199
mutluluk kaynağı olan, çocuğu geliştiren ve eğlendiren,
çocuğun tüm gelişim alanlarını destekleyen etkinlik-
lerin tümüdür şeklinde tanımlamaktadır. Oynarken
öğrenme olgusu içine bu çalışmada yer verilen gölge
oyunu kavramını da alabiliriz. Doğu kültürü sentezi olan
gölge sanatından hareketle, gölge şartlarını oluşturup
oyuna dönüştürmek, bu oyunu oynayan kişinin yaratı-
cılığına bırakılmaktadır. Gölge oyunu bir ipe bir çarşaf
gererek veya karagöz sahnesi ile olabileceği gibi, gölge
oyununa olanak verecek bir sanatsal çalışma ile de
olabilmektedir. Burada önemli olan yaratıcılığı ön plana
alarak, gölge oyununun keyfini çıkarmaktır. Bu nedenle
sergilemede yer alan maketler gölge oyununa olanak
sağlayacak şekilde hazırlanmıştır.
Son aşamada yer alan panele Lefke’de yaşamış, Lefke
ile ilgili sosyal, kültürel ve tarihi aktarımları olan dört
panelist davet edilmiştir. Konuşmacılar Lefke bölgesi ile
ilgili farklı aktarımlar ve bilgilendirmelerde bulunmuş-
lardır. Çalışmada yer alan öğretmen adayları paneldeki
konuşmacılardan yaşadıkları yerle ilgili o ana kadar
hiç bilmedikleri bilgiler edindiklerini, tarihi ve kültürel
olarak bilgilendiklerini söylemişlerdir.
Öğrenci Görüşleri
Yukarıda belirtilen çalışmalar ile ilgili olarak 15 öğ-
renciyle görüşme yapılmış ve öğrencilerin görüşlerine
aşağıda alt başlıklar altında yer verilmiştir.
Fotoğraf Çekme:
Görüşme yapılan öğrencilere; “Çalışmanın başında,
projeye başlarken Lefke fotoğraflarını çekme fikrini
nasıl karşıladınız?” Sorusu yöneltilmiştir.
Görüşme yapılan öğrencilerden 3 kişi fotoğraf çekme
fikrini duyunca heyecanlandıklarını, 1 kişi etkilendiğini
ve şaşırdığını, 1 kişi yaşadığı yeri hiç tanımadığı için bu
fikrin ona iyi geldiğini, 2 kişi fotoğrafla ilgili bir çalışma
yapacaklarını düşündüklerini, 1 kişi ortaya ne çıkacak
diye merak ettiğini, 1 kişi böyle bir süreci asla düşü-
nemediğini, 1 kişi grup arkadaşlarıyla olma fikrinden
hoşlandığını, 1 kişi zevkli bir iş diye düşündüğünü, 1kişi
bu fikrin ona ilk başta saçma geldiğini, 1 kişi yaşadığı yerin
sıkıcı bir yer olduğunu ve güzel yerlerini göstermek açı-
sından bu fikrin hoşuna gittiğini, 1 kişi yaşadığımız yerin
tanıtımını yapacaklarını düşündüğünü, 1 kişi konuya duy-
gusal olarak baktığını ve Lefke’li biri olarak bir öğretmeni-
nin Lefke ile ilgili hassasiyet göstermesinden hoşlandığını
söylemiştir. Öğrencilerden üçü düşüncelerini şu şekilde
ifade etmişlerdir:
K-6. “Fotoğraf çekme işi bana göre zevkli bir iş. Ben de
fotoğraf çekmeyi çok seviyorum. Profesyonel olunca daha
bir farklı boyutlarda bakıyor insan.Lefkeyi de bilmek lazım
fotoğraf çekmek için.Lefke’yi çok bilen bir insan değildim bu
senenin başında bu çalışmayı yaptığımız zamanlarda.Şu an
daha iyiyim”.
K-3. “Fotoğraf normalde de ilgim olan bir şeydir. Fotoğraf
olayı beni çok heyecanlandırdı. Çünkü fotoğraflar baktığınız
gördüğünüz tam tersi çok farklı, hatta bazen mekanı bile
ayırt edemeyeceğiniz bir görüntüye sahip olabiliyor. Çünkü
gün içerisinde ışık hani havanın pozisyonu, gölgeler, bak-
tığınız yerin o kadar farklı olmasına sebep oluyor ki. Onun
için fotoğraf kısmı çok heyecanlandırıcıydı benim için.
K-8. “Ben ilk fotoğraf çekmeye gittiğim zaman orada öyle
bir şey olduğunu hiç görmemiştim, farkına bile varma-
mıştım.İnsan dikkat etmiyor demek ki.Oranın önünden üç
dört kere geçmiştim orada zaman geçirmiştim ama hiç
dikkatimi çekmemişti yani. Sadece beton gibi gelmişti.
Sonra gittik çektik bir de bizim orası biraz problemli bir
yerdi fotoğraf çekme açısından. Arkadaşlarımın yaptıkla-
rından da bilmediğim bir sürü yer varmış. Yani sadece Gemi
Konağı ve okul olarak biliyormuşum ben burayı”.
“Öğrencilere; çekimlerde neler yaşadınız ve çekim yapar-
ken nelere dikkat ettiniz?” sorusu yöneltildiğinde, çekim
yapan öğrencilerden 11’i fotoğraf çekerken zorlandıklarını,
bir çok kez çalıştıkları mekan üzerine çekim yaptıklarını,
çekimlerde hangi açıyı kullanacaklarını, ışığı ve farklı
açılardan fotoğraf çekmenin önemini göz önüne almaya
çalıştıklarını söylemişlerdir. İlk başta çekimlerin çok ama-
tör olduğunu, bakış açılarını sanatsal yönde geliştirmeye
çalıştıklarını belirterek bu proje ile yaşadıkları yer olan
Lefke bölgesi’nde görmedikleri yerleri fotoğraf çekerken
keşfettiklerini belirtmişlerdir. Diğer görüşmecilerden 1
kişi sanki üç boyutlu gibi çekmeye çalıştıklarını ve bir çok
kere denemeler yaptıklarını, 2 kişi çekim yaptıkları binanın
güzel görünmesine dikkat ettiklerini ve fotoğraf çekerken
yaşadıkları yeri de keşfetmiş olduklarını söylemişlerdir. 1
kişi gün içerisinde ışık, havanın pozisyonu, gölgelerin bile
çekim yapılan yerin farklı görünmesini sağladığını, binala-
ra farklı açılardan baktıklarını, hatta objektife ortak bakıp
bazen birlikte makineyi tuttuklarını söylemiştir. Öğrenci-
lerden bazıları fotoğraf çekimleri ile ilgili yaşantılarını şu
şekilde ifade etmişlerdir:
K-4. “Fotoğrafları ilk çektiğimizde çok amatörceydi. O gün
geldik işte, siz gruplardan birbirini değerlendirmelerini
söylediniz. Siz de tabi fikirlerinizi söylediniz. Sonra bize dediniz
ki; arkadaşlar biraz farklı bir bakış açısı ile bakmanız gerekir.
Biraz daha bu olayı önemsememiz gerektiğini anladık o anda.
Olayın ciddiyetini fark edince asıl ders haftanın 5 gününe yayıl-
dı. Yaratıcılık, fotoğraflar, ne oldu, bakış açısı ,ışık ayarı, böyle
mi yapsak falan..Ondan sonra aynı yeri defalarca çektik ve bir
çalışmayı son güne bırakma olayı diye bir şey kalmadı bizde.
Anlık çalışacaksın. Düzenli çalışmazsan çünkü bu çalışma
yürümüyor. Hani son güne bırakma diye bir şey yok çünkü
aşamalı. Çekiyorsun olmuyor. Seçiyorsun o da olmuyor. En
sonunda bir yere varmaya çalışıyorsun”.
E-4. Farklı açılardan çekimler almaya dikkat ettik. Siz ilk
başta silüete de dikkat edin demiştiniz. Yani fotoğrafın ana
hattında bir hamam varsa kaya parçalarından hafif yere
yatarak fotoğraf makinasını hafif kaldırarak tuşa bastığı-
mızda kaya parçaları silüet gibi oldu. Bu biraz fotoğrafçılık
bilmeyle alakalıydı ama biz deneyerek daha önce bilmeden
bunu yaptık. Bu sayede düşündüğümüz şeyi çekmeyi dene-
yerek öğrendik.