genelde bir ödüllendirme ve ceza verme gibi durumlar olabilir. Başkurtun rüyasında ise bir ikaz vardır ve rüyasında onu dedesi ikaz etmiştir. Halk inançları dışında eserde dua okuma gibi dini unsur da yer almıştır. Başkurt Alemgol atı getirip hediye ettikten sonra köyün aksakalları oturup fatiha okurlar ve yeni doğan yavruyu gördükten sonra da dua okurlar ve “Suphanallah, Maşallah” gibi sözler söylerler. Köyde ihtiyarlara olan saygı, onların da karşılıklı olarak genç kuşağa kendi tecrübelerini aktarmaları özel vurgulan- maktadır. Bulunduğu toplumda hatırı sayılan saygı değer, insanlara yol gösteren Safa dede tam bir halk temsilcisi olarak hem zorla Hıristiyan dinine geçirilen tatarlar konuşmaları hem hareketleri ile bize destan aksakallarını hatırlatmaktadır. Başkurt’un atı getirmesi üzerine şüphelenerek o böyle konuşur: “Taştan su çıkar, kavak ağacı elma verir, Ebu Cehil imana gelir, ama Alemgol en iyi atını karnında yavrusu ile beraber öylesine Hafız’a getirip vermez.” Bu eserde, insanların köyde genelde çavdar ekmeği, yoğurt, yumurta ve haşlanmış patates gibi yiyecekler ile geçinmeleri ve Zakir’in annesinin sabah erkenden ocak üstünde tavada krep pişirmesi tatarların yemek kültürü ile ilgili bilgiler de vermektedir. Köylü çocuğun atına olan ve gönlünde duygularının gelişmesini sağlayan trajik bir sevdayı anlatan bu eser hakkında tatar alimi A.Sadekova “Tatar köylerinin çeşmesinde akan su gibi berrak ve temiz bir eser” demiştir. A.İbrahimov’un yukarıda andığımız eserlerinde halk edebiyatı örneklerinin, folklorun son derece doğal bir biçimde tatar köyünün hayatı ile örülüp gelmesi yazarın icadına has en önemli özelliklerdendir. Tatar halkının milli yüzünü belirlemek için yazar her şeyden 177 önce halk edebiyatına başvurmuştur ve onun eserleri bugün de tatarların kültürünü anlamaya yardım eden eserler arasında ilk sırayı almaktadır. Kaynakça: 1.Fehreddinev R.(1993)Bolğar ve Qazan Töreklere. Tatarstan Kitap Neşriyatı(TKN). 2.Ibrahimov Ğ. (1956) Saylanma Eserler: 3 Tomda. Tatarstan Kitap Neşriyatı, 3.tom. 3.Nadirov I. (1977) Traditsionnıyı Obrazı Tatarskoy Narodnoy Liriki// Razvitiye Gumanitarnıyh Nauk. Kazan. 4.Sadekova A.H. (1995) Folklor v Estetike Galimcana Ibragimova. Kazan: IYLI im. G.Ibragimova AN RT. 5 ...a.g.e., s. 285. 6 ...a.g.e., s. 286. 7 ...a.g.e., s. 283. 8 ...a.g.e., s. 261. 9 ...a.g.e, s. 261. 10 A.Sadekova. …a.g.e., s. 31. 178 TÜRKİYƏ DUYGU KARAHASANOĞLU Trabzon’un Maçka ilçesinde dünyaya geldi. İlk öykü kitabı “Tarihi Soygun” 1997 yılında basıldı. Ardından F.Karahasanoğlu’yla hazırladığı “Karadeniz Fıkraları” yayınlandı. HÜSEYİN CAVİD, TARİHİ ŞAHSİYETLER Azerbaycan’ın ünlü dramaturglarından Hüseyin Cavid, hayatının her karesini; Türklüğe, İslam’a ve Edebiyata adayarak geçirmiştir. 59 yıllık hayat serüveni, inişli çıkışlı olduğu kadar verimli geçmiştir. H.Cavid, inandığı bildiği yolda yürümesini bilen ender dramaturglardan biridir. Kalemini, acımasızca kullandığı kadar ölüm pahasına da olsa değiştirmemiştir. Eserlerinde yaşadığı dönemi adeta unutmuştur. Geçmişin sayfalarını aralayarak, tozlu raflardan işine yarayanları alarak, kalemiyle bütünleş- tirdi. Kırılması gereken zincirlerin, kırılmasını isterken, var olan gerçeklerin değişmeyen iç yüzüne boyun eğmek, zorunda kaldı. Çünkü tarihi şahsiyetlerin ya- şadığı dönemlerden çok sonra hayata “merhaba” demişti. Toplumun aydınlanmasında hiç kuşkusuz yazar ve şairlerin rolü büyüktür. Şairlerin olmadığı bir toplum, mu-habbetten uzak, sevgiden ayrı kalır. Kainatın yaratıcısı, ilk insan Adem’in oluşumunu sağlayan Allah’a inanmayan bir toplumun karanlığa sürüklenmesi doğaldır. Kutsal kitaplar yerine, el yapımı putlara yada değişik canlılara tapılması, dinden uzak yaşayış biçimini gösterir. Yalan yanlış söylemlerle, top- lumsal değerlerin bireysel çıkarcılıkla örtüşerek, sö- mürgecilik zihniyetini ve köleliği benimsenmesine 179 kadar uzanan bir sürecin, toplum üzerindeki etkisi büyüktür. Denk olmayan sevgilerin yarattığı facialar her zaman dramla sonuçlanır. Sonlanan hayatların, geride bıraktıkları hayat açmazlıklarıyla bir kez daha karşı karşıya gelir. Sevginin yüceliğini bilmeden şan şöhretin peşinden koşmak, asıl sevgi sahiplerine yapılan haksızlıktır. Ne yazık ki, bunun bilincinde olunmadan dürüst sevgiler yok edilerek tarihin tozlu sayfalarında bırakılır. Toplumun aydınlanmasında, dinler engel teşkil etmez. Bilim alanında ilerlemeyi din değil, yobaz düşünceler engeller. Tarihin derinliklerinde bir çok örneklerine tanık olmaktayız. Fikir adamı, dramaturg H.Cavid, tarihi şahsiyetlerin bilinen ve bilinmeyen yönlerini eserlerine taşırken, yine toplumun değer yargılarını her daim ön planda tutmayı uygun görmüştür. Saptırılan hayatları, acımasızlığın bedelini, yalnızlığın girdabını, din kisvesini, saplantı düşüncelerini, şehvetin intikamını, sevginin kirletilmesini, baba-oğulun entrikalarla karşı karşıya getirilmesini vb. gibi. Ayrıntılı özellikleri, eserlerinde görmek mümkündür. İslam dininin yayılmasında çekilen zorluklar şüphesiz ki, insanların cahilliğinden ve saplantılı düşüncelerinden kaynaklanmaktaydı. İslam dininden önce, kız çocukları diri diri toprağa gömülerek, öldürülürdü. Kureyş’in ileri gelen zenginleri cahil halkı daha da sömürmek için bugünkü Kabe’de yüzlerce put sergilerdi. Putlara dil uzatmak, atalara yapılan saygısızlık anlamına geldiği gibi küfür olarak da, sayılırdı. İslam dini, hıristiyanlığa, yahudiliğe göre daha ayrıntılı daha kapsamlıdır. Kuran’ı-Kerim son kitap olduğu gibi hz. Muhammed’de son peygamberdir. 180 Yüklə 3,5 Kb. Dostları ilə paylaş:
|